43 proc. spoÅ‚eczeÅ„stwa w Polsce jest życzliwie nastawione wobec osób LGBT+ – wynika z ubiegÅ‚orocznego badania Funduszu dla Odmiany. Kiedy jednak osoby sojusznicze sÄ… pytane o to, jak dużą stanowiÄ… grupÄ™, odpowiadajÄ…, że ok. 5–10 proc. – To pokazuje, że wciąż za maÅ‚o o tym mówimy – podkreÅ›la Alex Bielecki z NatWest Group, firmy inicjujÄ…cej konkurs LGBT+ Diamonds Awards. Celem tej inicjatywy jest nagradzanie osób i instytucji zaangażowanych w tworzenie inkluzywnego otoczenia, a także firm za ich dziaÅ‚ania na rzecz różnorodnoÅ›ci. Takie inicjatywy majÄ… w pewnym sensie rekompensować braki w polskim prawie.
– Na przestrzeni kilku lat widzimy pozytywne zmiany dotyczÄ…ce sytuacji osób LGBT+ w Polsce, natomiast niestety ostatnie badania też wskazujÄ… na to, że 43 proc. osób LGBT nadal czuje siÄ™ wykluczone i dyskryminowane w spoÅ‚eczeÅ„stwie. Tak wynika z badaÅ„ Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Z innych badaÅ„ wynika też niestety, że na tle innych paÅ„stw europejskich Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc pod wzglÄ™dem równouprawnienia osób LGBT. Dlatego wniosek z tych wszystkich badaÅ„ jest taki, że jest ogrom jeszcze nadal pracy przed nami – mówi agencji Newseria Biznes Alex Bielecki.
SytuacjÄ™ w Polsce może zobrazować ranking ILGA-Europe, w którym w tym roku po raz trzeci z rzÄ™du nasz kraj znalazÅ‚ siÄ™ w europejskim ogonie i na ostatniej pozycji w UE pod wzglÄ™dem poziomu równouprawnienia osób LGBT+. Gorsze oceny zgarnęło pięć krajów szeroko rozumianej Europy: BiaÅ‚oruÅ›, Rosja, Armenia, Turcja i Azerbejdżan.
Przedstawione w 2020 roku badanie Agencji Praw Podstawowych UE („A long way to go for LGBTI equality”) pokazaÅ‚o, że w Polsce na przestrzeni piÄ™ciu lat przemoc i dyskryminacja wobec osób LGBT+ wzrosÅ‚y. Jako gÅ‚ównÄ… przyczynÄ™ badani wskazali negatywny stosunek polityków i rzÄ…dzÄ…cych. 96 proc. odpowiedziaÅ‚o, że uprzedzenia wobec osób LGBTI nie sÄ… zwalczane przez organy wÅ‚adzy publicznej. To powoduje duże poczucie osamotnienia, zagrożenia, a także strach przed ujawnieniem swojej orientacji. PrzykÅ‚adowo w Polsce 60 proc. osób LGBT+ boi siÄ™ trzymać partnera lub partnerkÄ™ za rÄ™kÄ™ w miejscu publicznym, podczas gdy w Finlandii odpowiedziaÅ‚o tak 13 proc. badanych.
To też przekÅ‚ada siÄ™ na osamotnienie osób, które sÄ… życzliwe wobec spoÅ‚ecznoÅ›ci LGBT+, ale jednoczeÅ›nie obawiajÄ… siÄ™ deklaracji swoich przekonaÅ„. Chociaż 43 proc. polskiego spoÅ‚eczeÅ„stwa uważa siÄ™ za takie osoby, to sÄ… przekonani, że należą do wÄ…skiej grupy 5–10 proc. (dane z badaÅ„ „Narracje dla odmiany. Badanie potencjaÅ‚u sojuszniczego” Funduszu dla Odmiany przytaczane przez NatWest Group). Jak podkreÅ›lajÄ… inicjatorzy konkursu LGBT+ Diamonds Awards, jednym ze sposobów przeÅ‚amania tych obaw jest wspóÅ‚praca z osobami, które dziaÅ‚ajÄ… w podobnym obszarze.
