Na rynku pojawila sie wlasnie ksiazka „R?za. Milosc i walka”. To biografia R?zy Sobanskiej napisana przez jej syna Macieja Chlapowskiego. Historyk sztuki Stanislaw Mossakowski m?wi, ze ta publikacja to dokument ukazujacy historie polskiego wychodzstwa, a wydawca Ignacy Krasicki dodaje, ze sledzac losy bohaterki i jej rodu, mozna poznac 150 lat polskiej historii.
R?za Sobanska byla kobieta niebanalna i takie tez byly jej losy. Uwiklana w dramatyczna historie XX wieku mlodosc przezyla w II Rzeczypospolitej, by w czasie II wojny swiatowej poznac dramatyczny los uchodzcy. Przez Wlochy, Portugalie i Anglie dotarla wraz z malymi dziecmi do Argentyny, gdzie na nowo musiala zbudowac sw?j swiat.
– To byla fantastyczna kobieta, bardzo odwazna, byla tez dobrym kompanem – opowiada w rozmowie z agencja informacyjna Newseria Lifestyle Maciej Chlapowski, autor ksiazki „R?za. Milosc i walka”. – Tak czesto o niej m?wilem, ze moi przyjaciele zapyali, dlaczego nie napiszesz o niej ksiazki? I znalazl sie taki moment, kiedy moglem to w koncu zrobic i zrobilem.
W swej ksiazce Maciej Chlapowski ukazuje zycie swojej fascynujacej, kosmopolitycznej rodziny. Odkrywa przed czytelnikami niezwykla kobiete, czlowieka o wielkim harcie ducha, ale i ogromnym poczuciu humoru.
– Zapamietalem ja przede wszystkim jako bliska ciotke, moze nawet kuzynke, poniewaz rodzina Sobanskich i Krasickich byla od bardzo dawna spokrewniona – uzupelnia te opowiesc Ignacy Krasicki, wydawca ksiazki „R?za. Milosc i walka”. – Jeszcze zanim zostala moja tesciowa, byla moja mloda ciotka, kt?ra pamietam wlasnie z Palacu Sobanskich w Warszawie, gdzie jako 11-letni chlopiec bywalem niejednokrotnie.
Czytajac o losach R?zy, poznajemy tez kulisy wielu wydarzen historycznych. Czytamy o zyciu arystokracji w przedwojennej Polsce, o dramatycznych wydarzeniach II wojny, o udziale Polak?w w alianckim zwyciestwie, wreszcie o zlozonym swiecie polskiej emigracji w Ameryce Poludniowej, o zyciu w czasach szerzacego sie peronizmu. Wielka historia okraszona jest jednak anegdotami, opowiesciami z zycia na wsi oraz wspomnieniami ze spotkan towarzyskich.
– Ksiazka o R?zy Sobanskiej jest po prostu dokumentem – podkresla Stanislaw Mossakowski, historyk sztuki. – Jest historia dw?ch rodzin, zapisem niezwyklych dziej?w tych rodzin, rodzin, kt?re zaplacily wielka danine krwi, rodzin, kt?re byly zmuszone do opuszczenia kraju i tulaczki. Jest to dokument historyczny na temat polskiego wychodzstwa, wiec jest to interesujace bardzo.
Ta ksiazka jest bardzo wazna dla czytelnika, nie tylko polskiego zreszta, dlatego ze w osobie R?zy syntetyzuje ona dzieje Polski ostatnich 150 lat, zwraca uwage Ignacy Krasicki.
– Pochodzila ona z rodziny, kt?ra wydala jej praprababke, zwana „R?za Sybiru” Sobanska, kt?ra dobrowolnie byla na zsylce na Syberii po powstaniu, zeby byc przy mezu z malymi dziecmi, i kt?ra pomagala ogromnie Sybirakom. Sobanscy bardzo duzo zrobili dla sprawy Polski, m.in. poprzez dzialalnosc ekonomiczna. Oni bowiem wyrosli na rodzine o duzej fortunie dzieki temu, ze przywiazani do Napoleona i idei niepodleglosci Polski w Rosji carskiej kultywowali dalej buraka cukrowego, kt?rego przywi?zl Napoleon do Europy.
R?d Sobanskich, jak dodaje Stanislaw Mossakowski, mial olbrzymie poczucie obowiazk?w spolecznych, dlatego czynnie dzialal na arenie publicznej.
– Ufundowali szpital w Warszawie, poza tym budowali koscioly, co bylo szczeg?lnie wazne na Kresach, gdzie wladze carskie nie pozwalaly tego robic. Wielkie poczucie odpowiedzialnosci spolecznej sprawilo, ze ich dzialalnosc w tym zakresie jest wyjatkowa, a w kazdym razie bardzo znaczna.
To silne poczucie obowiazku wobec ojczyzny sprawilo, ze r?wniez podczas ostatniej wojny czlonkowie rodziny czynnie, czesto w dramatycznych i tragicznych okolicznosciach, dowodzili swojego patriotyzmu.
– W ostatniej wojnie dw?ch braci R?zy – Michal i Henryk – sluzylo w wojsku, byli w partyzantce – m?wi Ignacy Krasicki. – Henryk byl jednym z nielicznych obronc?w Powisla w czasie powstania. Razem z berlingowcami, kt?rzy przeprawili sie przez rzeke, bronil tych pozycji, za co zostal odznaczony Orderem Virtuti Militari. Babka R?zy miala szpital dla uposledzonych w Warszawie. W czasie powstania byla ze swoimi chorymi, a kiedy przyszli Niemcy, zeby likwidowac szpital, czyli zamordowac rannych, powiedziala: „Nie, ja bede z nimi” i zostala bestialsko zamordowana przez hitlerowc?w. Juz to wystarczy, zeby uswiadomic sobie, jakim czlowiekiem byla R?za.
