Cyfrowa dokumentacja medyczna, telemedycyna i zdalne monitorowanie pacjentów, sztuczna inteligencja do wspomagania decyzji klinicznych i prognozowania wyników leczenia oraz analityka predykcyjna – te technologie dyrektorzy szpitali i placówek medycznych uznajÄ… za priorytet swoich inwestycji w nadchodzÄ…cych trzech latach. Jak pokazuje tegoroczny raport firmy Philips „Future Health Index”, w nowych technologiach liderzy ochrony zdrowia upatrujÄ… przede wszystkim szansy na sprostanie wyzwaniom, z jakimi mierzy siÄ™ obecnie caÅ‚y system. WÅ›ród najważniejszych sÄ… braki kadrowe i dysproporcje w dostÄ™pie do opieki zdrowotnej.
Raport firmy Philips pokazuje, że polscy liderzy ochrony zdrowia dążą do wdrażania innowacyjnych rozwiÄ…zaÅ„ w swoich placówkach. Jedna czwarta z nich deklaruje, że jednym z gÅ‚ównych priorytetów jest dołączenie do czoÅ‚ówki najnowoczeÅ›niejszych dostawców Å›wiadczeÅ„ z obszaru opieki zdrowotnej. W perspektywie najbliższych trzech lat odsetek ten wzroÅ›nie do 38 proc.
– Zastosowanie technologii cyfrowych w medycynie stale roÅ›nie, co obserwujemy w zasadzie od okresu pandemii, czyli od 2020 roku, kiedy znaczenia nabraÅ‚a możliwość zdalnej konsultacji z lekarzem oraz zarzÄ…dzanie danymi pacjenta – mówi agencji Newseria Biznes MichaÅ‚ Grzybowski, prezes zarzÄ…du Philips Polska.
Katalizatorem cyfryzacji polskiego systemu ochrony zdrowia byÅ‚a pandemia COVID-19, która przyczyniÅ‚a siÄ™ do wiÄ™kszego upowszechnienia technologii w szpitalach i placówkach medycznych. Ten okres uwidoczniÅ‚ także dysproporcje w dostÄ™pie do opieki zdrowotnej. Ankietowani liderzy przewidujÄ…, że w najbliższych trzech latach bÄ™dÄ… nadal priorytetowo traktować dziaÅ‚ania na rzecz równoÅ›ci w dostÄ™pie do ochrony zdrowia – deklaruje to co trzeci z nich, jednak konkretne wdrożenia w tym zakresie ma za sobÄ… zaledwie 13 proc. badanych.
– W badaniu „Future Health Index” ok. 1/4 liderów ochrony zdrowia w Polsce wskazywaÅ‚a, że bardzo ważne jest niwelowanie różnic w dostÄ™pie do opieki medycznej. Tu z pomocÄ… przychodzÄ… rozwiÄ…zania telemedyczne, rozwiÄ…zania informatyczne i cyfrowe. DziÄ™ki nim pacjent niekoniecznie musi być fizycznie obecny w placówce medycznej. Może znajdować siÄ™ w dowolnym miejscu, a dane dotyczÄ…ce jego stanu zdrowia mogÄ… być przekazywane miÄ™dzy nim a lekarzem i oÅ›rodkami, które sprawujÄ… opiekÄ™ nad tym pacjentem. W ten sposób rozwiÄ…zania cyfrowe rzeczywiÅ›cie przyczyniajÄ… siÄ™ do niwelowania różnic w dostÄ™pie do ochrony zdrowia – mówi MichaÅ‚ Grzybowski i dodaje, że przy równoczesnym zadbaniu o kompleksowy rozwój zdolnoÅ›ci cyfrowych spoÅ‚eczeÅ„stwa skala pozytywnych odziaÅ‚ywaÅ„ nowych technologii może być jeszcze wiÄ™ksza.
RozwiÄ…zania telemedyczne i zdalne monitorowanie pacjentów majÄ… wysoki priorytet w polskim systemie ochrony zdrowia. 45 proc. liderów sektora ocenia, że inwestycje w ten obszar bÄ™dÄ… kluczowe w perspektywie najbliższych trzech lat.
