W Polsce na COVID-19 zaszczepionych zostaÅ‚o już ponad 200 tys. osób. Pod wzglÄ™dem tempa i liczby wykonywanych szczepieÅ„ Polska zajmuje trzecie miejsce w UE, ustÄ™pujÄ…c tylko Niemcom i WÅ‚ochom – podaÅ‚o w ubiegÅ‚ym tygodniu Ministerstwo Zdrowia. W grupie 0 szczepienia obejmujÄ… na razie gÅ‚ównie medyków, a jak dotÄ…d takÄ… chęć deklaruje Å›rednio ok. 50 proc. z nich. Po 15 stycznia wystartujÄ… natomiast zapisy dla kolejnych grup uwzglÄ™dnionych w Narodowym Programie SzczepieÅ„ – w pierwszej kolejnoÅ›ci seniorów 70+. W tym tygodniu Polska czeka też na pierwszÄ… partiÄ™ szczepionek firmy Moderna, która 7 stycznia zostaÅ‚a zaaprobowana przez EuropejskÄ… AgencjÄ™ Leków.
– Grupa 0 korzysta ze szczepionki, powiedziaÅ‚bym, na 3+, może 4-. Jak na razie chÄ™tnych jest okoÅ‚o 50 proc. medyków. Część uważa, że przechorowaÅ‚a, wiÄ™c już nie musi siÄ™ szczepić, część ma pewne wÄ…tpliwoÅ›ci – podobnie jak caÅ‚e spoÅ‚eczeÅ„stwo, zupeÅ‚nie jednak niepotrzebne. Jeszcze inni uważajÄ…, że ich to nie dotyczy, bo sÄ… mÅ‚odzi i zdrowi, co też jest faÅ‚szywym rozumowaniem. MyÅ›lÄ™, że do 14 stycznia grupa chÄ™tnych do zaszczepienia siÄ™ jeszcze uroÅ›nie – mówi agencji Newseria Biznes dr MichaÅ‚ Sutkowski, prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych, rzecznik Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce.
Pierwsza partia szczepionek na COVID-19 przyjechaÅ‚a do Polski 25 grudnia, a dwa dni później ruszyÅ‚a akcja szczepieÅ„. Zgodnie z Narodowym Programem SzczepieÅ„ (NPS) w priorytetowym zerowym etapie obejmÄ… one medyków, a także personel pomocniczy i administracyjny w placówkach medycznych i stacjach sanitarno-epidemiologicznych oraz pracowników domów opieki spoÅ‚ecznej. Możliwość zaszczepienia siÄ™ w grupie 0 majÄ… też osoby wykonujÄ…ce zawody medyczne i udzielajÄ…ce Å›wiadczeÅ„ zdrowotnych, w tym m.in. diagnoÅ›ci laboratoryjni, farmaceuci i psycholodzy kliniczni (włącznie z pracownikami prywatnych podmiotów zdrowotnych) oraz pracownicy techniczni i administracyjni podmiotów leczniczych, laboratoriów diagnostycznych i transportu medycznego.
AkcjÄ™ szczepieÅ„ prowadzÄ… na razie wyznaczone szpitale wÄ™zÅ‚owe. W caÅ‚ej Polsce jest ich w sumie 509. Te placówki szczepiÄ… zarówno swój personel, jak i pracowników innych jednostek, m.in. szpitali, przychodni i aptek. ZgÅ‚oszenia pracowników medycznych i niemedycznych, którzy chcÄ… siÄ™ zaszczepić przeciw COVID-19, szpitale wÄ™zÅ‚owe zbierajÄ… do 14 stycznia.
Szczepionki trafiajÄ… do szpitali w partiach zawierajÄ…cych wielodawkowe fiolki, które muszÄ… być użyte w krótkim czasie po ich dostarczeniu. Ministerstwo Zdrowia podaje, że do 7 stycznia Agencja Rezerw MateriaÅ‚owych dostarczyÅ‚a do punktów szczepieÅ„ łącznie ponad 204 tys. dawek. Jak dotÄ…d stosunkowo niewiele z nich zostaÅ‚o zutylizowanych (238 dawek), w wiÄ™kszoÅ›ci na skutek mechanicznego uszkodzenia.
– Tempo szczepieÅ„ jest Å›rednie, ale podobnie wyglÄ…da to w caÅ‚ej Europie. Na jej tle Polska lokuje siÄ™ nawet nieźle. MyÅ›lÄ™, że to tempo zależy przede wszystkim od dostaw szczepionek, bo to byÅ‚y regularne, ale nieduże iloÅ›ci. Ono jest też uzależnione od okresu Å›wiÄ…tecznego i myÅ›lÄ™, że teraz bÄ™dzie zdecydowanie szybsze – mówi dr MichaÅ‚ Sutkowski.
