Do 2030 roku nawet 66 proc. wszystkich miejsc pracy bÄ™dÄ… stanowić zawody wymagajÄ…ce umiejÄ™tnoÅ›ci miÄ™kkich – wskazuje Deloitte Acces Economics. WÅ›ród najbardziej pożądanych kompetencji eksperci Åšwiatowego Forum Ekonomicznego wymieniajÄ… m.in. inteligencjÄ™ emocjonalnÄ…, krytyczne myÅ›lenie, rozwiÄ…zywanie problemów czy zdolność uczenia siebie i innych. Wraz z postÄ™pujÄ…cÄ… robotyzacjÄ… zapotrzebowanie na umiejÄ™tnoÅ›ci miÄ™kkie bÄ™dzie rosnąć. – W przyszÅ‚oÅ›ci nastÄ…pi ich standaryzacja i dokÅ‚adna klasyfikacja, a także odczarowanie stereotypu, że z tymi umiejÄ™tnoÅ›ciami siÄ™ rodzimy, bo to nieprawda. Każdy z nas może siÄ™ ich nauczyć, tak samo jak uczymy siÄ™ jeździć na rowerze – ocenia psycholog, konsultant i wykÅ‚adowca, dr Mateusz Grzesiak.
– Rola kompetencji miÄ™kkich, czyli umiejÄ™tnoÅ›ci zarzÄ…dzania myÅ›lami, emocjami i zachowaniami, które pomagajÄ… osiÄ…gać cele osobiste i zawodowe, caÅ‚y czas roÅ›nie i bÄ™dzie caÅ‚y czas rosnąć. Deloitte Acces Economics przeprowadziÅ‚ badania, które wykazaÅ‚y, że w 2030 roku 66 proc. zawodów bÄ™dzie oparta na umiejÄ™tnoÅ›ciach miÄ™kkich. Jest to zwiÄ…zane z takimi procesami jak automatyzacja, robotyzacja, które generalnie przesuwajÄ… każdego z nas w kierunku analizowania, wnioskowania, redefiniowania – podkreÅ›la w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes dr Mateusz Grzesiak.
Rola kompetencji miÄ™kkich systematycznie roÅ›nie. WedÅ‚ug raportu firmy Salesforce „The Future of Workforce Development” z 2019 roku wÅ›ród poszukiwanych przez firmy umiejÄ™tnoÅ›ci pierwsze trzy miejsca zajmowaÅ‚y kompetencje twarde, kolejne jednak to już kompetencje miÄ™kkie. Raport DELab opracowany przez UW „Kompetencje przyszÅ‚oÅ›ci” podaje, że Åšwiatowe Forum Ekonomiczne nazwaÅ‚o umiejÄ™tnoÅ›ci nieszablonowego, krytycznego myÅ›lenia, kreatywnoÅ›ci i rozwiÄ…zywania problemów kluczowymi kwalifikacjami pracowników w 2020 roku.
– Inne badania pokazaÅ‚y, że aż 77 proc. menedżerów HR zatrudni pracowników z wysokim poziomem umiejÄ™tnoÅ›ci miÄ™kkich, nawet jeżeli umiejÄ™tnoÅ›ci twarde sÄ… w danym przypadku nieco sÅ‚absze – przekonuje psycholog.
To jednak nie jest takie proste. Raport ManpowerGroup z poÅ‚owy 2021 roku wskazuje, że 81 proc. firm ma problem z pozyskaniem pracowników o okreÅ›lonych kompetencjach – zarówno twardych, jak i miÄ™kkich. 35 proc. deklaruje, że trudne jest dla nich pozyskanie osób wykazujÄ…cych siÄ™ rzetelnoÅ›ciÄ…, dyscyplinÄ… i odpowiedzialnoÅ›ciÄ… za powierzone zadania. Ponad jedna czwarta narzeka na deficyt kompetencji z zakresu logicznego myÅ›lenia i umiejÄ™tnoÅ›ci rozwiÄ…zywania problemów. Podobny odsetek wskazuje na kolejne braki: umiejÄ™tnoÅ›ci przejmowania inicjatywy, krytycznego myÅ›lenia czy zdolnoÅ›ci analitycznych. To zestawienie wyglÄ…da podobnie w skali globalnej.
