Coraz czÄ™stsze w ostatnich latach huragany, susze, upaÅ‚y czy gwaÅ‚towne burze destabilizujÄ… dziaÅ‚alność biznesowÄ… i powodujÄ… dotkliwe straty finansowe. Firmy sÄ… zmuszone uwzglÄ™dniać ryzyka klimatyczne w swoich strategiach, co sprawia, że częściej siÄ™gajÄ… po ubezpieczania z tego obszaru. Wybór takich polis na rynku jest coraz wiÄ™kszy. PojawiajÄ… siÄ™ wÅ›ród nich także nietypowe ubezpieczenia pogodowe, niekoniecznie zwiÄ…zane z ekstremalnymi zjawiskami. PrzykÅ‚adem jest polisa od zÅ‚ej pogody dla biur podróży, od ciepÅ‚ej zimy dla elektrociepÅ‚owni albo od zbyt maÅ‚ej liczby godzin sÅ‚onecznych dla farm fotowoltaicznych.
– Firmy jak najbardziej dostrzegajÄ… już skutki zmian klimatycznych – podkreÅ›la w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes Wojciech Woźnica, dyrektor Departamentu UbezpieczeÅ„ MajÄ…tkowych w WTW Polska. – Mamy lato, wysokie temperatury i dużą konsumpcjÄ™ energii elektrycznej przez urzÄ…dzenia chÅ‚odnicze i klimatyzacyjne. W skrajnej sytuacji może nawet dojść do blackoutu, a na tym wszystkie firmy by straciÅ‚y. W trakcie suszy, kiedy rzeki majÄ… bardzo niski poziom, może też zabraknąć wody dla elektrowni, które potrzebujÄ… jej do produkcji prÄ…du. Wtedy również bÄ™dziemy mieć do czynienia z przestojem.
Blackout, czyli nagÅ‚y i dÅ‚ugotrwaÅ‚y brak zasilania, może mieć potencjalnie opÅ‚akane skutki dla caÅ‚ej gospodarki. Polski Instytut Ekonomiczny oszacowaÅ‚, że w okresie letnim 12-godzinna przerwa w dostawach energii elektrycznej w skali caÅ‚ego kraju wiÄ…zaÅ‚aby siÄ™ ze stratÄ… 3,8 mld zÅ‚. W przypadku dużych zakÅ‚adów przemysÅ‚owych nawet lokalne, kilkugodzinne przerwy w dostawie prÄ…du mogÄ… być wrÄ™cz katastrofalne. Blackout nie jest jednak jedynym ryzykiem powiÄ…zanym z klimatem i energiÄ…. Coraz czÄ™stsze w ostatnich latach huragany, susze, upaÅ‚y i gwaÅ‚towne powodzie zaburzajÄ… powiÄ…zania gospodarcze i Å‚aÅ„cuchy dostaw, destabilizujÄ… dziaÅ‚alność biznesowÄ… i powodujÄ… dotkliwe konsekwencje finansowe. Firmy sÄ… coraz bardziej Å›wiadome powagi sytuacji i uwzglÄ™dniajÄ… te ryzyka klimatyczne w swoich strategiach biznesowych.
WedÅ‚ug badaÅ„ World Economic Forum („Global Risks Perception Survey 2021–2022”) ryzyka klimatyczne stanowiÅ‚y w skali globalnej najwiÄ™kszÄ… grupÄ™ zagrożeÅ„ na kolejnÄ… dekadÄ™ (pięć z dziesiÄ™ciu). SÄ… to: niepowodzenie dziaÅ‚aÅ„ na rzecz ochrony klimatu, ekstremalne zjawiska pogodowe, utrata bioróżnorodnoÅ›ci, degradacja Å›rodowiska i kryzys zwiÄ…zany z niedoborem surowców naturalnych.
– Firmy mogÄ… siÄ™ ubezpieczyć przed skutkami zjawisk pogodowych. SÄ… przynajmniej trzy obszary takich ubezpieczeÅ„. Po pierwsze, klasyczne ubezpieczenia majÄ…tkowe czy ubezpieczenia upraw, które obejmujÄ… takie ryzyka jak powódź czy susza – mówi Joanna Suszczyk, dyrektor ds. marketingu i ekspert Risk & Analytics w WTW Polska. – Ale jest też drugi bardzo ważny obszar. Czasami sÄ… istotne wyÅ‚Ä…czenia dla firm, które nie mogÄ… objąć jakiegoÅ› ryzyka bÄ…dź nie mogÄ… skwotować go bardzo wysoko. I wtedy można skorzystać z ubezpieczenia parametrycznego.
Taka polisa bazuje na wystąpieniu określonego zdarzenia, najbardziej zagrażającego działalności danego przedsiębiorcy, a z kolei wysokość odszkodowania jest powiązana z wcześniej uzgodnionym parametrem, najczęściej dotyczącym właśnie pogody.
