Wartość rynku gier hazardowych w Polsce wyniosÅ‚a w ubiegÅ‚ym roku prawie 40 mld zÅ‚, nie liczÄ…c szarej strefy na rynku stacjonarnym. W samym segmencie online obroty w szarej strefie siÄ™gnęły 12,6 mld zÅ‚. Prawie poÅ‚owa rynku hazardu online znajduje siÄ™ obecnie w rÄ™kach miÄ™dzynarodowych operatorów, którzy Å›wiadczÄ… usÅ‚ugi poza polskim prawem. Tylko w ubiegÅ‚ym roku sektor finansów publicznych straciÅ‚ z tego tytuÅ‚u 594 mln zÅ‚ z samego podatku od gier – oszacowali analitycy firmy doradczej EY na podstawie specjalnie przygotowanego modelu ekonometrycznego.
– Szara strefa na rynku hazardowym online odnosi siÄ™ do gier i zakÅ‚adów organizowanych bez wymaganych zezwoleÅ„. W Polsce, zgodnie z naszymi szacunkami, obroty wygenerowane w szarej strefie online w 2020 roku wyniosÅ‚y 12,6 mld zÅ‚. To oznacza, że szara strefa stanowiÅ‚a w ubiegÅ‚ym roku 46,7 proc. caÅ‚ego rynku online. Legalna część branży w tym czasie wygenerowaÅ‚a obrót na poziomie 14,4 mld zÅ‚. Natomiast legalne podmioty na stacjonarnym rynku hazardowym wygenerowaÅ‚y 11,7 mld zÅ‚ obrotów. SumujÄ…c to wszystko, wartość caÅ‚ego rynku hazardowego w Polsce wyniosÅ‚a w ubiegÅ‚ym roku prawie 40 mld zÅ‚, nie liczÄ…c szarej strefy na rynku stacjonarnym – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes dr Marek Rozkrut, partner i gÅ‚ówny ekonomista EY w Polsce.
WedÅ‚ug ustawy hazardowej w Polsce część gier (np. turnieje pokera online) jest caÅ‚kowicie zakazana albo objÄ™ta monopolem paÅ„stwa (kasyna online). MiÄ™dzynarodowe podmioty, dziaÅ‚ajÄ…ce poza polskim prawem, umożliwiajÄ… jednak udziaÅ‚ w grach niedostÄ™pnych na legalnym rynku. Mimo nowelizacji ustawy hazardowej z 2017 roku, która wyraźnie poprawiÅ‚a sytuacjÄ™ w sektorze i wprowadziÅ‚a narzÄ™dzia przeciwdziaÅ‚ania szarej strefie na rynku online, problem nadal nie zostaÅ‚ rozwiÄ…zany. Każdego roku budżet paÅ„stwa traci setki milionów zÅ‚otych z tytuÅ‚u nieodprowadzonego podatku od gier, CIT czy PIT.
– Tylko w ubiegÅ‚ym roku sektor finansów publicznych straciÅ‚ na tym procederze blisko 600 mln zÅ‚ z samego podatku od gier – wylicza dr Marek Rozkrut.
Jak wskazuje, ze wzglÄ™du na to, że to najczęściej podmioty zagraniczne oferujÄ… polskim graczom nielegalne gry hazardowe online, regulatorom w Polsce trudno jest sankcjonować przepisy i nakÅ‚adać kary. De facto prowadzi to do transferu Å›rodków od polskich graczy za granicÄ™. W 2020 roku z kieszeni polskich konsumentów do nielegalnych operatorów trafiÅ‚o w ten sposób okoÅ‚o 1,1 mld zÅ‚.
– Brak rejestracji transakcji przez nielegalnych operatorów hazardowych pozwala im uniknąć opodatkowania i osiÄ…gać korzyÅ›ci ze szkodÄ… dla sektora finansów publicznych i legalnie dziaÅ‚ajÄ…cych podmiotów, które sÄ… narażone na nieuczciwÄ… konkurencjÄ™ – wskazuje gÅ‚ówny ekonomista EY w Polsce.
