Temat zrównoważonego rozwoju staje siÄ™ kluczowy dla konsumentów i biznesu. – Prawie 90 proc. Polaków uważa, że ich wybory i jednostkowe dziaÅ‚ania mogÄ… mieć pozytywny wpÅ‚yw na rozwiÄ…zywanie globalnych problemów spoÅ‚ecznych i Å›rodowiskowych, 57 proc. firm zwiÄ™kszyÅ‚o ambicje swoich celów Å›rodowiskowych – mówi MaÅ‚gorzata Jarczyk-Zuber, odpowiedzialna za ESG i innowacje w ING Banku ÅšlÄ…skim. RzeczywiÅ›cie duże korporacje majÄ… coraz bardziej ambitne cele ESG, ale takie inicjatywy powinny docierać szerzej, także do Å›redniego i maÅ‚ego biznesu oraz samorzÄ…dów. Do tego potrzebne sÄ… wymiana doÅ›wiadczeÅ„, wspóÅ‚praca i uczciwe podejÅ›cie – podkreÅ›lali eksperci OkrÄ…gÅ‚ych StoÅ‚ów Klimatycznych zorganizowanych podczas Festiwalu PrzyszÅ‚oÅ›ci Bomba Megabitowa. Co istotne, nie tylko wymogi konsumentów, ale też globalny kryzys może siÄ™ stać wyzwalaczem pozytywnej zmiany w zakresie odpowiedzialnego biznesu.
– Pandemia pokazaÅ‚a, że jesteÅ›my w stanie przestrzegać pewnych wymogów, zmusić siÄ™ do ograniczenia i zmiany naszych nawyków. Tak samo potrafimy podjąć ten wysiÅ‚ek w zwiÄ…zku z transformacjÄ… klimatycznÄ…, wiÄ™c to jest wszystko przed nami – mówi agencji Newseria Biznes Alicja PawÅ‚owska-Piorun, expert – sustainability w Centrum Eksperckim ESG Innowacje ING Banku ÅšlÄ…skiego. – Kryzys może być wyzwalaczem pozytywnej zmiany. Czasami brak czy nowa potrzeba wykreowana przez kryzys jest dobrÄ… inspiracjÄ… do zmian, których wczeÅ›niej nie mieliÅ›my motywacji podjąć. Zarówno kwestie kryzysowe zwiÄ…zane z walutÄ…, Å‚aÅ„cuchami dostaw, brakiem mikrochipów, jak i niestabilnÄ… sytuacjÄ… za naszymi granicami mogÄ… być takim wyzwalaczem zmian w firmach, ale nie tylko, również w samorzÄ…dach i w życiu każdego z nas.
ZmianÄ™ podejÅ›cia konsumentów na bardziej odpowiedzialne widać już byÅ‚o w ubiegÅ‚ym roku, po póÅ‚tora roku pandemii, ale jeszcze przed wybuchem wojny. Jak wynika z wrzeÅ›niowego raportu ING „Wybory Polaków a zrównoważony rozwój”, blisko poÅ‚owa badanych zadeklarowaÅ‚a, że pandemia skÅ‚oniÅ‚a ich do przemyÅ›lenia, w jaki sposób dziaÅ‚ania i zachowania wpÅ‚ywajÄ… na Å›rodowisko. Tylko nieco mniej uważa, że ich znajomi i rodziny zmienili swoje zachowanie w trosce o Å›rodowisko. WiÄ™kszość badanych twierdziÅ‚a, że stara siÄ™ zmniejszyć ilość wytwarzanych odpadów spożywczych oraz segreguje opakowania po żywnoÅ›ci i napojach w domu. Blisko 90 proc. Polaków uważa, że takie jednostkowe dziaÅ‚ania mogÄ… mieć pozytywny wpÅ‚yw na rozwiÄ…zywanie globalnych problemów spoÅ‚ecznych i Å›rodowiskowych, z czego 26,3 proc. ocenia ten wpÅ‚yw jako istotny.
JednoczeÅ›nie konsumenci majÄ… duże oczekiwania w tym zakresie wobec polityków i biznesu. PrzykÅ‚adowo 69 proc. chce wiÄ™cej inicjatyw legislacyjnych na rzecz proekologicznych zmian, prawie trzech na czterech ocenia, że rzÄ…dy powinny przyznawać wsparcie finansowe firmom pod warunkiem realizacji celów klimatycznych.
– Temat zrównoważonego rozwoju jest naprawdÄ™ ważny dla naszych interesariuszy, co wiemy z prowadzonych badaÅ„. PokazujÄ… to również dostÄ™pne raporty. Trzy czwarte konsumentów zrezygnowaÅ‚oby ze wspóÅ‚pracy z firmami, które nie szanujÄ… Å›rodowiska, swoich klientów i pracowników. Ponad 80 proc. konsumentów deklaruje także, że duże firmy powinny być odpowiedzialne za zrównoważony rozwój i to wÅ‚aÅ›nie one powinny szukać najbardziej efektywnych praktyk w obszarze ESG [dane za PwC Consumer Intelligence Series, 2021 – red.]. To ważny gÅ‚os i kierunek dziaÅ‚ania dla biznesu – mówi MaÅ‚gorzata Jarczyk-Zuber.
