Konsumenci, którzy decydujÄ… siÄ™ na zakup nowych ubraÅ„, wciąż zwracajÄ… uwagÄ™ przede wszystkim na ich cenÄ™ i trwaÅ‚ość. Jednak coraz wiÄ™ksze znaczenie ma też to, czy odzież zostaÅ‚a wyprodukowana w sposób zrównoważony, z poszanowaniem dla Å›rodowiska. RosnÄ…cym zainteresowaniem cieszÄ… siÄ™ również ubrania z tzw. drugiej rÄ™ki, a ponad poÅ‚owa konsumentów przekazuje swoje nienoszone i niechciane ubrania dalej, innym osobom – wynika z badania przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Fashion Revolution wÅ›ród mieszkaÅ„ców czterech krajów Grupy Wyszehradzkiej.
– Mamy wyraźnÄ… gotowość do kupowania odzieży z materiaÅ‚ów z recyklingu. W ciÄ…gu ostatniego roku 15 proc. badanych aktywnie szukaÅ‚o i chciaÅ‚o kupić odzież z takich recyklingowanych materiaÅ‚ów. To wciąż nie wydaje siÄ™ dużo, ale jeszcze kilka lat temu byÅ‚o nie do pomyÅ›lenia. Co wiÄ™cej, 23 proc. badanych stara siÄ™ wybierać odzież z drugiej rÄ™ki zamiast nowej, a 9 proc. w ciÄ…gu ostatniego roku szukaÅ‚o ubraÅ„ z certyfikatem Fair Trade. Możemy chyba podsumować, że klienci sÄ… gotowi na wiÄ™cej – mówi agencji Newseria Biznes Agnieszka WÄ…sowska-TelÄ™ga, czÅ‚onkini zarzÄ…du Fashion Revolution Polska.
Stowarzyszenie Fashion Revolution Polska – przy wsparciu finansowym Funduszu Wyszehradzkiego i wspóÅ‚pracy merytorycznej oddziaÅ‚ów Fashion Revolution z Czech, SÅ‚owacji i WÄ™gier – przygotowaÅ‚o badanie nawyków klientów branży modowej ze wszystkich czterech krajów Grupy Wyszehradzkiej, czyli Polski, WÄ™gier, Czech i SÅ‚owacji. Wynika z niego, że dla wiÄ™kszoÅ›ci konsumentów to wciąż cena (67 proc.) i trwaÅ‚ość (46 proc.) kupowanych ubraÅ„ ma najwiÄ™ksze znaczenie. Jednak konsumenci coraz częściej zwracajÄ… też uwagÄ™ na to, czy ich ubrania sÄ… produkowane w sposób zrównoważony Å›rodowiskowo (17 proc.) i spoÅ‚ecznie (15 proc.), wytwarzane i sprzedawane lokalnie (15 proc.) albo certyfikowane jako organiczne (12 proc.).
Co ciekawe, dla mieszkaÅ„ców Grupy Wyszehradzkiej – nawet bardziej niż w przypadku klientów z Europy Zachodniej – ważne jest to, żeby ubrania, które kupujÄ…, byÅ‚y produkowane bez użycia szkodliwych chemikaliów (56 proc.), bez szkody dla zwierzÄ…t (48 proc.) i z poszanowaniem praw pracowniczych (ok. 40 proc.).
– Klienci branży modowej coraz częściej oczekujÄ… też, żeby marki odbieraÅ‚y zużytÄ…, niechcianÄ… odzież i poddawaÅ‚y jÄ… recyklingowi. Chcieliby też wiedzieć, co sklepy robiÄ… z niesprzedanÄ… odzieżą. Okazuje siÄ™, że ten element, który do tej pory w ogóle siÄ™ nie pojawiaÅ‚ w komunikacji marek, jest oczekiwaniem 40 proc. badanych – powiedziaÅ‚a Agnieszka WÄ…sowska-TelÄ™ga.
Jak wynika z badania, konsumenci oczekujÄ… również zaangażowania rzÄ…dów – 41 proc. uważa, że powinny one wspierać klientów w dostÄ™pie do odzieży produkowanej w sposób zrównoważony, a 39 proc. jest za tym, aby paÅ„stwo zaangażowaÅ‚o siÄ™ w edukacjÄ™ na temat tego, jak naprawiać odzież i jak poddawać jÄ… recyklingowi. Konsumenci chcieliby też wprowadzenia rozwiÄ…zaÅ„ legislacyjnych zobowiÄ…zujÄ…cych marki do wiÄ™kszej przejrzystoÅ›ci. Z drugiej strony 30 proc. uważa również, że rzÄ…dy powinny wspierać finansowo te firmy i marki, które dążą do zrównoważenia swojej produkcji.
– Oczekiwania i nawyki Polaków nie odbiegajÄ… szczególnie od WÄ™grów, Czechów czy SÅ‚owaków – mówi czÅ‚onkini zarzÄ…du Fashion Revolution Polska. – Na poziomie deklaratywnym jesteÅ›my nawet nieco bardziej Å›wiadomi niż mieszkaÅ„cy trzech pozostaÅ‚ych krajów Grupy Wyszehradzkiej, natomiast nie do koÅ„ca idÄ… za tym konkretne dziaÅ‚ania, bo wciąż wiele decyzji podejmujemy przede wszystkim z pobudek ekonomicznych – prawie 70 proc. podejmuje te decyzje zakupowe przede wszystkim w oparciu o korzystnÄ… cenÄ™. Ciekawe jest też to, że Polacy w wiÄ™kszym stopniu niż respondenci z Czech, SÅ‚owacji i WÄ™gier oczekujÄ… dziaÅ‚aÅ„ ze strony rzÄ…du, tutaj różnica jest rzeczywiÅ›cie zauważalna.
