Uczenie siÄ™ przez caÅ‚e życie przynosi dÅ‚ugoterminowe korzyÅ›ci dla funkcji poznawczych u seniorów – dowiedli naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego. Wykazali ponadto, że uczenie siÄ™ nowych umiejÄ™tnoÅ›ci przynosi korzyÅ›ci poznawcze zarówno w krótkim okresie (do kilku miesiÄ™cy), jak i dÅ‚uższej perspektywie (po roku). DziÄ™ki temu aktywni seniorzy Å‚atwiej też mogÄ… adaptować siÄ™ do zmian nastÄ™pujÄ…cych w wyniku rozwoju nowych technologii.
– Wielu z nas zakÅ‚ada, że seniorzy nie muszÄ… nabywać nowych umiejÄ™tnoÅ›ci, a nasze wnioski sÄ… takie, że nauka nie tylko pomaga im adaptować siÄ™ do zmian w otoczeniu, ale też poprawia ich zdolnoÅ›ci poznawcze. Wiele negatywnych stereotypów, z którymi siÄ™ stykamy, mówiÄ…cych o tym, że osoby starsze nie sÄ… w stanie nabywać nowych umiejÄ™tnoÅ›ci albo że sÄ… bezużyteczne, nie ma oparcia w rzeczywistoÅ›ci. Możemy przeÅ‚amać te stereotypy, publikujÄ…c wiÄ™cej danych tego typu – mówi w wywiadzie dla agencji informacyjnej Newseria Innowacje Rachel Wu, adiunkt na kierunku psychologia na Uniwersytecie Kalifornijskim w Riverside.
ZespóÅ‚ badawczy Rachel Wu przeprowadziÅ‚ rekrutacjÄ™ wÅ›ród seniorów, którzy przychodzili do laboratorium, żeby uczyć siÄ™ trzech nowych umiejÄ™tnoÅ›ci jednoczeÅ›nie. Nauka trwaÅ‚a okoÅ‚o trzech miesiÄ™cy po mniej wiÄ™cej 15 godzin tygodniowo, Å‚Ä…cznie z zadaniami domowymi. Nabywane umiejÄ™tnoÅ›ci obejmowaÅ‚y takie dziedziny jak fotografia, malarstwo, komponowanie muzyki, Å›piew i umiejÄ™tność korzystania z iPada.
– PrzyglÄ…daliÅ›my siÄ™ zdolnoÅ›ciom poznawczym tych osób w okreÅ›lonym okresie – przed zajÄ™ciami, po zajÄ™ciach i nastÄ™pnie po upÅ‚ywie czasu do roku od ich zakoÅ„czenia. OdkryliÅ›my, że już w trakcie zajęć zdolnoÅ›ci poznawcze osób starszych poprawiÅ‚y siÄ™ do poziomu zbliżonego do tego, który cechuje osoby w Å›rednim wieku, mÅ‚odsze o okoÅ‚o 30 lat. NastÄ™pnie, gdy sprawdziliÅ›my te zdolnoÅ›ci po zakoÅ„czeniu zajęć i w okresie do roku później, okazaÅ‚o siÄ™, że byÅ‚y one zbliżone do tych wystÄ™pujÄ…cych u mÅ‚odych dorosÅ‚ych, czyli osób mÅ‚odszych o 50 lat – mówi Rachel Wu.
ÅÄ…cznie przebadanych zostaÅ‚o ponad 30 osób w wieku co najmniej 55 lat. Aby zakwalifikować siÄ™ do badania, uczestnicy musieli biegle wÅ‚adać jÄ™zykiem angielskim, mieć normalny lub skorygowany do normalnego wzrok i nie mieć wczeÅ›niejszej diagnozy upoÅ›ledzenia funkcji poznawczych. Oceniane przez badaczy miary poznawcze obejmowaÅ‚y m.in. uwagÄ™ i pamięć krótkotrwaÅ‚Ä…, która wymaga zapamiÄ™tywania niewielkich iloÅ›ci informacji potrzebnych do wykonania zadaÅ„ takich jak przywoÅ‚anie numeru telefonu lub sÅ‚ów z listy. Wyniki u uczestników badania byÅ‚y porównywalne z tymi, jakie osiÄ…gali studenci po raz pierwszy przystÄ™pujÄ…cy do tych samych testów. Oznacza to, że uczenie siÄ™ jest procesem, któremu warto poddawać siÄ™ przez caÅ‚e życie.
– Wraz ze zmieniajÄ…cym siÄ™ Å›wiatem, zmianami w naszym życiu i otoczeniu, takimi jak choćby pandemia, musimy nabywać nowe umiejÄ™tnoÅ›ci, aby adaptować siÄ™ do tych zmian. Na przykÅ‚ad w czasie pandemii wielu z nas musiaÅ‚o nauczyć siÄ™ korzystać z Zooma i innych platform internetowych, aby móc komunikować siÄ™ z lekarzami. Tak wiÄ™c nabywanie nowych umiejÄ™tnoÅ›ci jest kluczowe dla naszej adaptacji do zmian w otoczeniu i naszym życiu. Drugim powodem jest fakt, że poprawia to nasze zdolnoÅ›ci poznawcze, bo w toku nauki nowych umiejÄ™tnoÅ›ci musimy korzystać z umiejÄ™tnoÅ›ci, które zatracilibyÅ›my z biegiem czasu – przekonuje badaczka.
Wyniki stanowiÄ… potwierdzenie wczeÅ›niejszych ustaleÅ„ zespoÅ‚u Rachel Wu, zgodnie z którymi osoby starsze mogÄ… siÄ™ uczyć, naÅ›ladujÄ…c zachowania dzieci. Teraz naukowcy planujÄ… pochylić siÄ™ nad problemem wypracowania mechanizmów wsparcia dla seniorów, którzy potrzebowaliby pomocy w nauce.