– RozwiÄ…zania telemedyczne pozwalajÄ… monitorować stan pacjenta niezależnie od tego, czy znajduje siÄ™ on fizycznie w szpitalu, czy poza jego murami – mówi prezes Philips Polska. – PrzykÅ‚adem sÄ… inteligentne urzÄ…dzenia do monitorowania, które mogÄ… być stosowane zarówno w szpitalach, jak również kiedy pacjent opuszcza placówkÄ™ medycznÄ…, ale jego dane i sygnaÅ‚y życiowe sÄ… przesyÅ‚ane do lekarza prowadzÄ…cego w czasie rzeczywistym 24 godziny na dobÄ™. Lekarze i liderzy ochrony zdrowia dostrzegajÄ… potencjaÅ‚ innowacyjnych technologii, inwestujÄ… w te rozwiÄ…zania i deklarujÄ…, że bÄ™dÄ… robić w tym kierunku znacznie wiÄ™cej.
– Kontakt przez smartfon i teleporada sÄ… już wykorzystywane na szerokÄ… skalÄ™, podobnie jak powszechne staÅ‚y siÄ™ aplikacje, dziÄ™ki którym możemy wspóÅ‚pracować na odlegÅ‚ość, czy urzÄ…dzenia ubieralne, które przekazujÄ… dane medyczne. PatrzÄ…c na nadgarstki ludzi poruszajÄ…cych siÄ™ wokóÅ‚ nas, widzimy, że wielu z nich ma różnego typu opaski i zegarki zakwalifikowane jako urzÄ…dzenia medyczne. Dane, które przekazujÄ… – np. EKG z takiego zegarka – sÄ… danymi kwalifikowalnymi do wykorzystania w codziennej pracy personelu medycznego. I tego bÄ™dzie coraz wiÄ™cej, bo tak siÄ™ zmienia Å›wiat – dodaje dr n. med. Tomasz Maciejewski, dyrektor warszawskiego Instytutu Matki i Dziecka.
Jeszcze wiÄ™cej, bo 66 proc. badanych, wysoko na liÅ›cie priorytetów umieszcza inwestycje w cyfrowÄ… dokumentacjÄ™ medycznÄ… (np. systemy EDM i EHR).
– RozwiÄ…zania typu EMR [electronic medical record – red.], czyli zarzÄ…dzanie danymi pacjenta w szpitalu i poza nim, wymienianie siÄ™ danymi pacjentów pomiÄ™dzy placówkami, wymienianie siÄ™ protokoÅ‚ami dotyczÄ…cymi zarzÄ…dzania poszczególnymi chorobami – to dzieje siÄ™ tu i teraz. Zdecydowanie widzimy to, że liderzy ochrony zdrowia, kierujÄ…c swoimi oÅ›rodkami, coraz częściej wymieniajÄ… siÄ™ danymi pacjentów, wymieniajÄ… siÄ™ tymi protokoÅ‚ami – mówi MichaÅ‚ Grzybowski.
WiÄ™kszość badanych liderów ochrony zdrowia w Polsce uważa, że potrafiÄ… korzystać z dostÄ™pnych im danych w procesie decyzyjnym (tylko 13 proc. przyznaÅ‚o, że nie wie, jak to robić, podczas gdy Å›rednia dla badanych krajów wynosi 35 proc.). PrzeszkodÄ… w ich wykorzystaniu nie jest także brak zaufania, ale za to wskazywane przez ankietowanych sÄ… brak dokÅ‚adnoÅ›ci danych czy brak odpowiednich cyfrowych technologii.
Z raportu wynika, że w ciÄ…gu najbliższych trzech lat priorytety inwestycyjne w placówkach medycznych przesunÄ… siÄ™ bardziej w stronÄ™ sztucznej inteligencji. Powszechne wdrożenie takich rozwiÄ…zaÅ„ pomogÅ‚oby m.in. odciążyć personel medyczny od wykonywania zadaÅ„ administracyjnych, które w tej chwili pochÅ‚aniajÄ… nawet do 80 proc. jego czasu pracy.