Ponad poÅ‚owa badanych przez ING konsumentów przyznaÅ‚a, że byÅ‚aby mniej skÅ‚onna kupować w przyszÅ‚oÅ›ci produkty firm, które nie podchodzÄ… poważnie do ochrony Å›rodowiska czy odpowiedzialnoÅ›ci spoÅ‚ecznej. Nieco ponad 40 proc. byÅ‚oby za to skÅ‚onnych pÅ‚acić wiÄ™cej za produkty, które sÄ… wytwarzane w sposób przyjazny dla Å›rodowiska (47 proc.) lub których producent dziaÅ‚a w sposób odpowiedzialny spoÅ‚ecznie (41,1 proc.).
Same firmy przyznajÄ…, że zrównoważony rozwój coraz mocniej wpisuje siÄ™ w budowanie ich wartoÅ›ci. Trend ten nasiliÅ‚ siÄ™ w ostatnich miesiÄ…cach. Globalne badanie ING wskazaÅ‚o, że 57 proc. firm zwiÄ™kszyÅ‚o ambicje swoich celów Å›rodowiskowych („Biznes dla klimatu. Raport o zmianie priorytetów” EY i ING).
– Już w roku 2015 odeszliÅ›my od finansowania wÄ™gla, dwa lata później ogÅ‚osiliÅ›my naszÄ… pierwszÄ… deklaracjÄ™ ekologicznÄ…, w tym roku ogÅ‚osiliÅ›my naszÄ… strategiÄ™ ESG, która jest częściÄ… strategii biznesowej. Oznacza ona, że już do roku 2030 chcemy w naszej gospodarce wÅ‚asnej być neutralni klimatycznie. Ale również wspieramy naszych klientów w zielonej transformacji, udostÄ™pniajÄ…c finansowanie, ale też dzielÄ…c siÄ™ swoimi praktykami i wiedzÄ… po to, żeby oni również mogli prowadzić biznes w sposób zrównoważony – mówi ekspertka z ING Banku ÅšlÄ…skiego. – W obszarze spoÅ‚ecznym ta druga litera S, przede wszystkim pomagamy naszym klientom i pracownikom w tym, żeby byli przedsiÄ™biorczy. Pomagamy im w zarzÄ…dzaniu finansami i wreszcie wspieramy caÅ‚e spoÅ‚eczeÅ„stwo, żeby być o jeden krok do przodu w życiu i biznesie.
W dniach 10–12 wrzeÅ›nia br. w Krakowie po raz drugi odbyÅ‚ siÄ™ Festiwal PrzyszÅ‚oÅ›ci Bomba Megabitowa, Å‚Ä…czÄ…cy Å›wiaty kultury, nauki i technologii. Tegoroczna edycja, której partnerowali m.in. Allegro, Samsung i ING Bank ÅšlÄ…ski, zostaÅ‚a poÅ›wiÄ™cona zmianom klimatu i wyzwaniom zwiÄ…zanym ze zrównoważonym rozwojem. W jej ramach odbyÅ‚a siÄ™ seria OkrÄ…gÅ‚ych StoÅ‚ów Klimatycznych – warsztatów dla przedstawicieli samorzÄ…dów, biznesu i aktywistów, których zadaniem byÅ‚o przedstawienie wspólnych rekomendacji dotyczÄ…cych przeciwdziaÅ‚ania kryzysowi klimatycznemu i przyszÅ‚ych kierunków rozwoju.
– NajważniejszÄ… rekomendacjÄ… OkrÄ…gÅ‚ych StoÅ‚ów byÅ‚o przejÅ›cie z perspektywy krótkoterminowej na dÅ‚ugoterminowÄ…. Przed firmami, które myÅ›lÄ… o tym, jak ich biznes bÄ™dzie dziaÅ‚ać za 5, 10 czy 15 lat, stojÄ… zupeÅ‚nie inne wyzwania. To odejÅ›cie od paradygmatu kwartaÅ‚u. On jest oczywiÅ›cie potrzebny, ale trzeba myÅ›leć dÅ‚ugookresowo, bo wyzwaÅ„, z którymi aktualnie siÄ™ mierzymy, nie jesteÅ›my w stanie rozwiÄ…zać w ciÄ…gu kwartaÅ‚u – mówi Alicja PawÅ‚owska-Piorun. – OkrÄ…gÅ‚y stóÅ‚ „Biznes i odpowiedzialność” poÅ‚Ä…czyÅ‚ zarówno duże firmy dziaÅ‚ajÄ…ce na polskim rynku, jak i samorzÄ…dy i aktywistów klimatycznych. ByÅ‚ to chyba najtrudniejszy i najliczniejszy stóÅ‚, wiÄ™c wielogodzinne obrady poczÄ…tkowo skoÅ„czyÅ‚y siÄ™ chaosem ze wzglÄ™du na mnogość doÅ›wiadczeÅ„ i potencjalnych rozwiÄ…zaÅ„. Jednak potem podeszliÅ›my do tego kreatywnie i przekuliÅ›my to w trzy kierunkowskazy: wspóÅ‚praca, uczciwość i edukacja.
