– Jednym z obiegowych mitów jest to, że kawa może nam szkodzić. Otóż nie. Kawa pita w rozsÄ…dnej iloÅ›ci, czyli miÄ™dzy trzema a czterema filiżankami dziennie, wpÅ‚ywa bardzo korzystnie na nasze zdrowie i zdrowie naszego mikrobiomu jelitowego – mówi prof. Ewa Stachowska z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego. Jak wskazuje, dziÄ™ki zawartoÅ›ci bÅ‚onnika i polifenoli kawa pomaga utrzymać równowagÄ™ we florze bakteryjnej jelit. Szereg prowadzonych ostatnimi laty badaÅ„ wykazaÅ‚, że napar kawy może odegrać ważnÄ… rolÄ™ w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych.
– Szereg badaÅ„ i metaanaliz pokazuje, że napar kawy – choć raczej bez mleka – dziaÅ‚a bardzo korzystnie na stan naszego zdrowia. Trzy–cztery filiżanki dobrze zaparzonej kawy na pewno nie zrobiÄ… nam żadnej krzywdy, a wrÄ™cz przeciwnie. To jest bardzo zdrowy napój – mówi agencji Newseria Biznes prof. Ewa Stachowska, kierownik ZakÅ‚adu Å»ywienia CzÅ‚owieka i Metabolomiki Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.
Jak wynika z ubiegÅ‚orocznego badania Biostatu, zdecydowana wiÄ™kszość – bo aż 79,7 proc. Polaków – pije kawÄ™ codziennie, zazwyczaj dwie–trzy filiżanki. SÄ… jednak i tacy, którzy po kawÄ™ siÄ™gajÄ… tylko dwa–trzy razy w tygodniu, ograniczajÄ…c siÄ™ tylko do jednej filiżanki dziennie. W odpowiedzi na pytanie, co jest barierÄ… w spożywaniu wiÄ™kszej iloÅ›ci kawy, prawie poÅ‚owa badanych (44,7 proc.) wyraża obawÄ™, że może to mieć negatywne konsekwencje zdrowotne. Przez lata wokóÅ‚ kawy narosÅ‚o bowiem wiele mitów, jak np. to, że powoduje odwodnienie organizmu, przyczynia siÄ™ do nadciÅ›nienia i zaburzeÅ„ rytmu serca, wypÅ‚ukuje wapÅ„ i magnez albo powoduje dolegliwoÅ›ci ukÅ‚adu pokarmowego, takie jak niestrawność, refluks czy zapalenie bÅ‚ony Å›luzowej żoÅ‚Ä…dka. To dość popularne, ale jednak tylko mity.
– Badania naukowe pokazujÄ…, że jest wrÄ™cz odwrotnie. Kawa może być źródÅ‚em magnezu i jest korzystna nawet dla osób z nadciÅ›nieniem tÄ™tniczym – mówi ekspertka. – OczywiÅ›cie sÄ… też przeciwwskazania. Niektórzy majÄ… dysfunkcje żoÅ‚Ä…dka, np. problemy z nadkwaÅ›noÅ›ciÄ…, i wtedy wyraźnie czujÄ…, że wypicie kawy im szkodzi. Dlatego oczywiÅ›cie powinni z niej zrezygnować. Natomiast jeÅ›li czujemy, że kawa jest dla nas korzystna, to nie ma przeciwwskazaÅ„.
Jak wskazuje, kawa nie wypÅ‚ukuje magnezu, a wrÄ™cz może go w niewielkim stopniu uzupeÅ‚niać, ponieważ zawiera ok. 8 mg magnezu na każde 100 mg. Nie wykazano również, aby jej napar w jakimkolwiek stopniu przyczyniaÅ‚ siÄ™ do powstawania dolegliwoÅ›ci ukÅ‚adu pokarmowego czy nadciÅ›nienia albo odwodnienia organizmu. WrÄ™cz przeciwnie, picie kawy jest jednym ze sposobów dostarczenia organizmowi pÅ‚ynów i nie ma wpÅ‚ywu na ogólnÄ… równowagÄ™ wodno-elektrolitowÄ…. Korzystnie wpÅ‚ywa również na mikrobiotÄ™ jelitowÄ….
– Mikrobiota jelitowa peÅ‚ni wiele bardzo istotnych funkcji, m.in. funkcjÄ™ regulacyjnÄ…, ale w tym celu musi być prawidÅ‚owo dokarmiona żywnoÅ›ciÄ… bogatÄ… w prebiotyki, bÅ‚onnik, ale także polifenole – mówi prof. Ewa Stachowska. – Polifenole zawarte w kawie majÄ… na niÄ… pozytywny wpÅ‚yw, ponieważ wspierajÄ… różnorodność i zwiÄ™kszajÄ… liczebność tych bakterii, które sÄ… dla nas bardzo korzystne i produkujÄ… tzw. krótkoÅ‚aÅ„cuchowe kwasy tÅ‚uszczowe, czyli np. maÅ›lan uszczelniajÄ…cy barierÄ™ jelitowÄ…. Krótko mówiÄ…c, dla prawidÅ‚owego funkcjonowania jelit oraz mikrobioty jelitowej ważne jest to, aby nasza żywność byÅ‚a bardzo różnorodna i zawieraÅ‚a polifenole. A do tych najzdrowszych należą te, które sÄ… zawarte wÅ‚aÅ›nie w kawie.
Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) bezpieczne dla zdrowia dzienne spożycie kofeiny to ok. 400 mg.
Jak wynika z danych zebranych w ramach programu edukacyjno-informacyjnego Kawa i Zdrowie, zaletÄ… jej spożywania jest nie tylko pobudzenie i lepsza koncentracja, ale i profilaktyka wielu chorób, w tym neurodegradacyjnych. Zawarte w kawie kofeina, trigonellina i polifenole mogÄ… siÄ™ przyczynić do zmniejszenia ryzyka wystÄ…pienia choroby Alzheimera o 65 proc. U osób pijÄ…cych kawÄ™ rzadziej rozpoznaje siÄ™ też zaburzenia poznawcze, a u kobiet rzadziej diagnozuje chorobÄ™ Parkinsona. Co istotne, badania wykazaÅ‚y, że od dwóch do piÄ™ciu filiżanek kawy dziennie może obniżyć ryzyko wystÄ…pienia udaru mózgu o 22–25 proc. Picie kawy bez dodatku cukru może być też korzystne dla cukrzyków, ponieważ polifenole wykazujÄ… dziaÅ‚anie przeciwzapalne i mogÄ… poprawiać wrażliwość komórek na insulinÄ™.
