Polacy coraz czesciej wykonuja badania profilaktyczne. Regularnie robi je juz 2/3 os?b. Wiele z nich moga oni wykonac bezplatnie dzieki skierowaniu od lekarza. Mimo to sposr?d puli badan podstawowych oferowanych przez NFZ 12-13 proc. jest finansowanych z kieszeni pacjenta.
– Coraz czesciej korzystamy z mozliwosci zakupienia badan, pamietajac o tym, zeby samemu ich nie interpretowac. W calej puli wykonywanych badan te finansowane przez pacjent?w stanowia okolo 12 proc. i ten odsetek wzrasta. W przypadku badan wysokospecjalistycznych odsetek tych kupowanych przez pacjent?w jest jeszcze wiekszy i wynosi 15-20 proc. – m?wi agencji informacyjnej Newseria dr Andrzej Marszalek, dyrektor medyczny Synevo.
Swiadomosc zdrowotna Polak?w wzrasta i coraz czesciej korzystaja oni z mozliwosci wykonania badan. Z ankiety Millward Brown wykonanej na zlecenie firmy Bayer wynika, ze 60 proc. ankietowanych przeprowadzilo badania profilaktyczne w ciagu ostatnich trzech lat.
Wiele z badan podstawowych jest finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
– Jezeli wykonujemy takie badania, mozemy liczyc na to, ze dostaniemy zlecenie od naszego lekarza rodzinnego lub od specjalisty. Narodowy Fundusz Zdrowia podzielil je w zaleznosci od specjalizacji na r?zne dostepne refundowane badania. Nie zawsze jednak mozemy takie zlecenia uzyskac – m?wi dr Andrzej Marszalek.
Czasem problemem jest to, ze takiego skierowania nie chce wydac lekarz podstawowej opieki medycznej. Na finansowanie z wlasnej kieszeni decyduja sie r?wniez ci, kt?rym zalezy na czasie, a w publicznej opiece medycznej kolejka jest zbyt dluga.
Polska sluzba zdrowia oferuje bardzo szeroki wachlarz badan laboratoryjnych. W sumie jest ich ok 3,5 tys. Nie wszystkie sa jednak uzyteczne dla kazdego pacjenta, dlatego warto przed ich wykonaniem poradzic sie lekarza.
– Wraz z postepem diagnostyki nie zawsze lekarze nadazaja z uzyskaniem informacji od pacjent?w, zeby ich jak najlepiej zdiagnozowac – m?wi dr Marszalek.
Warto decydowac sie raz w roku na wykonanie badan podstawowych: morfologii, badania og?lnego moczu, stezenia glukozy oraz oceny profilu lipidowego krwi. Nawet jesli pacjent decyduje sie zaplacic za wykonanie tych badan, o ich interpretacje powinien zapytac lekarza lub przynajmniej pracownika laboratorium.
– Oczywiscie nie mozemy liczyc, ze pracownik laboratorium postawi nam diagnoze, ale na pewno przyblizy interpretacje tych wynik?w, w niekt?rych sytuacjach powie: Prosze, jak najszybciej zglosic sie do swojego lekarza – m?wi dr Andrzej Marszalek.
Po skierowanie na specjalistyczne badanie nie trzeba juz udawac sie do lekarza specjalisty. Od 1 stycznia 2015 roku zwiekszyly sie kompetencje lekarzy rodzinnych w zakresie zlecania badan laboratoryjnych. Pula badan zostala poszerzona m.in. o spirometrie, PSA, hormony tarczycy FT3 i FT4, USG nerek, tarczycy, slinianek i moszny. Poszerzenie kompetencji lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej zwiazane jest z wejsciem w zycie pakietu onkologicznego i ma na celu przyspieszenie diagnostyki nowotworowej.
– Mezczyznom proponowalbym oznaczyc PSA co 2 lata lub nawet co roku, w zaleznosci od wieku, bo to rzeczywiscie przyblizy nas do diagnostyki wystepowania choroby. Tylko pamietajmy o tym, ze interpretacja tego wyniku jest zalezna od populacji, z kt?rej pochodzimy, od naszego wieku, obciazenia rodzinnego, wiec to, co jest dobre dla Kowalskiego, wcale nie musi byc dobre dla mnie. Pamietajmy tez, ze aby wynik byl prawidlowy, musimy sie do tego badania dobrze przygotowac – m?wi dr Andrzej Marszalek.
Badanie PSA to jedno z wazniejszych badan w profilaktyce nowotworu prostaty, kt?ry co roku jest przyczyna smierci ponad 3 tys. mezczyzn w Polsce. Badanie to powinien wykonywac kazdy mezczyzna po ukonczeniu 50 roku zycia. W przypadku wystapienia problem?w z oddawaniem moczu badaniu PSA powinni poddawac sie takze mlodsi mezczyzni.
