Odsetek osób po 65. roku życia wÅ›ród czynnych zawodowo lekarzy wynosi ok. 20 proc. – JesteÅ›my pod tym wzglÄ™dem na niechlubnym trzecim miejscu w Europie – mówi JarosÅ‚aw FrÄ…ckowiak z PEX PharmaSequence. Pod wzglÄ™dem liczby lekarzy i pielÄ™gniarek też nie wypadamy najlepiej, a statystyki z roku na rok sÄ… coraz bardziej niepokojÄ…ce. ReceptÄ… na niedobór lekarzy w opiece zdrowotnej może być wiÄ™ksze wykorzystanie potencjaÅ‚u farmaceutów. BÄ™dzie to możliwe dziÄ™ki nowej ustawie o zawodzie farmaceuty, która wejdzie w życie w kwietniu br. Jak ocenia ekspert, rozwój opieki farmaceutycznej pomoże polskiej sÅ‚użbie zdrowia radzić sobie z takimi problemami jak dÅ‚ug zdrowotny, który narasta podczas pandemii, czy starzejÄ…ce siÄ™ spoÅ‚eczeÅ„stwo.
– Ten rok może okazać siÄ™ przeÅ‚omowy dla farmaceutów i rangi tego zawodu. Nie tylko ze wzglÄ™du na to, że przyjÄ™to ustawÄ™ o zawodzie farmaceuty, o której mówiÅ‚o siÄ™ od 30 lat, czyli od czasu, kiedy branża zostaÅ‚a sprywatyzowana, ale przede wszystkim dlatego, że zaczÄ™to dostrzegać rolÄ™ tej grupy zawodowej w systemie ochrony zdrowia – wyjaÅ›nia w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes JarosÅ‚aw FrÄ…ckowiak, prezes PEX PharmaSequence.
WpÅ‚ynęła na to przede wszystkim pandemia i ograniczony dostÄ™p do placówek medycznych. Naczelna Izba Aptekarska wskazuje, że tylko w pierwszych tygodniach zachorowaÅ„ do aptek trafiÅ‚o ponad 20 mln pacjentów. Wykorzystanie potencjaÅ‚u tej grupy bÄ™dzie mieć także szczególne znaczenie w radzeniu sobie z dÅ‚ugiem zdrowotnym, który zostanie z nami po pandemii.
– DÅ‚ug zdrowotny to wszystko to, co jest zwiÄ…zane z brakiem diagnostyki i sÅ‚abym dostÄ™pem do sÅ‚użby zdrowia w roku pandemicznym. Teraz trzeba bÄ™dzie to jakoÅ› naprawić. Mamy 10, czasem 20 czy 25 proc. mniej pacjentów zdiagnozowanych. Oni nie zostali cudownie wyleczeni, tylko wrócÄ… do lekarzy w relatywnie gorszym stanie. A jeszcze „po drodze” nam siÄ™ starzeje spoÅ‚eczeÅ„stwo, bo demografia nie jest korzystna – mówi ekspert.
Na to nakÅ‚ada siÄ™ jeszcze niedobór lekarzy. WedÅ‚ug raportu przygotowanego przez firmÄ™ IQVIA „Opieka farmaceutyczna w Polsce” z marca 2020 roku liczba lekarzy specjalistów jest ok. 24 proc. niższa od Å›redniej wyliczonej na podstawie danych z wybranych europejskich krajów, a w przypadku lekarzy POZ różnica ta wynosi ok. 42 proc. Dodatkowym problemem jest to, że okoÅ‚o jednej piÄ…tej praktykujÄ…cych lekarzy to osoby powyżej 65. roku życia (dane z rejestru Naczelnej Izby Lekarskiej). Część ich obowiÄ…zków bÄ™dÄ… mogli przejąć farmaceuci w ramach opieki farmaceutycznej, która zostanie uruchomiona dziÄ™ki nowej ustawie.
Na jej mocy farmaceuci bÄ™dÄ… mogli m.in. prowadzić konsultacje farmaceutyczne i robić przeglÄ…dy lekowe wraz z ocenÄ… farmakoterapii. Naczelna Izba Aptekarska szacuje, że dziÅ› 6–13 proc. hospitalizacji to skutek nieprawidÅ‚owego zażywania leków, czego skutkiem mogÄ… być interakcje czy powikÅ‚ania polekowe zagrażajÄ…ce zdrowiu, a nawet życiu pacjentów. To o tyle groźne, że jedna trzecia pacjentów w wieku 65+ przyjmuje dziennie co najmniej pięć leków, bÄ™dÄ…c pod opiekÄ… piÄ™ciu różnych specjalistów.
– Jeżeli ruszy opieka farmaceutyczna, jeżeli bÄ™dzie można odciążyć sÅ‚użbÄ™ zdrowia, medyków, lekarzy, to ta grupa może być bardzo przydatna, ale na to potrzebne sÄ… pieniÄ…dze, wiÄ™ksza liczba Å›wiadczeÅ„ i ich finansowanie – mówi prezes PAX PharmaSequence.
Ponadto farmaceuci będą mogli opracowywać indywidualne plany opieki farmaceutycznej, wykonywać proste badania diagnostyczne czy wystawiać recepty w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego (przepisy w zakresie ostatniego punktu wejdą w życie w 2022 roku).
– Ustawa o zawodzie farmaceuty utwierdza wagÄ™ i rolÄ™ tego zawodu. Otwiera drogÄ™ do tego, żeby w sposób odpowiedzialny i sensowny wprowadzić opiekÄ™ farmaceutycznÄ… jako element systemu ochrony zdrowia – mówi JarosÅ‚aw FrÄ…ckowiak. – SÄ… to bardzo różne usÅ‚ugi, które mogÄ… być Å›wiadczone w aptekach, np. przeglÄ…d lekowy, który jest już czÄ™sto wykonywany przez farmaceutów. Zapobiega on efektowi polipragmazji, czyli przyjmowaniu tej samej substancji czynnej, ale pod postaciÄ… różnych nazw handlowych.
Jak pokazuje raport firmy IQVIA, korzyÅ›ci z opieki farmaceutycznej to wiÄ™ksza dostÄ™pność usÅ‚ug dla pacjenta i przybliżenie miejsca oferowania usÅ‚ug do miejsca zamieszkania, optymalizacja nakÅ‚adu pracy lekarzy dziÄ™ki zwiÄ™kszeniu liczby podmiotów oferujÄ…cych danÄ… usÅ‚ugÄ™, poprawa profilaktyki oraz zwiÄ™kszenie compliance pacjentów, czyli stopnia stosowania siÄ™ do wytycznych terapii. Naczelna Izba Aptekarska zwraca też uwagÄ™ na wielomilionowe oszczÄ™dnoÅ›ci dla caÅ‚ego systemu opieki zdrowotnej.