– Liczne osoby, które dziaÅ‚ajÄ… spoÅ‚ecznie, ale również firmy i organizacje pozarzÄ…dowe wdrażajÄ… dziaÅ‚ania, które budujÄ… inkluzywność i tolerancjÄ™ w miejscach pracy i przestrzeniach spoÅ‚ecznych. W konkursie LGBT+ Diamonds Awards nagradzamy je m.in. za wdrażanie inkluzywnych szkoleÅ„ w miejscach pracy czy oferowanie benefitów, które nie wykluczajÄ… nikogo ze wzglÄ™du na orientacjÄ™ seksualnÄ… czy tożsamość pÅ‚ciowÄ… – mówi wspóÅ‚organizator konkursu.
W tym roku do konkursu LGBT+ Diamonds Awards wpÅ‚ynęła rekordowa liczba – 160 zgÅ‚oszeÅ„. Rekordowa byÅ‚a też liczba wspierajÄ…cych tÄ™ inicjatywÄ™ partnerów. To pokazuje, że nie tylko zaangażowanie w dziaÅ‚ania na rzecz osób LGBT+ roÅ›nie, lecz także coraz częściej siÄ™ o tym mówi i siÄ™ tym chwali. RobiÄ… to również firmy, które budujÄ… u siebie kulturÄ™ różnorodnoÅ›ci.
– Zaangażowanie roÅ›nie na wielu pÅ‚aszczyznach. ZostaÅ‚y nagrodzone dziaÅ‚ania zwiÄ…zane z szeroko pojÄ™tÄ… edukacjÄ… również w miejscach pracy, ze wsparciem rodzin dzieci transpÅ‚ciowych, z reprezentowaniem osób LGBT w sÄ…dach w sprawach dotyczÄ…cych dyskryminacji, dziaÅ‚ania zwiÄ…zane z organizacjÄ… marszów równoÅ›ci i wyjazdów aktywistycznych dla mÅ‚odzieży. I to pokazuje, że najwiÄ™kszÄ… siÅ‚Ä™ mamy w momencie, kiedy dziaÅ‚amy razem – podkreÅ›la przedstawiciel NatWest Group.
Jednym z laureatów tegorocznej edycji konkursu – w dziedzinie Partnerstwo Roku – zostaÅ‚o Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego. To stowarzyszenie prawników i prawniczek, które od poczÄ…tku swojej 15-letniej dziaÅ‚alnoÅ›ci pomaga osobom LGBT+ walczyć w sÄ…dach o swoje prawa.
– Nominacja dla naszej organizacji do nagrody LGBT+ Diamonds jest bardzo ważna i oznacza, że nasza wieloletnia praca jest dostrzegana i doceniana. Nasza praca polega na czÄ™sto wieloletniej batalii, bardzo dÅ‚ugo musimy czÄ™sto czekać na jakiÅ› sukces, na wygranÄ…, niektóre sprawy trwajÄ… nawet 10 lat – mówi Karolina KÄ™dziora, radczyni prawna i prawniczka, prezeska Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego.
10 lat PTPA czekaÅ‚o na wyrok Europejskiego TrybunaÅ‚u Praw CzÅ‚owieka w sprawie kobiety, która zostaÅ‚a pozbawiona prawa do opieki nad dzieckiem z tego powodu, że po rozwodzie z mężem zwiÄ…zaÅ‚a siÄ™ z innÄ… kobietÄ…. Sprawa rozstrzygnęła siÄ™ we wrzeÅ›niu ub.r. z korzyÅ›ciÄ… dla skarżącej siÄ™ mamy.
