UOKiK przyspiesza postÄ™powania wobec przedsiÄ™biorców zalegajÄ…cych swoim kontrahentom z pÅ‚atnoÅ›ciami. – W czasie pandemii zatory pÅ‚atnicze sÄ… coraz poważniejszym problemem, dlatego powinny być skutecznie eliminowane z rynku. Szczególnie jeÅ›li dopuszczajÄ… siÄ™ tego najwiÄ™ksze firmy, bo czÄ™sto cierpiÄ… na tym mali i Å›redni przedsiÄ™biorcy – mówi Tomasz Chróstny, prezes UrzÄ™du Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W ciÄ…gu roku od uzyskania nowych uprawnieÅ„ w walce z zatorami pÅ‚atniczymi urzÄ…d rozpoczÄ…Å‚ 100 takich postÄ™powaÅ„, w tym 28 tylko w grudniu 2020 roku, m.in. w branży spożywczej, miÄ™snej, budowlanej, transportowej oraz kosmetycznej. Pierwsze decyzje majÄ… zapaść jeszcze w tym miesiÄ…cu.
– Zatory pÅ‚atnicze w Polsce sÄ… bardzo poważnym problemem. Widzimy, że wielu przedsiÄ™biorców, pomimo że umawiajÄ… siÄ™ na odroczony termin pÅ‚atnoÅ›ci, nie realizuje ich, na czym tracÄ… uczciwe firmy. Jeżeli jedna ze stron zrealizowaÅ‚a dostawÄ™ produktów i usÅ‚ug, wówczas druga strona powinna w terminie zrealizować pÅ‚atność – mówi agencji Newseria Biznes prezes UrzÄ™du Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Dane BIG InfoMonitor z IV kwartału 2020 roku wskazują, że już prawie połowa firm z sektora MŚP uskarża się na faktury przeterminowane nawet o 60 dni. W poprzednich kwartałach odsetek ten wynosił około jednej trzeciej. Najbardziej znacząco sytuacja pogorszyła się w branży handlowej.
– Zatory pÅ‚atnicze w czasie pandemii ulegajÄ… zwiÄ™kszeniu, dlatego niezwykle ważne jest, aby wyeliminować te generowane przez najwiÄ™ksze firmy na rynku, bo cierpiÄ… na tym mali i Å›redni przedsiÄ™biorcy. Duże firmy najczęściej majÄ… zabezpieczenia prawne i otrzymujÄ… pÅ‚atnoÅ›ci. Natomiast zatory kumulujÄ… siÄ™ w caÅ‚ym Å‚aÅ„cuchu dostaw i te mniejsze, sÅ‚absze podmioty ponoszÄ… dużo poważniejsze skutki gospodarcze niż najwiÄ™ksi gracze rynkowi – ocenia Tomasz Chróstny.
Prezes UOKiK może interweniować, jeśli suma zaległych świadczeń pieniężnych przedsiębiorcy w ciągu trzech kolejnych miesięcy wyniesie co najmniej 5 mln zł (od 2022 roku będzie to 2 mln zł). Dotyczy to zaległości z faktur wystawionych po 1 stycznia 2020 roku lub wcześniej, jeśli termin ich płatności stał się wymagalny po 1 stycznia ubiegłego roku.
Pod koniec grudnia UOKiK wszczÄ…Å‚ postÄ™powania wobec kolejnych 28 podmiotów z branż zagrożonych zatorami pÅ‚atniczymi, m.in. spożywczej (miÄ™snej), budowlanej, transportowej oraz kosmetycznej, wobec których zachodzi prawdopodobieÅ„stwo nadmiernego opóźniania siÄ™ z pÅ‚atnoÅ›ciami. Pierwszych decyzji w ramach postÄ™powaÅ„ można oczekiwać jeszcze w styczniu tego roku. Kary dla przedsiÄ™biorców obliczane sÄ… wedÅ‚ug specjalnego wzoru, a ich wysokość zależy przede wszystkim od wielkoÅ›ci dÅ‚ugu i czasu opóźnienia w pÅ‚atnoÅ›ci.
– Prowadzimy w urzÄ™dzie 100 takich postÄ™powaÅ„. Mocno intensyfikujemy je wÅ‚aÅ›nie po to, żeby jak najszybciej wydawać decyzje – deklaruje prezes UOKiK. – To sÄ… trudne postÄ™powania. Na naszych barkach spoczywa nie tylko wykazanie dokÅ‚adnej kwoty i czasu realizowanego zatoru, ale również zweryfikowanie, czy sÄ… przesÅ‚anki do odstÄ…pienia od ukarania przedsiÄ™biorcy. Dotyczy to sytuacji, gdy suma jego zobowiÄ…zaÅ„ przeterminowanych jest mniejsza niż należnoÅ›ci przeterminowanych, a zatem gdy dany przedsiÄ™biorca bardziej cierpi z powodu zatorów ze strony swoich kontrahentów.
Jak podkreśla, ustawodawca nie przewidział np., że należy ocenić, czy zatory generowane na przedsiębiorcy są realizowane w ramach jednej grupy kapitałowej, a zatem czy są schematy tworzone tylko po to, aby występowało obligatoryjne odstąpienie od nałożenia sankcji.
– Praktyka z realizacji przepisów pokazuje, że musimy również usprawnić przepisy, żeby postÄ™powania mogÅ‚y być prowadzone dużo sprawniej, a w zwiÄ…zku z tym negatywne zjawisko bÄ™dzie eliminowane z rynku dużo szybciej na korzyść uczciwych przedsiÄ™biorców – mówi Tomasz Chróstny. – Chcemy wspólnie z Ministerstwem Finansów i Ministerstwem Rozwoju, Pracy i Technologii wypracować rozwiÄ…zania korzystne dla uczciwych przedsiÄ™biorców, którzy sÄ… poszkodowani. Dopiero gdy uzgodnimy ksztaÅ‚t zmian prawnych, wówczas przedstawimy je do publicznych konsultacji.