Raport Stowarzyszenia Fashion Revolution pokazuje również, jakie nawyki w kwestiach mody majÄ… konsumenci czterech krajów Grupy Wyszehradzkiej. Pozytywny jest fakt, że 2/3 z nich nosi ubrania po kilka lat, a prawie poÅ‚owa (48 proc.) naprawia je, kiedy siÄ™ zepsujÄ… bÄ…dź zniszczÄ…. Nieco niższy odsetek konsumentów (45 proc.) zadeklarowaÅ‚ też, że nosi ubrania tak dÅ‚ugo, aż nie da siÄ™ ich wiÄ™cej naprawić. Co istotne, ponad poÅ‚owa (54 proc.) przekazuje dalej swoje niechciane i nienoszone ubrania, a 16 proc. stara siÄ™ w ogóle nie kupować nowych.
– Tutaj najwiÄ™kszym zainteresowaniem cieszy siÄ™ odzież z drugiego obiegu – prawie poÅ‚owa respondentów zadeklarowaÅ‚a, że jest zainteresowana tego typu odzieżą, a 33 proc. nosi takÄ… odzież na co dzieÅ„. Co wiÄ™cej, nawet jeżeli nie decydujemy siÄ™ na zakup czy odsprzedaż odzieży z drugiego obiegu, to i tak szkoda nam wyrzucać już posiadane ubrania, wiÄ™c chÄ™tnie oddajemy je po prostu innym osobom. Aż 34 proc. konsumentów zadeklarowaÅ‚o też, że chÄ™tnie przynieÅ›liby swoje stare i nieużywane ubrania do sklepu, gdyby marka stwarzaÅ‚a takÄ… możliwość – mówi Katarzyna Olesiuk, czÅ‚onkini grupy badawczej Fashion Revolution Polska.
WedÅ‚ug danych przytaczanych przez Fashion Revolution w 2022 roku globalna branża modowa byÅ‚a warta ok. 1,8 bln dol. Z kolei Fundacja Ellen MacArthur podaje, że od 2000 roku globalna produkcja odzieży siÄ™ podwoiÅ‚a i tylko niecaÅ‚y 1 proc. zużytych w tym celu materiaÅ‚ów jest recyklingowany i przerabiany na nowe ubrania. Tymczasem branża modowa generuje olbrzymie problemy Å›rodowiskowe: zużywa ok. 93 mld m3 wody rocznie (wiÄ™cej niż caÅ‚y przemysÅ‚ spożywczy), przyczyniajÄ…c siÄ™ do problemów z jej niedoborem w niektórych regionach Å›wiata, i odpowiada za ok. 5 proc. wszystkich emisji gazów cieplarnianych. To wiÄ™cej niż wszystkie loty miÄ™dzynarodowe i żegluga morska razem wziÄ™te. Globalny Å‚aÅ„cuch dostaw jest zorganizowany w taki sposób, że przeciÄ™tny T-shirt pokonuje od 15 do nawet 50 tys. km, zanim zostanie sprzedany w sklepie, co oznacza, że równie dobrze mógÅ‚by okrążyć ZiemiÄ™. WedÅ‚ug Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) na uprawy baweÅ‚ny przypada 25 proc. Å›wiatowego zużycia Å›rodków owadobójczych i 8–10 proc. zużycia nawozów sztucznych.
Co wiÄ™cej, żeby z surowej baweÅ‚ny wyprodukować odzież, poddaje siÄ™ jÄ… serii zabiegów z użyciem nawet ok. 8 tys. różnych Å›rodków chemicznych, w tym m.in. barwników z zawartoÅ›ciÄ… metali ciężkich, wybielaczy na bazie chloru albo formaldehydu, aby zapobiegać gnieceniu siÄ™ materiaÅ‚u. Szacuje siÄ™ również, że globalny przemysÅ‚ tekstylny spuszcza do wód Å›wiatowych od 40 do 50 tys. t farby rocznie (raport „W kierunku odpowiedzialnej mody”, Polska Zielona Sieć).
Stowarzyszenie Fashion Revolution Polska zaprezentowaÅ‚o badanie dotyczÄ…ce nawyków klientów branży modowej ze wszystkich czterech krajów Grupy Wyszehradzkiej podczas jednego z ostatnich spotkaÅ„ Thursday Gathering, cyklicznych imprez, które przyciÄ…gajÄ… spoÅ‚eczność innowatorów i zachÄ™cajÄ… do dyskusji na najbardziej palÄ…ce tematy z obszaru gospodarki, technologii i spoÅ‚eczeÅ„stwa. Spotkania sÄ… otwarte dla wszystkich i odbywajÄ… siÄ™ w każdy czwartek w warszawskim Varso przy ulicy Chmielnej. Ich organizatorem jest Fundacja Venture Café Warsaw i jej partnerzy.