– Aby poprawić jakość leczenia, musimy przede wszystkim lepiej wykorzystać personel medyczny i umożliwić mu to, żeby faktycznie poÅ›wiÄ™caÅ‚ swój czas na leczenie pacjentów, procedury medyczne. Trzeba go odciążyć ze wszystkich zadaÅ„ administracyjnych, bo to zajmuje mnóstwo czasu i budzi frustracjÄ™. Lekarze, pielÄ™gniarki czy fizjoterapeuci nie sÄ… stworzeni do tego, żeby siedzieć i wprowadzać informacje do komputera, ale żeby zajmować siÄ™ pacjentem – mówi dr. n. med. Tomasz Maciejewski.
Badanie przeprowadzone wÅ›ród liderów polskiej ochrony zdrowia pokazuje, że okoÅ‚o 1/3 z nich za kluczowe uznaje inwestycje w sztucznÄ… inteligencjÄ™ do wspomagania decyzji klinicznych oraz prognozowania wyników leczenia. WiÄ™kszość dostrzega też duży potencjaÅ‚ analityki predykcyjnej w tym zakresie. 68 proc. jest zdania, że pozwoli ona poprawić doÅ›wiadczenia pacjentów i obniżyć koszty leczenia, a z kolei 64 proc. – że przyczyni siÄ™ do poprawy wyników leczenia, a 63 proc. – że zmniejszy nierównoÅ›ci w obszarze ochrony zdrowia.
– Nowe technologie wdrażamy m.in. po to, żeby odciążyć personel medyczny, uÅ‚atwić mu pracÄ™ oraz pomóc pacjentowi, jednoczeÅ›nie angażujÄ…c go w proces leczenia czy utrzymania dobrego zdrowia. Nie znaczy to, że my każemy mu samemu siÄ™ badać czy operować. Oznacza natomiast to, że bÄ™dzie on mógÅ‚ sam sobie mierzyć ciÅ›nienie, cukier czy natlenienie krwi, bo bÄ™dzie nosiÅ‚ opaskÄ™, która przypomni mu też, kiedy i jakie ma wziąć leki. To wszystko uÅ‚atwi nam nadzorowanie przestrzegania zaleceÅ„ i stosowania zleconych terapii, uÅ‚atwi komunikacjÄ™ miÄ™dzy pacjentem i personelem medycznym – mówi dyrektor Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie.
Jak wskazuje, takie inicjatywy sÄ… konieczne w kontekÅ›cie najwiÄ™kszego wyzwania, z jakim mierzy siÄ™ system, czyli braków kadrowych.
– Uważa siÄ™, że w 2030 roku bÄ™dzie brakowaÅ‚o ponad 10 mln, a niektórzy nawet mówiÄ…, że 15 mln ludzi w zawodach medycznych na caÅ‚ym Å›wiecie. Powstanie 40 mln nowych miejsc pracy, ale bÄ™dzie nadal brakowaÅ‚o jeszcze 15 mln ludzi. Tak że nawet nowe technologie, które wprowadzamy i które wejdÄ… w życie, bÄ™dÄ… używane, nie zabiorÄ… nikomu pracy, one stworzÄ… nowe miejsca pracy, a to bÄ™dzie generowaÅ‚o dalsze niedobory – mówi dr. n. med. Tomasz Maciejewski.
„Future Health Index” to przeprowadzane przez firmÄ™ Philips globalne badanie analizujÄ…ce priorytety i wyzwania, przed którymi stojÄ… liderzy ochrony zdrowia, czyli m.in. kadra zarzÄ…dzajÄ…ca oraz dyrektorzy szpitali i innych placówek medycznych. Tegoroczna edycja raportu jest już siódmÄ… i powstaÅ‚a na podstawie badaÅ„ przeprowadzonych w 15 krajach, w tym również w Polsce.