Każde dziesiÄ™cioro dzieci chorych na grypÄ™ przeniesie jÄ… na oÅ›mioro dorosÅ‚ych – podkreÅ›la Fundacja Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. NajmÅ‚odsi sÄ… nie tylko grupÄ… najÅ‚atwiej rozprzestrzeniajÄ…cÄ… wirusa, ale także jednÄ… z najbardziej narażonych na ciężki przebieg choroby i groźne dla zdrowia powikÅ‚ania. Mimo to odsetek wyszczepialnoÅ›ci dzieci przeciwko grypie pozostaje na niewielkim poziomie ok. 1,5 proc. JeÅ›li wzrósÅ‚by do 20 proc., ryzyko wystÄ…pienia grypy w caÅ‚ym spoÅ‚eczeÅ„stwie zmniejszyÅ‚oby siÄ™ o poÅ‚owÄ™. Eksperci podkreÅ›lajÄ…, że barier jest coraz mniej – szczepionki sÄ… w poÅ‚owie refundowane, a zamiast nieprzyjemnej iniekcji możliwe jest podanie preparatu w formie donosowego aerozolu. Potrzebna jest wiÄ™c przede wszystkim edukacja na temat grypy, jej powikÅ‚aÅ„ i ochrony, jakÄ… dajÄ… szczepienia.
– Przedszkolaki i dzieci szkolne sÄ… tÄ… częściÄ… naszego spoÅ‚eczeÅ„stwa, która najszybciej i najÅ‚atwiej Å‚apie zakażenie grypÄ…, a później rozprzestrzenia tego wirusa w swoich rodzinach, wÅ›ród osób starszych – mówi agencji Newseria Biznes Krzysztof Saczka, p.o. GÅ‚ównego Inspektora Sanitarnego. – Trzeba też pamiÄ™tać, że dzieci najtrudniej przechodzÄ… zakażenie grypÄ…. WÅ›ród dzieci poniżej piÄ…tego roku życia te zachorowania sÄ… bardzo ciężkie, bywa też sporo zgonów. Dlatego GIS rekomenduje szczepienia przeciwko grypie, ponieważ to one sÄ… antidotum, które pozwala nam skutecznie walczyć z chorobami wirusowymi. DziÄ™ki nim mogliÅ›my w ogóle zapomnieć o wielu chorobach.
Jak podaje Fundacja Instytutu Matki i Dziecka, w Polsce w ubiegÅ‚ym sezonie jesienno-zimowym Å›rednio jedno na troje dzieci w wieku 0–14 lat zachorowaÅ‚o na grypÄ™. To wÅ‚aÅ›nie dzieci – zwÅ‚aszcza te do piÄ…tego roku życia – stanowiÄ… gÅ‚ównÄ… grupÄ™ transmitujÄ…cÄ… wirusa zarówno wÅ›ród rówieÅ›ników, jak i dorosÅ‚ych rodziców, dziadków, rodzeÅ„stwa czy pozostaÅ‚ej części spoÅ‚eczeÅ„stwa.
– Na każde dziesiÄ™cioro dzieci chorych na grypÄ™ zostanie zakażonych oÅ›mioro dorosÅ‚ych. To oznacza, że ten coroczny paraliż obejmujÄ…cy ok. 5 mln zachorowaÅ„ na grypÄ™ jest spowodowany wÅ‚aÅ›nie przez najmÅ‚odszych – mówi dr n. o zdr. Dorota Kleszczewska, prezes zarzÄ…du Fundacji Instytutu Matki i Dziecka.
Zaszczepienie 50 proc. dzieci i mÅ‚odzieży w wieku od 2 do 18 lat mogÅ‚oby ograniczyć rocznÄ… zachorowalność na grypÄ™ o ponad 80 proc. Jeżeli zaszczepione zostaÅ‚oby tylko 20 proc. dzieci, mogÅ‚oby to zmniejszyć ryzyko wystÄ…pienia tej choroby w caÅ‚ym spoÅ‚eczeÅ„stwie prawie o poÅ‚owÄ™. Jednak w Polsce wyszczepialność wÅ›ród najmÅ‚odszych jest skrajnie niska.
– Szczepionki przeciwko grypie wybiera coraz wiÄ™cej Polaków. Natomiast jeÅ›li mówimy o maÅ‚ych dzieciach, to jest niestety tylko 1,5 proc., wiÄ™c bardzo niewiele. Rodzice szczepiÄ… siebie, nie szczepiÄ… dzieci – mówi dr Dorota Kleszczewska.
Dzieci sÄ… szczególnie narażone na zachorowanie na grypÄ™, ponieważ nie majÄ… w peÅ‚ni rozwiniÄ™tego ukÅ‚adu odpornoÅ›ciowego. To też sprawia, że wÅ›ród najmÅ‚odszych czÄ™sto charakteryzuje siÄ™ ona gwaÅ‚townym przebiegiem i wiąże z istotnym ryzykiem powikÅ‚aÅ„. Do najczÄ™stszych i najgroźniejszych należą m.in. zapalenie ucha Å›rodkowego, pÅ‚uc albo zatok obocznych nosa, zapalenie mięśnia sercowego, niewydolność oddechowa, zapalenie mózgu lub opon mózgowych. W skrajnych przypadkach powikÅ‚ania pogrypowe mogÄ… prowadzić nawet do Å›mierci dziecka. Najwyższe ryzyko ciężkiego przebiegu grypy i wystÄ…pienia powikÅ‚aÅ„ wystÄ™puje do ukoÅ„czenia piÄ…tego roku życia.
