SzeÅ›ciominutowe intensywne ćwiczenia przyczyniajÄ… siÄ™ do produkcji biaÅ‚ka opóźniajÄ…cego procesy neurodegeneracyjne – wynika z badaÅ„ przeprowadzonych przez naukowców z Nowej Zelandii i opublikowanych w „The Journal of Physiology”. ZespóÅ‚ badaczy porównaÅ‚ wpÅ‚yw na kondycjÄ™ mózgu dÅ‚ugiego treningu z krótkotrwaÅ‚ym wysiÅ‚kiem i doszedÅ‚ do wniosku, że ten drugi jest korzystniejszy. Odkrycie może mieć kluczowe znaczenie dla opóźnienia progresji m.in. choroby Alzheimera i Parkinsona czy demencji.
– Ćwiczenia, a szczególnie intensywne ćwiczenia aerobowe, sÄ… korzystne dla mózgu. PodnoszÄ… poziom biaÅ‚ka zwanego neurotroficznym czynnikiem pochodzenia mózgowego (BDNF), szczególnie w trakcie krótkich i intensywnych ćwiczeÅ„. WysunÄ™liÅ›my hipotezÄ™, że jeÅ›li regularnie podnosi siÄ™ poziom tego czynnika neurotroficznego w mózgu, to powstaje korzystniejsze Å›rodowisko w kontekÅ›cie starzenia siÄ™ naszego mózgu. Taki model proponujemy. ZademonstrowaliÅ›my, że pojedynczy intensywny wysiÅ‚ek może znaczÄ…co zwiÄ™kszać stężenie tego biaÅ‚ka – wyjaÅ›nia w wywiadzie dla agencji Newseria Innowacje dr Travis Gibbons z Uniwersytetu Otago w Nowej Zelandii.
BDNF (brain-derived neurotrophic factor) jest biaÅ‚kiem wydzielanym przez neurony z rodziny czynników wzrostu nerwów. W mózgu warunkuje funkcjonowanie neuronów siatkówki, cholinergicznych i dopaminergicznych, a w obwodowym ukÅ‚adzie nerwowym oddziaÅ‚uje na motoneurony i neurony czuciowe.
– Gdy nerw siÄ™ aktywuje, przez akson przesyÅ‚any jest sygnaÅ‚, a BDNF odgrywa istotnÄ… rolÄ™ dla usprawnienia drogi tego sygnaÅ‚u, tak aby mniej aktywnego potencjaÅ‚u byÅ‚o potrzebne do jego przekazania. BDNF jest wiÄ™c czymÅ› w rodzaju nawozu dla mózgu, bo wspomaga wzrost, chroni przed degeneracjÄ…, utratÄ… neuronów, zwiÄ™ksza odporność mózgu na stres. Ma szeroki zakres dziaÅ‚ania w obrÄ™bie mózgu i, ogólnie rzecz biorÄ…c, wywiera dość korzystny wpÅ‚yw na uczenie siÄ™, pamięć i spowolnienie procesów starzenia w sferze poznawczej – tÅ‚umaczy dr Travis Gibbons.
Naukowcy z Nowej Zelandii w swoich badaniach porównali stężenie biaÅ‚ka podczas 20-godzinnego postu, dwugodzinnych ćwiczeÅ„ o umiarkowanym natężeniu, szeÅ›ciominutowego, intensywnego wysiÅ‚ku fizycznego oraz w poÅ‚Ä…czeniu postu i ćwiczeÅ„. Najskuteczniejszy okazaÅ‚ siÄ™ krótki, intensywny trening – stężenie BDNF wzrosÅ‚o 4-5-krotnie bardziej w porównaniu z postem (brak zmian) lub dÅ‚uższÄ…, ale lżejszÄ… aktywnoÅ›ciÄ… (nieznaczny wzrost).
Naukowcy nie znajÄ… jeszcze jednak przyczyny tych różnic, dlatego badania majÄ… być kontynuowane, szczególnie poÅ‚Ä…czenie wysiÅ‚ku i postu. Jedna z hipotez mówi o tym, że produkcja BDNF może mieć zwiÄ…zek z poziomem stężenia kwasu mlekowego. Uwalniany jest on do krwi przez mięśnie podczas wysiÅ‚ku fizycznego.
– OdkryliÅ›my, że krótkotrwaÅ‚y wysiÅ‚ek przynosi lepsze efekty. Z naszych badaÅ„ wynika, że potrzebny jest wysiÅ‚ek na tyle intensywny, by wytworzyć kwas mlekowy w ciele i dostarczyć go do mózgu. Możemy to osiÄ…gnąć, jeżdżąc na rowerze – ten rodzaj wysiÅ‚ku analizowaliÅ›my w naszym badaniu, ale może to także być bieganie, wspinaczka, jazda na nartach czy pÅ‚ywanie. Nie sÄ…dzÄ™, aby typ ćwiczeÅ„ byÅ‚ tu istotny. Chodzi o Å›rodowisko, które powstaje wewnÄ…trz naszego organizmu, gdy intensywnie ćwiczymy i wytwarzamy dużą ilość kwasu mlekowego – uważa badacz.
KrótkotrwaÅ‚e intensywne ćwiczenia mogÄ… mieć wiÄ™c bardzo istotne znaczenie dla opóźnienia progresji chorób zwiÄ…zanych z aktywnoÅ›ciÄ… mózgu, takich jak choroba Parkinsona czy Alzheimera. Zdaniem ekspertów taka aktywność fizyczna może być zalecana również w przypadku innych schorzeÅ„.
– Chociaż sam zajmujÄ™ siÄ™ badaniem mózgu, to ćwiczenia pomagajÄ… na szereg czynników ryzyka, zwiÄ…zanych nie tylko z chorobami neurodegeneracyjnymi, ale i z chorobami metabolicznymi i ukÅ‚adu sercowo-naczyniowego. Aktywność fizyczna jest dobra również w przypadku chorób niezwiÄ…zanych z mózgiem i wiedzieliÅ›my o tym, jeszcze zanim zaczÄ™liÅ›my poznawać jej wpÅ‚yw na mózg – przekonuje dr Travis Gibbons.