– AranżowaliÅ›my ubezpieczenie od gradobicia dla samochodów, które byÅ‚y skÅ‚adowane bez zadaszenia. Szkody w takich samochodach wywoÅ‚ywane sÄ… od kamienia gradowego o wielkoÅ›ci 3 milimetrów. Im on bÄ™dzie wiÄ™kszy, tym szkody również bÄ™dÄ… bardziej znaczÄ…ce. Takie ubezpieczenie parametryczne zakÅ‚ada, że jeżeli spadnie grad, którego wielkość bÄ™dzie powyżej 3 milimetrów, nastÄ…pi praktycznie automatycznie po potwierdzeniu, że taka szkoda zaistniaÅ‚a, wypÅ‚ata wczeÅ›niej ustalonego odszkodowania – wyjaÅ›nia Joanna Suszczyk.
Kluczowy w przypadku takiego ubezpieczenia jest wiarygodny pomiar tego parametru, ponieważ wypłata odszkodowania nie jest oparta na szkodzie, ale na wystąpieniu danego parametru.
Trzecim obszarem zwiÄ…zanym z ochronÄ… przed skutkami zmian klimatycznych jest odpowiednie zarzÄ…dzanie tym ryzykiem.
– Z jednej strony sÄ… ubezpieczenia, ale z drugiej strony jest prewencja, wziÄ™cie tego ryzyka też trochÄ™ na siebie i rozproszenie go w jakiÅ› sposób. Stosujemy takie narzÄ™dzie jak Climate Quantified, które pozwala nam szacować ryzyko klimatyczne, oceniać, jak te zjawiska klimatyczne bÄ™dÄ… siÄ™ rozwijać nawet do 2100 roku – mówi ekspertka WTW. – To też jest ważne, żeby menedżerowie potrafili podejmować takie strategiczne decyzje, nie tylko majÄ…c ten mechanizm ubezpieczeniowy, ale patrzÄ…c szeroko na zarzÄ…dzanie ryzykiem i doradztwo w tym zakresie, na modelowanie ryzyk klimatycznych.
ZwiÄ…zek klimatu i pogody oraz ubezpieczeÅ„ ma jeszcze jeden wymiar. Niektóre branże ubezpieczajÄ… siÄ™ od zjawisk pogodowych, które powszechnie nie sÄ… uznawane za groźne, majÄ… jednak przeÅ‚ożenie na dziaÅ‚alność biznesowÄ…, a czasem mogÄ… decydować o jej utrzymaniu. W takim przypadku również mówimy o ubezpieczeniach parametrycznych.
– Biura podróży mogÄ… siÄ™ ubezpieczyć od zÅ‚ej pogody, żeby móc zagwarantować klientom jak najlepsze warunki w trakcie wakacji. Można też ubezpieczyć siÄ™ od ciepÅ‚ej zimy. W Polsce to jest zmora firm ciepÅ‚owniczych. Można skonstruować takie ubezpieczenie, przyjmujÄ…c za parametr liczbÄ™ dni w roku, w których firma dostarcza ciepÅ‚o do mieszkaÅ„ i zarabia na tym pieniÄ…dze. Jeżeli temperatura bÄ™dzie zbyt wysoka i przychody spadnÄ…, wtedy bÄ™dzie można je zrekompensować wÅ‚aÅ›nie dziÄ™ki polisie – wymienia Joanna Suszczyk.
Podobnie można skonstruować polisę dla instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych.
– Można siÄ™ ubezpieczyć od nieefektywnie dziaÅ‚ajÄ…cych instalacji fotowoltaicznych czy wiatrowych, które nie przynoszÄ… zakÅ‚adanych zysków. Takie ubezpieczenia sÄ… dostÄ™pne na polskim rynku. OczywiÅ›cie trzeba wykupić ubezpieczenie majÄ…tkowe tych instalacji, ale to jest jak najbardziej do zrobienia – mówi Wojciech Woźnica.
Ubezpieczenie majÄ…tkowe zadziaÅ‚a w sytuacji np. przepiÄ™cia, gradobicia, które zniszczy panele, czy ich pożaru. Jednak ubezpieczyć można siÄ™ nie tylko od uszkodzenia lub zniszczenia instalacji PV, ale także od jej niskiej efektywnoÅ›ci spowodowanej brakiem sÅ‚oÅ„ca.
– Taki parametr pogodowy, np. liczba godzin sÅ‚onecznych w danym dniu albo siÅ‚a wiatru, która jest wystarczajÄ…ca bÄ…dź niewystarczajÄ…ca do wyprodukowania energii elektrycznej, jest jak najbardziej wÅ‚aÅ›ciwym mechanizmem, który pozwala zabezpieczyć przychody firm produkujÄ…cych zielonÄ… energiÄ™ – mówi Joanna Suszczyk. – Czyli można siÄ™ ubezpieczyć od braku wiatru i niewystarczajÄ…cego sÅ‚oÅ„ca. WÅ‚aÅ›ciwie sky is the limit.
Ubezpieczyciele, podobnie jak przedsiÄ™biorstwa, też sÄ… coraz bardziej Å›wiadomi konsekwencji zmian klimatycznych. Z ubiegÅ‚orocznego raportu „Global Insurance” firmy BlackRock wynika, że już 95 proc. ubezpieczycieli uważa zmiany klimatu za zagrożenie i czynnik, który w nadchodzÄ…cych latach bÄ™dzie mieć znaczÄ…cy wpÅ‚yw na budowÄ™ ich portfela.