Dane McKinsey Institute przytaczane przez DELab wskazujÄ…, że do 2030 roku popyt na kompetencje spoÅ‚eczne wzroÅ›nie o 22 proc. Najszybciej, bo o 1/3, bÄ™dzie rósÅ‚ popyt na przedsiÄ™biorczość i zdolność do podejmowania inicjatywy. Z kolei na wyższe kompetencje poznawcze zapotrzebowanie wzroÅ›nie o 14 proc.
Ten trend towarzyszy postÄ™pujÄ…cej automatyzacji pracy. Algorytmy i roboty nie nabÄ™dÄ… jednak kompetencji miÄ™kkich, a ich posiadanie bÄ™dzie konieczne dla wykonywania zadaÅ„ komplementarnych wobec pracy maszyn i zautomatyzowanych systemów.
– JeÅ›li weźmiemy pod uwagÄ™ rozwijajÄ…cÄ… siÄ™ robotyzacjÄ™, która zagraża ponad 40 proc. stanowisk pracy, to bÄ™dziemy wszyscy zarabiali, myÅ›lÄ…c oraz czujÄ…c. W przyszÅ‚oÅ›ci nastÄ…pi standaryzacja umiejÄ™tnoÅ›ci miÄ™kkich, ich dokÅ‚adna klasyfikacja i odczarowanie pewnego stereotypu spoÅ‚ecznego, że rzekomo z tymi umiejÄ™tnoÅ›ciami, jak empatia czy perswazja, siÄ™ rodzimy. To nie jest prawda. Każdy z nas może siÄ™ ich nauczyć, tak samo jak uczymy siÄ™ jeździć na rowerze – tÅ‚umaczy dr Mateusz Grzesiak.
RozwiniÄ™te kompetencje miÄ™kkie pomagajÄ… w pracy zawodowej. PokazujÄ… to choćby badania Google’a z 2017 roku, które chciaÅ‚o wyÅ‚onić najlepsze zespoÅ‚y w firmie. OkazaÅ‚o siÄ™, że pracownicy najbardziej produktywnych zespoÅ‚ów to osoby o wysokim poziomie kompetencji miÄ™kkich.
– Sprzedaż jest piÄ…tÄ… najczęściej przez pracodawców poszukiwanÄ… umiejÄ™tnoÅ›ciÄ… wÅ›ród pracowników. Każda firma musi mieć dziaÅ‚ sprzedaży, a przecież sprzedaż to kompetencje miÄ™kkie, bo tam sÄ… wystÄ™py publiczne, perswazja, empatia i innego rodzaju kompetencje spoÅ‚eczne. Inteligencja emocjonalna jest na rynku amerykaÅ„skim trzy razy częściej poszukiwana niż IQ, a wiÄ™c tradycyjnie rozumiany intelekt – mówi ekspert.
Polskie szkolnictwo nie nadąża jednak za zmieniajÄ…cymi siÄ™ potrzebami rynku pracy. Wnioski z badania przeprowadzonego na zlecenie Polskiego Funduszu Rozwoju oraz Google’a przez DELab UW pokazujÄ…, że studenci i absolwenci polskich uczelni zdajÄ… sobie sprawÄ™ ze znaczenia kompetencji przyszÅ‚oÅ›ci. W ich odczuciu studia poszerzajÄ… horyzonty i rozwijajÄ… intelektualnie, ale sÅ‚abiej wyposażajÄ… w takie kompetencje poznawcze jak kreatywność oraz kompetencje spoÅ‚eczne, jak zdolność do wspóÅ‚pracy czy przedsiÄ™biorczość. Tylko co czwarty już pracujÄ…cy zgodziÅ‚ siÄ™ ze stwierdzeniem, że studia dobrze przygotowujÄ… do pracy zawodowej.
– Jak dotÄ…d kompetencje miÄ™kkie w Polsce, bo za granicÄ… wyglÄ…da to zupeÅ‚nie inaczej, nie trafiÅ‚y do programów nauczania, a lekcje z przedsiÄ™biorczoÅ›ci czy inteligencji emocjonalnej z caÅ‚Ä… pewnoÅ›ciÄ… byÅ‚yby bardzo atrakcyjne. PrzeprowadzaÅ‚em badania na dużej grupie reprezentatywnej Polaków i okazaÅ‚o siÄ™, że sÄ… oni zwolennikami wprowadzenia kompetencji spoÅ‚ecznych do programów nauczania zarówno na poziomie szkoÅ‚y podstawowej, ponadpodstawowej, a także na studiach wyższych – ocenia dr Mateusz Grzesiak.
