Trendy w budownictwie wyraźnie siÄ™ zmieniÅ‚y na przestrzeni ostatnich lat pod wpÅ‚ywem inflacji. Wysokie i wciąż rosnÄ…ce ceny materiaÅ‚ów budowlanych, dziaÅ‚ek i koszty robocizny sprawiÅ‚y, że Polacy budujÄ… coraz mniejsze domy. Zamiast dominujÄ…cych do tej pory 120 czy nawet 140-metrowych domów częściej stawiajÄ… raczej 90-metrowe. Eksperci oceniajÄ…, że czekajÄ… nas kolejne wzrosty, ale nie bÄ™dÄ… one już tak gwaÅ‚towne. W niektórych regionach, np. w najdroższej pod tym wzglÄ™dem Warszawie, ceny osiÄ…gnęły pewien „próg bólu” i w ostatnich dwóch kwartaÅ‚ach zaczęły spadać.
– Już od dÅ‚uższego czasu obserwujemy wyraźny trend w budownictwie polegajÄ…cy na zainteresowaniu inwestorów coraz mniejszymi domami jednorodzinnymi. Jeszcze kilka lat temu przeciÄ™tny budynek miaÅ‚ 120–140 mkw., obecnie sÄ… to zdecydowanie mniejsze domy z przedziaÅ‚u 90–110 mkw., zwykle proste, parterowe, przykryte dachem dwuspadowym. Ten segment rynku dość szybko roÅ›nie – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Wojciech Rynkowski, ekspert firmy Extradom.pl. – Zainteresowanie inwestorów mniejszymi domami wynika z chÄ™ci optymalizacji kosztów, zarówno na etapie samej budowy, jak i późniejszej eksploatacji. Jest to zwiÄ…zane zarówno z cenami materiaÅ‚ów budowlanych, kosztami wynajmu ekip czy wydatkami zwiÄ…zanymi z zakupem dziaÅ‚ki. Im wiÄ™kszy dom, im wiÄ™ksza nieruchomość, tym szybciej te koszty rosnÄ….
Jest i pozytywna wiadomość. Po okresie gwaÅ‚townych wzrostów ceny materiaÅ‚ów nieco wyhamowaÅ‚y i podwyżki sÄ… obecnie na poziomie wskaźnika inflacji publikowanego przez GUS. Gorsza wiadomość jest jednak taka, że rosnÄ…ce ceny mogÄ… pozostać z nami na dÅ‚użej. Potwierdzenie można znaleźć w publikowanym co kwartaÅ‚ przez Sekocenbud „Biuletynie cen regionalnych w budownictwie”. Zawiera on przykÅ‚adowe zestawienia kosztów budowy w danym okresie. Jak zaznaczono w biuletynie, wiosna to zazwyczaj okres intensywnych budów. Drugi kwartaÅ‚ 2023 roku byÅ‚ jednak inny: koszty materiaÅ‚ów budowlanych oczywiÅ›cie rosÅ‚y, ale reakcja rynku na zapotrzebowanie ekip czy materiaÅ‚ów byÅ‚a „spokojna”.
– ÅšledzÄ™ koszty budowy na podstawie zestawieÅ„ Sekocenbudu mniej wiÄ™cej od trzech lat. Od IV kwartaÅ‚u 2020 roku koszty budowy w niektórych województwach, np. w dolnoÅ›lÄ…skim, wzrosÅ‚y o 40 proc. – tÅ‚umaczy Wojciech Rynkowski.