Jak wskazuje, edukacja ekologiczna spoÅ‚eczeÅ„stwa jest kluczowa, ponieważ wraz z niÄ… roÅ›nie też popyt na produkty i usÅ‚ugi, które powstajÄ… w sposób zrównoważony, bez szkody dla Å›rodowiska.
– Nie wszyscy jesteÅ›my ekspertami w zakresie zmian klimatu, które sÄ… ogromnym zbiorem danych. Dlatego edukacja powinna dotrzeć nie tylko do szkóÅ‚, ale i do firm, zarzÄ…dów, jak i pani sprzedajÄ…cej produkty bankowe czy ubezpieczeniowe – dodaje ekspertka.
– Biznesy powinny też brać odpowiedzialność za edukacjÄ™ konsumentów, żeby mogli oni później podejmować odpowiedzialne decyzje dotyczÄ…ce m.in. tego, czy i co kupować, czy naprawiać produkt albo co z nim zrobić na samym koÅ„cu – dodaje MaÅ‚gorzata Jarczyk-Zuber.
Jednym z tematów dyskusji stoÅ‚u „Biznes i odpowiedzialność” byÅ‚a edukacja konsumentów, tak ważna dla przeciwdziaÅ‚ania zjawisku, jakim jest greenwashing. Oznacza on, że firmy celowo wprowadzajÄ… konsumentów w bÅ‚Ä…d odnoÅ›nie do swojej proÅ›rodowiskowej dziaÅ‚alnoÅ›ci albo ekologicznych wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci swojego produktu bÄ…dź usÅ‚ugi. O skali greenwashingu Å›wiadczy m.in. ubiegÅ‚oroczne badanie przeprowadzone przez KomisjÄ™ EuropejskÄ…, która wzięła 344 produktów pochodzÄ…cych – jak wskazywaÅ‚y etykiety – ze zrównoważonej, ekologicznej produkcji. Analiza KE pokazaÅ‚a, że 42 proc. tych deklaracji okazaÅ‚o siÄ™ faÅ‚szywych i nieuczciwych z punktu widzenia unijnego prawa, a w 37 proc. przypadków zastosowano niejasne, niesprecyzowane terminy.
– Odpowiedzialność wszystkich nas polega na wyposażaniu konsumentów w wiedzÄ™, która pomoże podejmować bardziej zielone i Å›wiadome wybory. Budowanie Å›wiadomoÅ›ci i edukacja sÄ… kluczowe, jeÅ›li myÅ›limy o dobrej i zrównoważonej przyszÅ‚oÅ›ci, dlatego edukacja powinna też dotyczyć nas samych – mówi Alicja PawÅ‚owska-Piorun.
Jak podkreÅ›la, w kontekÅ›cie walki o klimat i zrównoważony rozwój liczy siÄ™ również wymiana pozytywnych doÅ›wiadczeÅ„ i wspóÅ‚praca biznesu, zarówno na szczeblu sektorowym, jak i miÄ™dzybranżowym.
– PrzykÅ‚adowo: ktoÅ› prowadziÅ‚ duży tartak, ale obiektywnie rzecz biorÄ…c, nie ma doÅ›wiadczenia w zakresie ryzyk klimatycznych, przeciwdziaÅ‚ania negatywnym skutkom zmian klimatu, i potrzebuje w tym aspekcie wsparcia. Tutaj krytyczne sÄ… partnerstwa, zarówno w ramach branży – np. wypracowywanie wspólnie dobrych praktyk dla branży drzewnej, jak i wspóÅ‚praca z podwykonawcami czy poddostawcami. Równie ważna bÄ™dzie także wspóÅ‚praca z odbiorcami drewna – np. dużą firmÄ… z branży meblarskiej odbierajÄ…cej drewno z tego tartaku, która ma swoje wÅ‚asne wymogi odnoÅ›nie do ESG. Duże firmy sobie poradzÄ…, zatrudniÄ… consulting i odpowiednie osoby. Ale kluczowe jest, żeby ta wiedza, Å›wiadomość i pomocna dÅ‚oÅ„ zeszÅ‚a niżej, bo transformacja dotyczy nas wszystkich – podkreÅ›la ekspertka ING Banku ÅšlÄ…skiego.