– Inna sprawa sprzed paru dobrych lat, ale pierwsza, precedensowa w orzecznictwie krajowym, to dyskryminacja mężczyzny w zatrudnieniu, który zostaÅ‚ zwolniony z pracy tylko dlatego, że jego pracodawca zobaczyÅ‚ w relacji telewizyjnej, że bierze on udziaÅ‚ w krakowskim marszu równoÅ›ci na rzecz praw osób LGBT+. To byÅ‚a pierwsza sprawa w Polsce, w której sÄ…d zastosowaÅ‚ definicjÄ™ dyskryminacji przez asocjacjÄ™, czyli nie interesowaÅ‚ siÄ™ orientacjÄ… seksualnÄ… naszego klienta, tylko tym, że ze wzglÄ™du na uczestnictwo w marszu, powiÄ…zanie go z osobami LGBT+ zostaÅ‚ wyrzucony z pracy – mówi Karolina KÄ™dziora. – Obecnie zajmujemy siÄ™ bardzo ciekawÄ… sprawÄ… mężczyzny, który byÅ‚ szykanowany ze wzglÄ™du na przesÅ‚ankÄ™ LGBT+ w dziaÅ‚alnoÅ›ci zwiÄ…zku zawodowego. Takiej sprawy jeszcze też w Polsce nie byÅ‚o.
Jak podkreÅ›la, rzeczywistość prawna w przypadku osób LGBT+ jest bardzo trudna. Z jednej strony w kwestii zatrudnienia spoÅ‚eczność tÄ™ chroniÄ… przepisy przyjÄ™te na forum unijnym, z drugiej strony jej przedstawiciele bojÄ… siÄ™ walczyć o swoje prawa w przypadku jakichÅ› naruszeÅ„ w obawie przed wystawieniem siÄ™ na ocenÄ™ opinii publicznej, stygmatyzacjÄ…, krytykÄ… czy wykluczeniem. Tym bardziej inicjatywy firm tworzÄ…cych inkluzywne miejsca pracy, w których osoby LGBT+ czujÄ… siÄ™ dobrze, sÄ… tak istotne.
– Prawo krajowe wciąż nie chroni osób LGBT+ przed mowÄ… nienawiÅ›ci, przestÄ™pstwami motywowanymi nienawiÅ›ciÄ… na tle orientacji seksualnej, transpÅ‚ciowoÅ›ci. I to jest ogromny problem, chociaż my, prawnicy i prawniczki, szukamy w przepisach rozwiÄ…zaÅ„, żeby jak najefektywniej chronić naszych klientów i klientki przed dyskryminacjÄ…. To jest duże wyzwanie – mówi prezeska PTPA. – DziÄ™ki temu, że wygrywamy postÄ™powania, przekonujemy opiniÄ™ publicznÄ… do tego, że warto chodzić do sÄ…du, że warto zaufać wymiarowi sprawiedliwoÅ›ci.
Rozdanie nagród LGBT+ Diamonds 2022 odbyÅ‚o siÄ™ 26 października w Teatrze Studio w Warszawie. Przyznano je w szeÅ›ciu kategoriach. Poza PTPA wÅ›ród nagrodzonych znaleźli siÄ™ bank BNP Paribas jako Pracodawca roku wspierajÄ…cy osoby LGBT+ oraz Place of Pride z firmy SKANSKA jako Pracownicza sieć LGBT+ roku. AmbasadorkÄ… osób LGBT+ zostaÅ‚a Ewelina Negowetti, edukatorka i mediatorka szkolna, pomagajÄ…ca rodzicom dzieci transpÅ‚ciowych w internecie. InicjatywÄ… roku wspierajÄ…cÄ… osoby LGBT+ wybrano KoalicjÄ™ Miast MaszerujÄ…cych po Równość Osób LGBTQ. NagrodÄ™ w kategorii Lokalna inicjatywa roku zdobyÅ‚o KoÅ‚o Naukowe MyGender z Uniwersytetu SWPS, a NagrodÄ™ specjalnÄ… odebraÅ‚a Lambda Warszawa.
