Pandemia COVID-19 sprawiÅ‚a, że na rynku pracy pojawiÅ‚o siÄ™ wiÄ™cej tzw. cyfrowych nomadów – osób zatrudnionych w rodzimej firmie, ale wykonujÄ…cych swoje obowiÄ…zki sÅ‚użbowe zdalnie, z zagranicy. Coraz powszechniejsze staje siÄ™ też tzw. workation, czyli Å‚Ä…czenie pracy z wakacjami, np. w jednym z krajów poÅ‚udnia Europy. Na taki model czÄ™sto decydujÄ… siÄ™ zwÅ‚aszcza menedżerowie, freelancerzy i specjaliÅ›ci z branży IT czy marketingu, a wyjazdy na workation zaczęły już nawet oferować duże biura podróży. To rozwiÄ…zanie ma wiele zalet dla pracowników, ale wymaga dużej samodyscypliny i umiejÄ™tnoÅ›ci zarzÄ…dzania czasem. Nie cieszy siÄ™ za to dużym entuzjazmem wÅ›ród pracodawców.
– Workation cieszy siÄ™ coraz wiÄ™kszÄ… popularnoÅ›ciÄ… nie tylko w Polsce, ale i na Å›wiecie, do czego przyczyniÅ‚a siÄ™ oczywiÅ›cie pandemia COVID-19 i praca zdalna. DziÅ› wiele organizacji i wielu specjalistów czy menedżerów, osób wykonujÄ…cych konkretne zadania, wybiera tego typu formÄ™ wspóÅ‚pracy – mówi agencji Newseria Biznes Cezary MacioÅ‚ek, prezes zarzÄ…du Grupy Progres.
Workation to poÅ‚Ä…czenie angielskich sÅ‚ów: work (praca) i vacation (wakacje). Oznacza wiÄ™c Å‚Ä…czenie wypoczynku i zdalnego wykonywania obowiÄ…zków zawodowych. Ten model już od kilku lat popularyzuje siÄ™ na Zachodzie, ale w Polsce nie byÅ‚ wczeÅ›niej zbyt znany. Do zmiany przyczyniÅ‚a siÄ™ jednak pandemia i upowszechnienie siÄ™ pracy zdalnej, która w wielu organizacjach weszÅ‚a już na staÅ‚e. Różnica miÄ™dzy home office a workation jest jednak taka, że pracownik nie musi wykonywać swoich zadaÅ„ z domu – może to robić z dowolnego, nawet typowo wypoczynkowego miejsca.
– Najbardziej popularne kierunki to te, w których można miÅ‚o spÄ™dzić wakacje, gdzie jest ciepÅ‚a pogoda i gdzie można pozwolić sobie np. na wynajÄ™cie mieszkania na okres dÅ‚uższy niż tydzieÅ„ czy dwa tygodnie. Tak wiÄ™c na pewno poÅ‚udnie Europy: Portugalia, Hiszpania, WÅ‚ochy czy Chorwacja – mówi Cezary MacioÅ‚ek.
Co ciekawe, typowo turystyczne regiony coraz częściej wydzielajÄ… specjalne wioski, które mogÄ… pomieÅ›cić okreÅ›lonÄ… liczbÄ™ osób na workation. OferujÄ… one m.in. miejsca noclegowe i darmowe strefy coworkingu z dostÄ™pem do Wi-Fi. Takie wioski funkcjonujÄ… już m.in. na Maderze, Arubie, Malcie, w Chorwacji, Hiszpanii czy Kostaryce.
– Plusem workation jest to, że pracownik może w piÄ™knym miejscu Å‚Ä…czyć pracÄ™ z przyjemnoÅ›ciÄ…, czÄ™sto spÄ™dza też czas z rodzinÄ…, z dziećmi. Poza tym zmiana otoczenia i zmiana klimatu czÄ™sto wyzwala nowe, ciekawe koncepcje i pomysÅ‚y, dodaje pewnej kreatywnoÅ›ci – mówi prezes zarzÄ…du Grupy Progres. – OczywiÅ›cie warunkiem jest niezbyt duża różnica czasowa. JeÅ›li przeniesiemy siÄ™ np. do Azji, to mamy kilka godzin różnicy i może pojawić siÄ™ problem z synchronizacjÄ… pracy. Ale jeżeli zostaniemy w naszym europejskim krÄ™gu kulturowym, gdzie różnica wynosi jednÄ… lub dwie godziny, to nie jest to przeszkoda, żeby Å‚Ä…czyć pracÄ™ z wakacjami.
Na plus można zaliczyć też fakt, że pracownik nie musi wykorzystywać dni urlopowych.
– To siÄ™ bardzo czÄ™sto udaje, choć jest też sporo zwiÄ…zanych z tym wyzwaÅ„ – zauważa Cezary MacioÅ‚ek.
Jak podkreÅ›la, osoby wybierajÄ…ce taki model pracy muszÄ… przede wszystkim wykazać siÄ™ samodyscyplinÄ…, silnÄ… motywacjÄ… oraz umiejÄ™tnoÅ›ciÄ… zarzÄ…dzania czasem. JeÅ›li nie wykonajÄ… swoich obowiÄ…zków na czas, pracodawca może nie zgodzić siÄ™ na kontynuowanie tego typu wspóÅ‚pracy.