W tej chwili szczepienia sÄ… prowadzone wyłącznie szczepionkÄ… opracowanÄ… przez firmy BioNTech i Pfizer, która zostaÅ‚a dopuszczona do użytku w UE 21 grudnia. W ubiegÅ‚y piÄ…tek Komisja Europejska zaproponowaÅ‚a paÅ„stwom czÅ‚onkowskim zakup dodatkowych 200 mln dawek, z możliwoÅ›ciÄ… nabycia kolejnych 100 mln. To oznacza, że na rynek UE trafiÅ‚oby w sumie 600 mln dawek tej szczepionki. Wkrótce majÄ… też ruszyć szczepienia preparatem opracowanym przez firmÄ™ Moderna, zaaprobowanym w ubiegÅ‚ym tygodniu przez EuropejskÄ… AgencjÄ™ Leków. Na mocy umowy podpisanej z KomisjÄ… EuropejskÄ… Moderna dostarczy na rynek UE kolejnych 160 mln dawek szczepionki w okresie od pierwszego do trzeciego kwartaÅ‚u br. Część z nich trafi też do Polski, która zakontraktowaÅ‚a łącznie 60 mln dawek. Pierwsza dostawa już w tym tygodniu.
– Szczepionka Moderny jest tak samo skuteczna i bezpieczna jak szczepionka Pfizera. Producent ocenia tÄ™ skuteczność na 94,1 proc. Ona jest trochÄ™ inna technologicznie, opakowana w osÅ‚onkÄ™, która nie wymaga już tak bardzo niskich temperatur. Kolejnym plusem jest to, że w temperaturze ciÄ…gu chÅ‚odniczego charakterystycznego dla polskich warunków, czyli 2–8 st. C, szczepionka Moderny wytrzymuje 30 dni. To dużo dÅ‚użej niż szczepionki Pfizera, czyli 5 dni. Po rozmrożeniu szczepionka może być użyta w ciÄ…gu 12 godzin, a nie 6 godzin. Trzeba jednak podkreÅ›lić, że nie można promować czy jednego, czy drugiego preparatu, tylko oba. Im wiÄ™cej tych produktów na rynku, tym lepiej, zwÅ‚aszcza że pewnie bÄ™dziemy musieli szczepić siÄ™ co dwa–trzy lata – mówi prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych.
Ekspert ocenia, że aby tempo szczepieÅ„ byÅ‚o w Polsce jeszcze szybsze, potrzebna jest wiÄ™ksza presja po stronie opinii publicznej i Å›rodowiska lekarskiego, szeroka edukacja spoÅ‚eczeÅ„stwa i dobra organizacja caÅ‚ego procesu szczepieÅ„. RzÄ…d podkreÅ›la, że masowe szczepienia, które w sumie majÄ… objąć nawet 30 mln obywateli, to jedna z najwiÄ™kszych dotychczas operacji logistycznych, od której zależy powrót do normalnoÅ›ci sprzed pandemii.
– Wiele ogólnych spraw wymaga jeszcze poprawy, przede wszystkim logistyka dostaw z miejsc dystrybucji bezpoÅ›rednio do punktów szczepieÅ„. Tam zostaje już ciężka praca dotyczÄ…ca samego procesu szczepienia, organizacji tych szczepieÅ„ na poziomie podmiotu leczniczego – mówi dr MichaÅ‚ Sutkowski.
WedÅ‚ug szacunków resortu zdrowia do koÅ„ca marca ma zostać zaszczepionych prawie 3 mln osób. Od 15 stycznia wystartujÄ… zapisy dla kolejnych grup uwzglÄ™dnionych w Narodowym Programie SzczepieÅ„. W I grupie (po 25 stycznia) szczepieniami na COVID-19 zostanÄ… objÄ™ci pensjonariusze domów pomocy spoÅ‚ecznej, zakÅ‚adów opiekuÅ„czo-leczniczych i pielÄ™gnacyjno-opiekuÅ„czych, osoby powyżej 60. roku życia w kolejnoÅ›ci od najstarszych (najpierw 70+), a także sÅ‚użby mundurowe (w tym Wojsko Polskie) i nauczyciele.
– Później bÄ™dÄ… szczepione osoby poniżej 60. roku życia z chorobami wspóÅ‚istniejÄ…cymi. Na tym etapie i w wystawianiu skierowaÅ„ na szczepienia istotna bÄ™dzie rola lekarzy pierwszego kontaktu, którzy wiedzÄ… o tych chorobach – mówi rzecznik Kolegium Lekarzy Rodzinnych. – Narodowy Program SzczepieÅ„ jest programem ramowym i możemy siÄ™ spodziewać jakichÅ› wyjÄ…tków, tak jak rodzice wczeÅ›niaków weszli do etapu 0, co jest zresztÄ… sÅ‚usznÄ… decyzjÄ….