Co piata polska pacjentka z rakiem piersi cierpi na jego agresywna odmiane. Mozliwosci leczenia zaawansowanego nowotworu sa, ale tego leku nie refunduje NFZ. Od dw?ch lat onkolodzy i pacjenci czekaja na dostep do innowacyjnego leku, kt?ry przedluza zycie kobiet srednio o 1,5 roku.
Rak piersi to najczesciej wystepujacy nowotw?r zlosliwy u Polek – rocznie zapada na niego ok. 17 tys. kobiet, z czego 5 tys. umiera. Prawie 20 proc. chorych cierpi na bardziej agresywna i szybciej dajaca przerzuty odmiane raka, kt?rej przyczyna jest tzw. nadmierna ekspresja receptora HER2. Jest to bialko wplywajace na wzrost i podzial kom?rki, kt?re w kom?rkach nowotworowych wystepuje w zwiekszonej liczbie. W efekcie kom?rki dziela sie i mnoza znacznie szybciej, co przyspiesza wzrost nowotworu. Jeszcze do niedawna HER2-dodatni rak piersi oznaczal gorsze rokowania. Dzis nawet w zaawansowanym stadium choroby mozliwe jest jego leczenie.
– W tej chwili praktycznie kazdy ma dostep do internetu. Pacjenci wiedza, jaki jest dostep do terapii na swiecie. Praktycznie nie ma takiej pacjentki, kt?ra wiedzac, ze ma HER-pozytywnego raka piersi, nie zapytalaby, czy nie moglaby byc leczona pertuzumabem – m?wi agencji informacyjnej Newseria dr Agnieszka Jagiello-Gruszfeld, lekarz z Kliniki Nowotwor?w Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej w Centrum Onkologii w Warszawie.
Terapia pertuzumabem wydluza zycie chorych o blisko 16 miesiecy, nawet do prawie 5 lat, w por?wnaniu do standardowego leczenia. Takie wyniki badan i obserwacji 800 pacjentek z 25 kraj?w przedstawiono podczas ubieglorocznego kongresu Europejskiego Stowarzyszenia Onkologii Klinicznej (ESMO 2014).
– Przy leczeniu pertuzumabem w polaczeniu z herceptyna [trastuzumabem – red.] i z cytostatykiem, kt?rym jest w tym wypadku docetaksel, chore osiagnely srednia przezycia ponad 5 lat, jest to bardzo dlugi czas w rozsianych nowotworach w og?le, a w tak agresywnym, jakim jest HER2-pozytywny rak piersi, jest to szczeg?lnie istotne – m?wi dr Gruszfeld.
Zdaniem lekarzy malo jest w onkologii terapii, kt?re przynosza r?wnie spektakularne efekty. Pertuzumab jest obecnie refundowany w 20 krajach Unii Europejskiej, w tym w Czechach i na Slowacji, a wiec krajach o podobnym statusie spoleczno-ekonomicznym co Polska. W Polsce jednak lek ten nadal jest niedostepny dla pacjentek.
– My w swoim czasie na pertuzumab wydalismy rekomendacje, jest to rzeczywiscie lek bardzo innowacyjny, kt?ry w nawrotowych rakach piersi jest bardzo skuteczny wedlug najnowszego pismiennictwa. Natomiast efektywnosc kosztowa jest kolosalna – m?wi Wojciech Matusewicz, prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. – Wydajac rekomendacje, wydalismy ja warunkowo, a tym warunkiem bylo obnizenie ceny leku przez producenta badz zastosowania takiego podzialu ryzyka, kt?ry by zblizal sie do efektywnosci kosztowej.
Decyzje o finansowaniu leku podejmuje minister zdrowia. Zdaniem wiceministra Igora Radziewicza-Winnickiego ustawa refundacyjna juz przyspieszyla wlaczanie nowych lek?w do refundacji, natomiast kazda taka decyzja wymaga analizy tego, czy dany lek jest rzeczywiscie skuteczny.
– Czas od pojawienia sie nowych lek?w do wlaczenia ich do refundacji jest coraz kr?tszy, ale pamietajmy, ze nigdy nie bedzie tak, ze wszystko, co wyjdzie z fabryki lek?w, zostanie natychmiast zrefundowane, bo nie wiemy czesto, jaka jest rzeczywista rola tych lek?w w praktyce medycznej – m?wi wiceminister zdrowia Igor Radziewicz-Winnicki.
Eksperci podkreslaja jednak, ze na innowacyjne leki wciaz przeznaczane jest za malo srodk?w. Tym bardziej ze dzieki ustawie refundacyjnej w latach 2012-2014 udalo sie zaoszczedzic blisko 4 mld zl.
– Prosta matematyka wskazuje, ze od roku 2012 do konca roku 2014 wydano mniej o ponad 4 mld na refundacje lek?w – m?wi Leszek Stabrawa, ekspert HTA Audit. – Widac, ze ustawa refundacyjna zadzialala w kontekscie dbania o finanse Narodowego Funduszu Zdrowia i te pieniadze winny zostac przekazane na refundacje kolejnych terapii.
Onkolodzy podkreslaja, ze na trwajacych od dw?ch lat dyskusjach traca pacjentki.
– Chore leczone pertuzumabem w por?wnaniu z leczeniem, kt?rym teraz w Polsce dysponujemy, zyja praktycznie o p?ltora roku dluzej. W wypadku rozsianej choroby nowotworowej to jest bardzo dlugo. Poza tym trzeba tutaj podkreslic, ze toksycznosc tego leczenia jest stosunkowo niewielka. Wiekszosc tych chorych moze normalnie pracowac, zyc, spelniac swoje obowiazki. To jest niebagatelne – m?wi dr Agnieszka Jagiello-Gruszfeld.