– Najważniejsze jest to, żeby okreÅ›lone zadania zostaÅ‚y wykonane w okreÅ›lonym czasie. To jest klucz do kontraktu miÄ™dzy stronami, czyli umowy pomiÄ™dzy pracodawcÄ…, który godzi siÄ™ na takÄ… formÄ™ wspóÅ‚pracy, a pracownikiem, który musi wykazać siÄ™ pewnÄ… samodyscyplinÄ… i zagwarantować, że np. sÅ‚oÅ„ce nie spowoduje zbyt dużego rozprężenia i rozluźnienia, że bÄ™dzie w stanie skupić siÄ™ na realizacji okreÅ›lonych zadaÅ„ – mówi ekspert. – Problem pojawia siÄ™ w momencie, gdy niestety workation staje siÄ™ bardziej wakacjami, a mniej pracÄ…, a nie taka byÅ‚a umowa pomiÄ™dzy stronami.
Praca w modelu workation sprawdza siÄ™ zwÅ‚aszcza wÅ›ród menedżerów, freelancerów i specjalistów, którzy wykonujÄ… z góry okreÅ›lone zadania. Dotyczy to np. specjalistów IT, programistów i web developerów, analityków, a także pracowników branży marketingowej – PR-owców, specjalistów SEO czy social media managerów. Na workation bez wiÄ™kszych przeszkód mogÄ… pozwolić sobie też osoby z branży kreatywnej, czyli np. graficy, montażyÅ›ci czy youtuberzy.
– Workation jest dopuszczalne gÅ‚ównie w tych w organizacjach, które z definicji dajÄ… możliwość pracy zdalnej. Ale jak wiemy, to jest zdecydowana mniejszość, jeÅ›li chodzi o polski rynek pracy. Mówimy wiÄ™c o kilkunastu procentach spoÅ›ród ogóÅ‚u zatrudnionych. Ale tam, gdzie wystarczy de facto dostÄ™p do internetu i mamy infrastrukturÄ™, komputer, możemy Å‚Ä…czyć siÄ™ np. na Teamsach czy Zoomie bez jakichÅ› problemów technicznych i realizować każdÄ… funkcjÄ™ – mówi Cezary MacioÅ‚ek.
Prezes Grupy Progres zauważa, że na pracę w modelu workation dużo chętniej i częściej godzą się większe firmy i międzynarodowe korporacje. Wiele zależy jednak od kultury przedsiębiorstwa i sposobu organizacji pracy.
– PodejÅ›cie pracodawców do workation jest różne, w zależnoÅ›ci od wypracowanych mechanizmów dziaÅ‚ania. SÄ… organizacje, które sÄ… Å›wietnie zorganizowane, majÄ… infrastrukturÄ™ i narzÄ™dzia do tego, żeby rejestrować aktywność poszczególnych osób. MajÄ… też konkretne plany i cele, które sÄ… w stanie zdefiniować, a nastÄ™pnie z nich rozliczyć. I jeÅ›li ten proces nie jest zaburzony, zadania siÄ™ nie nawarstwiajÄ… i nie wpÅ‚ywa to na organizacjÄ™ pracy zespoÅ‚u w Polsce, to spokojnie można to Å‚Ä…czyć – mówi.
Jak wynika z badania Grupy Progres „Rynek pracy 360. Polityka kadrowa”, 39 proc. organizacji ma problem z realizowaniem zadaÅ„ z domu, bo zdaniem kadry zarzÄ…dzajÄ…cej ich zespóÅ‚, zamiast wykonywać obowiÄ…zki sÅ‚użbowe, skupia siÄ™ na tych domowych. Do tego typu zachowaÅ„ przyznaje siÄ™ jednak tylko 16 proc. osób badanych aktywnych zawodowo. Innym z problemów wskazywanych przez przedsiÄ™biorców jest niedostÄ™pność zatrudnionych – niemal jedna czwarta organizacji (24 proc.) przyznaje, iż niejednokrotnie zdarzaÅ‚o siÄ™, że kontakt z pracownikiem zdalnym urywaÅ‚ siÄ™ i ciężko byÅ‚o go nawiÄ…zać lub utrzymać bez żadnych zakÅ‚óceÅ„. Część Polaków aktywnych zawodowo już w czasach pandemii nie mogÅ‚a realizować poleceÅ„ wydawanych przez szefa, ponieważ przeszkadzali im ich bliscy. Dlatego niejeden przeÅ‚ożony może mieć wÄ…tpliwoÅ›ci, bo jeÅ›li praca z domu – gdy w pokoju obok znajduje siÄ™ rodzina – bywa rozpraszajÄ…ca, to pytanie, czy dodatkowym elementem dekoncentrujÄ…cym nie bÄ™dzie otoczenie sprzyjajÄ…ce relaksowi, o które nietrudno w trakcie pracowakacji.