O wprowadzenie bardziej zdecydowanych dziaÅ‚aÅ„ wobec nielegalnie dziaÅ‚ajÄ…cych podmiotów – w tym np. skuteczniejsze blokowanie stron internetowych i pÅ‚atnoÅ›ci na ich rzecz – od lat apeluje legalna część branży hazardowej, w tym m.in. Stowarzyszenie Graj Legalnie, na którego zlecenie powstaÅ‚ raport EY. Tym bardziej że w porównaniu z innymi krajami UE polski rynek hazardu online wciąż jest relatywnie maÅ‚y, a wiÄ™c wciąż ma spory potencjaÅ‚ rozwoju.
– JednoczeÅ›nie ten rynek jest szczególnie narażony na dziaÅ‚ania szarostrefowe, wiÄ™c – bez odpowiednich dziaÅ‚aÅ„ – niestety należy siÄ™ liczyć z ryzykiem dalszego wzrostu szarej strefy w Polsce – mówi dr Marek Rozkrut.
Z analizy EY wynika, że zwiÄ™kszanie barier wejÅ›cia na rynek hazardowy online prowadzi do spadku przychodów netto legalnych operatorów i jednoczeÅ›nie stanowi zachÄ™tÄ™ do wiÄ™kszej aktywnoÅ›ci ze strony nielegalnych podmiotów. Ponadto im wyższy koszt prowadzenia legalnej dziaÅ‚alnoÅ›ci, np. z powodu opodatkowania usÅ‚ug hazardowych czy koniecznoÅ›ci speÅ‚nienia innych wymogów regulacyjnych, tym wiÄ™ksza jest przewaga konkurencyjna podmiotów, które funkcjonujÄ… w szarej strefie.
– Duże znaczenie dla wielkoÅ›ci szarej strefy ma też skala i skuteczność dziaÅ‚aÅ„ podejmowanych przez regulatorów. Rynek hazardowy online niewÄ…tpliwie stwarza duże wyzwania zwiÄ…zane z egzekwowaniem prawa, co wynika z transgranicznego charakteru usÅ‚ug internetowych i ograniczonej jurysdykcji krajowych organów regulacyjnych. Najczęściej stosowane w UE metody zwalczania szarej strefy na rynku hazardowym online polegajÄ… na blokowaniu stron internetowych oraz pÅ‚atnoÅ›ci otrzymywanych i kierowanych do nielegalnych operatorów. Takie dziaÅ‚ania ograniczajÄ… możliwoÅ›ci ich funkcjonowania – mówi dr Marek Rozkrut.
Co istotne, w publicznej debacie pojawiajÄ… siÄ™ bardzo różne szacunki dotyczÄ…ce wielkoÅ›ci szarej strefy na polskim rynku hazardowym. Na ogóÅ‚ nie towarzyszÄ… im jednak żadne konkrety na temat metodyki czy zakresu wykorzystanych danych.
– Dotyczy to także szacunków cytowanych przez Ministerstwo Finansów – podkreÅ›la partner EY w Polsce. – Trudno je ocenić jako dobre lub zÅ‚e, bo po prostu nie wiemy, w jaki sposób sÄ… one przeprowadzone i jak rozwiÄ…zywane sÄ… różne wyzwania zwiÄ…zane z szacowaniem szarej strefy na tym rynku. Metodyka EY, sÅ‚użąca do szacowania szarej strefy, byÅ‚a wykorzystywana w analizach dla kilkudziesiÄ™ciu krajów i zostaÅ‚a opisana w recenzowanym, miÄ™dzynarodowym czasopiÅ›mie naukowym. SzczegóÅ‚y naszego podejÅ›cia, dostosowanego do rynku gier hazardowych online, sÄ… przedstawione w załącznikach technicznych do raportu. Stawiamy na przejrzystość, która jest nieodłącznym elementem wiarygodnoÅ›ci analiz.