Jak wynika z zestawienia Sekocenbudu za drugi kwartaÅ‚ 2023 roku, najtaÅ„szym województwem do budowy domu byÅ‚o warmiÅ„sko-mazurskie, gdzie koszt ten nie przekraczaÅ‚ 5 tys. zÅ‚ netto za 1 mkw. Najdrożej wychodzi budowa domu w Warszawie – ten koszt siÄ™ga tu nawet 5,6 tys. zÅ‚ netto, nie wliczajÄ…c kosztów dziaÅ‚ki i jej uzbrojenia. JednoczeÅ›nie także w stolicy, która zawsze byÅ‚a pod tym wzglÄ™dem najdroższa, ceny kosztów budowy powoli spadajÄ… (-1,06 proc.). Podobnie byÅ‚o w II kwartale w województwie wielkopolskim (-0,4 proc.). Z kolei najszybciej rosÅ‚y ceny na wschodzie Polski – w województwach podkarpackim, lubelskim i podlaskim (odpowiednio o 4,3 proc., 3,5 proc., 2,7 proc.). Dla porównania Å›rednia dla caÅ‚ego kraju to +1,5 proc. kwartaÅ‚ do kwartaÅ‚u.
Co istotne w ostatnich kwartaÅ‚ach znacznie zmniejszyÅ‚a siÄ™ różnica pomiÄ™dzy najwyższymi cenami obowiÄ…zujÄ…cymi w Warszawie a województwami, gdzie sÄ… one najniższe. Jeszcze na przeÅ‚omie roku 2020/2021 przekraczaÅ‚a ona 20 proc., teraz to nieco ponad 12,3 proc.
– Zdecydowanie najdroższym pojedynczym etapem budowy jest stan surowy otwarty, to jest koszt równy mniej wiÄ™cej 1/3 kosztów budowy caÅ‚ego domu. Wynika to zarówno z iloÅ›ci niezbÄ™dnych materiaÅ‚ów, jak i koniecznoÅ›ci zaangażowania dużej liczby ekip, co przekÅ‚ada siÄ™ na znaczne koszty robocizny – mówi ekspert.
Jak wynika z zestawienia Extradom.pl, przygotowanego na podstawie analiz Sekocenbudu dla województwa Å›lÄ…skiego (dom o powierzchni ok. 150 mkw., z garażem jednostanowiskowym, zbudowany w technologii bloczków silikatowych), koszt stanu zerowego obejmujÄ…cego roboty ziemne, fundamenty, Å›ciany podziemia wraz z izolacjami w II kwartale br. wyniósÅ‚ blisko 58,9 tys. zÅ‚, podczas gdy kwartaÅ‚ wczeÅ›niej byÅ‚o to niecaÅ‚e 58 tys. zÅ‚ (wzrost o ok. 2 proc. w ujÄ™ciu kwartalnym). Etap surowy, obejmujÄ…cy Å›ciany nadziemia, stropy, sklepienia, schody, podesty, konstrukcjÄ™ i pokrycie dachu, izolacjÄ™ nadziemia itp., wedÅ‚ug cennika z II kwartaÅ‚u to koszt ponad 277,3 tys. zÅ‚ przy 273,6 tys. zÅ‚ kwartaÅ‚ wczeÅ›niej (+1,37 proc.). Również koszty stanu wykoÅ„czeniowego wewnÄ™trznego i zewnÄ™trznego wzrosÅ‚y znacznie poniżej wskaźnika inflacji (odpowiednio o 3 proc. i 2,7 proc.).
– Możemy zauważyć pewien powrót do sezonowoÅ›ci kosztów, do obniżek zwiÄ…zanych z zastojem na placach budowy, natomiast inflacja wciąż dyktuje koszty budowy, co jest zwiÄ…zane ze wzrostem cen materiaÅ‚ów i najmu ekip budowlanych. JeÅ›li miaÅ‚bym siÄ™ pokusić o jakieÅ› prognozy, zdecydowanie bÄ™dzie to nadal aktualne. Inflacja z nami pozostanie, koszty budowy bÄ™dÄ… rosÅ‚y zapewne nieco poniżej wskaźników publikowanych przez GUS, chociaż trudno jeszcze powiedzieć, jak na rynek budowlany wpÅ‚ynie „Bezpieczny kredyt 2 proc.” i zainteresowanie klientów budowÄ… domów – ocenia Wojciech Rynkowski.
