WystarczyÅ‚ rok od pierwszego lockdownu, aby gastronomia i szeroko pojÄ™ta branża HoReCa doznaÅ‚y nieodwracalnych negatywnych zmian. Prawie poÅ‚owa lokali zawiesiÅ‚a dziaÅ‚alność lub zostaÅ‚a zlikwidowana. Pomoc publiczna w postaci tarcz antykryzysowych czy zwolnieÅ„ z ZUS-u nie przyniosÅ‚a oczekiwanych efektów, podobnie jak próby ratowania firm przez zbiórki i inne formy pomocy dla przedsiÄ™biorców. Wiele restauracji uratowaÅ‚o siÄ™ przed upadkiem, decydujÄ…c siÄ™ na wprowadzenie dostaw na wynos. W najtrudniejszej sytuacji sÄ… te obiekty, które utrzymywaÅ‚y siÄ™ gÅ‚ównie z wynajmu przestrzeni na eventy i imprezy.
– Rok po wprowadzeniu pierwszego lockdownu sytuacja lokali z branży gastronomicznej i eventowej jest dramatyczna. PoÅ‚owa z nich zawiesiÅ‚a dziaÅ‚alność lub zostaÅ‚a zlikwidowana. Dodatkowo jedynie 5 proc. lokali potrafiÅ‚o zmienić caÅ‚kowicie swój profil dziaÅ‚alnoÅ›ci, żeby odnaleźć siÄ™ na rynku – informuje w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes Tomasz Szczęśniak, prezes zarzÄ…du portalu Briefly. pomagajÄ…cego w organizacji imprez okolicznoÅ›ciowych oraz wydarzeÅ„ firmowych.
Marcowy raport Briefly wykazaÅ‚ wyraźny podziaÅ‚ branży HoReCa na trzy segmenty. Jednym z nich – który radzi sobie caÅ‚kiem nieźle – sÄ… restauracje i kawiarnie. 60 proc. spoÅ›ród nich dziaÅ‚a na wynos. Również hotele, czyli drugi segment branży, w wiÄ™kszoÅ›ci (84 proc.) utrzymujÄ… dziaÅ‚alność, na jakÄ… pozwala im reżim sanitarny.
– Natomiast nie możemy tego powiedzieć o branży eventowej – kluby, puby, przestrzenie eventowe w zdecydowanej wiÄ™kszoÅ›ci sÄ… zamkniÄ™te [70 proc. zawiesiÅ‚o dziaÅ‚alność – red.] – mówi Tomasz Szczęśniak.
Jak wskazuje Licznik Strat Lockdownowych uruchomiony przez Warsaw Enterprise Institute, straty krajowych firm wynikajÄ…ce z lockdownów siÄ™gajÄ… już prawie 34 mld zÅ‚. Branża gastronomiczna jest jednÄ… z najbardziej poszkodowanych. Jej straty szacowane sÄ… na 2,2 mld zÅ‚, a branży hotelarskiej na bisko 1,3 mld zÅ‚. Każda kolejna odsÅ‚ona lockdownu dziaÅ‚a na ich niekorzyść.
– Pierwszy lockdown byÅ‚ szokiem, wtedy branża zostaÅ‚a rozÅ‚ożona na Å‚opatki. Później stopniowo zaczęła siÄ™ podnosić i maj byÅ‚ takim maÅ‚ym Å›wiÄ™tem, bo wtedy wrócili klienci, a wÅ‚aÅ›ciciele i menedżerowie zyskali znowu energiÄ™ do dziaÅ‚ania. Kiedy we wrzeÅ›niu 2020 roku badaliÅ›my nastroje w branży gastronomicznej i eventowej, przeważali minimalnie pesymiÅ›ci, natomiast dużo byÅ‚o też optymistów, którzy spodziewali siÄ™, że bÄ™dzie już tylko lepiej. Natomiast drugi lockdown wprowadzony w październiku 2020 roku niestety doprowadziÅ‚ do takiej sytuacji, którÄ… mamy obecnie, że poÅ‚owa lokali z branży gastronomicznej i eventowej nie jest w stanie funkcjonować – wyjaÅ›nia prezes Briefly.
We wrzeÅ›niowej ankiecie 40 proc. przedsiÄ™biorców spodziewaÅ‚o siÄ™ pogorszenia sytuacji, a co trzeci – jej poprawy. Już wtedy 90 proc. firm deklarowaÅ‚o spadek obrotów w porównaniu do sytuacji sprzed pandemii, a 57 proc. również spadek zatrudnienia. Wiele firm próbowaÅ‚o zmienić profil dziaÅ‚alnoÅ›ci, ale jak wynika z raportu Briefly, udaÅ‚o siÄ™ to jedynie 5 proc. z nich.
– Profil dziaÅ‚alnoÅ›ci bardzo trudno zmienić. Skokowo wzrosÅ‚a liczba lokali, które zaczęły wiÄ™cej sprzedawać z dostawÄ… i na wynos. Niektóre lokale z branży eventowej, jak np. sale, które organizowaÅ‚y wczeÅ›niej imprezy okolicznoÅ›ciowe, zaczęły oferować firmom swojÄ… przestrzeÅ„ do pracy lub na szkolenia. Lecz to jest bardzo maÅ‚a skala – mówi Tomasz Szczęśniak.
Wielu przedsiÄ™biorców z branży gastronomicznej i eventowej liczy na efekt odroczonego popytu. Mimo że zainteresowanie klientów powinno po pandemii wrócić ze zdwojonÄ… siÅ‚Ä…, to może nie wystarczyć, by uratować branżę.
– Sytuacja klubów, pubów, sal na imprezy okolicznoÅ›ciowe jest bardzo zÅ‚a. Ich wÅ‚aÅ›ciciele raczej poszli drogÄ… przebranżowienia, powrotu do swoich starych zajęć, wiÄ™c ta branża bÄ™dzie miaÅ‚a bardzo duże trudnoÅ›ci, żeby odbić siÄ™ po pandemii. Mimo tego, że wielu wÅ‚aÅ›cicieli spodziewa siÄ™ tzw. popytu odroczonego, to nie widziaÅ‚bym dużych szans, aby w tym roku branża klubowo-pubowa wróciÅ‚a do stanu przed pandemiÄ… – ocenia prezes Briefly.
Sytuacji nie ratuje także pomoc ze strony paÅ„stwa. We wrzeÅ›niowym badaniu serwisu 85 proc. ankietowanych firm deklarowaÅ‚o, że skorzystaÅ‚o z jakiejÅ› formy pomocy publicznej: zwolnieÅ„ z ZUS, tarczy antykryzysowych czy finansowych. Jak wynika z ostatnich danych resortu rozwoju, na pomoc dla firm w ciÄ…gu ostatniego roku trafiÅ‚o ok. 200 mld zÅ‚. Wiele firm uruchomiÅ‚o również internetowe zrzutki albo sprzedaż voucherów dla klientów, ale miaÅ‚y one raczej incydentalny charakter i stanowiÅ‚y ratunek na kilka tygodni pierwszego zamkniÄ™cia.