– Dzieci trzeba szczepić przeciwko grypie, bo grypa to nie tylko gorÄ…czka, która dla dziecka i tak jest wyniszczajÄ…ca. Musimy też pamiÄ™tać o powikÅ‚aniach. My obawiamy siÄ™ tego najtrudniejszego, czyli zapalenia mięśnia sercowego, które potrafi doprowadzić nawet do inwalidztwa i zostawić Å›lady w zdrowiu dziecka na dÅ‚ugie lata – mówi prezes zarzÄ…du Fundacji Instytutu Matki i Dziecka.
Lekarze wskazują, że najskuteczniejszą metodą zapobiegania chorobie i ograniczania jej transmisji są szczepienia. Rekomendują je m.in. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i Polskie Towarzystwo Wakcynologii. Szczepionka nie tylko zmniejsza szansę na zachorowanie na wirusa grypy, ale też niweluje ryzyko ciężkich powikłań.
– Szczepienia sÄ… przewidziane dla wszystkich grup spoÅ‚ecznych, wÅ‚Ä…cznie z dziećmi poniżej piÄ…tego roku życia. Tutaj mamy dwa rodzaje, czyli powszechnie stosowana szczepionka iniekcyjna, ale dostÄ™pna jest również taka w aerozolu. O doborze szczepionki decyduje lekarz, ponieważ tutaj istotne sÄ… wzglÄ™dy zdrowotne dziecka – mówi Krzysztof Saczka.
– Z uwagi na zmienność antygenowÄ… wirusa ta szczepionka musi być powtarzana, ponieważ co roku mamy inny typ, który jest zawarty w szczepieniu. OczywiÅ›cie wiemy, że szczepienia nie dajÄ… odpornoÅ›ci w 100 proc., ale w zależnoÅ›ci od roku i typu wirusa to jest w granicach 60–70 proc. – dodaje dr n. med. Alicja Karney, zastÄ™pca dyrektora ds. klinicznych Instytutu Matki i Dziecka. – Szczepienie jest rekomendowane dla wszystkich dorosÅ‚ych i dzieci powyżej szóstego miesiÄ…ca życia. A szczególnie dla tych, które sÄ… narażone na ciężki przebieg grypy, czyli np. z chorobami przewlekÅ‚ymi czy zaburzeniami odpornoÅ›ci.
W tym sezonie szczepionka na grypÄ™ jest dostÄ™pna z 50-proc. refundacjÄ…. Konieczna jest wiÄ™c recepta, wykupienie szczepionki w aptece, a nastÄ™pnie umówienie dziecka na wizytÄ™ w przychodni POZ, podczas której lekarz zbada dziecko i zakwaliï¬kuje je do szczepienia, a pielÄ™gniarka poda szczepionkÄ™.
W przypadku mÅ‚odszych dzieci problemem bywa jednak strach przed ukÅ‚uciem, który nierzadko staje siÄ™ powodem rezygnacji ze szczepienia. W aptekach sÄ… jednak dostÄ™pne szczepionki donosowe (w postaci aerozolu do nosa), które nie wymagajÄ… zastrzyku. Preparat jest zarejestrowany dla dzieci, które ukoÅ„czyÅ‚y drugi rok życia.
– Jego skuteczność jest porównywalna ze szczepionkÄ… w postaci iniekcji, czyli podanÄ… domięśniowo – mówi dr n. med. Alicja Karney. – To szczepienie jest też mniej traumatyczne, ponieważ dzieci nie lubiÄ… iniekcji, a przy tym mniej stresujÄ…ce dla rodziców. Dlatego myÅ›lÄ™, że może być Å‚atwiejsze i bardziej przyjemne niż szczepionka w postaci iniekcji domięśniowej.
O pomysÅ‚ach na zwiÄ™kszenie wyszczepialnoÅ›ci na grypÄ™ wÅ›ród dzieci dyskutowali w tym tygodniu eksperci i przedstawiciele administracji publicznej podczas konferencji w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie. Jak wskazywali, sytuacjÄ™ można by poprawić np. dziÄ™ki szczepieniom przeciw grypie w placówkach szkolnych i uproszczeniu caÅ‚ego procesu.
– Trzeba zacząć od tego, aby zmniejszyć bariery czysto organizacyjne – wskazuje prof. dr hab. n. med. Marcin Czech, kierownik ZespoÅ‚u Kontroli ZakażeÅ„ Szpitalnych Instytutu Matki i Dziecka, prezes Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego. – Szczepionka jest refundowana i jej nabycie nie stanowi dla rodziców wielkiej bariery finansowej. Natomiast sam proces zaszczepienia dziecka jest już dość skomplikowany i powinniÅ›my go uproÅ›cić, żeby chcÄ…c zaszczepić dziecko, rodzic nie musiaÅ‚ wÄ™drować z receptÄ… do apteki, realizować, wracać, szczepić siÄ™ etc. Tym bardziej że jeżeli inicjujemy szczepienia, to konieczne jest podanie dwóch dawek, co dodatkowo ten proces komplikuje.
Jak podkreÅ›la, jednym z rozwiÄ…zaÅ„ jest wykonywanie szczepieÅ„ wÅ›ród starszych dzieci przez farmaceutów, którzy mogliby badać i kwalifikować dziecko do szczepienia, wypisać receptÄ™ farmaceutycznÄ… i podać szczepionkÄ™.
Druga kwestia, która wymaga uwagi, to edukacja zarówno rodziców, jak i dzieci. Chodzi o szerokie uÅ›wiadamianie, jak groźna może być grypa i przed czym chroni szczepienie.
– Tutaj konieczne jest budowanie Å›wiadomoÅ›ci spoÅ‚eczeÅ„stwa, akcje informacyjne. To jest przede wszystkim odpowiedzialność Ministerstwa Zdrowia i Inspektoratu Sanitarnego – mówi prof. Marcin Czech.