W listopadzie trzyosobowa rodzina placila za energie srednio o 11,7 proc. wiecej niz przed rokiem – wynika z zestawienia przygotowanego przez HRE Investments na podstawie danych GUS. Od stycznia ceny ponownie wzrosna. Zgodnie z nowymi taryfami zatwierdzonymi przez URE sprzedawcom energii gospodarstwa domowe zaplaca rachunki wyzsze o ok. 3,5 proc. miesiecznie. Nowa pozycja, kt?ra pojawi sie od stycznia na rachunkach za energie, bedzie tez oplaca mocowa, kt?ra dla przecietnego gospodarstwa domowego wyniesie ponad 10 zl miesiecznie. Co istotne, gospodarstwa domowe nie maja tez co liczyc na zapowiadane wczesniej przez rzad rekompensaty za wzrost cen energii, bo Ministerstwo Klimatu i Srodowiska wycofalo sie z tego pomyslu.
– Jak na razie ceny energii na Towarowej Gieldzie Energii sie ustabilizowaly. Caly czas cena oscyluje wok?l 250 zl za MWh i teraz nie wyglada na to, zeby mialy nastapic jakies wahniecia. Natomiast trzeba miec na uwadze, ze w 2021 roku wejdzie tzw. oplata mocowa, kt?ra podniesie rachunki nie tylko przedsiebiorcom, ale r?wniez gospodarstwom domowym. Ta podwyzka bedzie i wiemy juz takze w jakim wymiarze – m?wi agencji Newseria Biznes Jan Saklawski, radca prawny i wsp?lnik w Kancelarii Brysiewicz, Bokina, Saklawski i Wsp?lnicy.
Wiadomo, ze gospodarstwa domowe czeka takze podwyzka taryf. W ubieglym tygodniu Urzad Regulacji Energetyki zatwierdzil nowe stawki za energie elektryczna na kolejny rok trzem sp?lkom – Enei, PGE Obr?t i Tauronowi, a wczoraj – r?wniez sp?lce Energa Obr?t. Taryfy obejma gospodarstwa domowe korzystajace z oferty tzw. sprzedawcy z urzedu (w Polsce korzysta z nich ok. 60 proc. gospodarstw, pozostale – z ofert rynkowych). W efekcie od nowego roku rachunki gospodarstw o przecietnym zuzyciu energii (grupa G11) beda wyzsze co najmniej o ok. 3,5 proc., czyli ok. 1,5 zl miesiecznie. W przypadku odbiorc?w w grupach taryfowych G12, zuzywajacych znacznie wiecej energii elektrycznej niz przecietnie, nominalny wzrost oplat bedzie odpowiednio wyzszy.
Regulator uzasadnia, ze gl?wny pow?d zatwierdzenia podwyzek to nieznacznie wyzszy – niz uznany przez URE jako uzasadniony – poziom ceny energii elektrycznej nabywanej przez sprzedawc?w na potrzeby odbiorc?w z grup G, a takze wzrost koszt?w zakupu swiadectw pochodzenia energii zielonej i efektywnosci energetycznej.
– Ceny energii sa wypadkowa wielu czynnik?w. Rachunek, kt?ry dostaje gospodarstwo domowe, obejmuje nie tylko cene hurtowa energii, ale chociazby takze ceny certyfikat?w plus uslug systemowych, kt?re musimy placic, zeby ten rynek byl plynny i zeby prad byl caly czas w naszych gniazdkach – m?wi Jan Saklawski.
Na rachunek za energie elektryczna skladaja sie dwa podstawowe elementy: koszt faktycznie zuzytej energii elektrycznej oraz koszt dystrybucji, czyli dostarczenia jej do odbiorcy. URE wciaz prowadzi postepowanie dotyczace zatwierdzenia nowych taryf na 2021 rok dla dystrybutor?w energii.
Do rachunk?w za energie trzeba bedzie tez doliczyc nowa pozycje – oplate mocowa, kt?ra zacznie obowiazyc? od stycznia 2021 roku. W zalozeniu jest to mechanizm, kt?ry ma zapewnic bezpieczenstwo energetyczne i w ramach kt?rego producenci energii beda oplacani za gotowosc dostaw, zeby zapewnic wystarczajace zasoby mocy w systemie. Minister Klimatu i Srodowiska opublikowal w polowie listopada rozporzadzenie dotyczace pobierania nowej oplaty i wyznaczania godzin doby przypadajacych na szczytowe zapotrzebowanie na moc w systemie.
– W zaleznosci od zuzycia energii dla gospodarstw domowych wymiar tej podwyzki bedzie wynosil od niewiele ponad 1 zl do 10 zl. Natomiast dla wszystkich pozostalych odbiorc?w podwyzka bedzie duzo bardziej znaczaca, bo wyniesie okolo 76 zl na MWh. To dotknie szczeg?lnie przedsiebiorstwa, kt?re zuzywaja duze wolumeny energii – wskazuje radca prawny.
Wysokosc oplaty mocowej dla gospodarstw domowych zostala ustalona jako comiesieczna stawka, uzalezniona od rocznego zuzycia energii elektrycznej, platna za punkt poboru energii. Najnizsza stawke (1,87 zl) zaplaca gospodarstwa zuzywajace ponizej 500 kWh, natomiast najwyzsza (10,46 zl miesiecznie) – gospodarstwa zuzywajace rocznie powyzej 2800 kWh energii. Jak podaje URE, przecietne gospodarstwo domowe (w grupie G11) w Polsce zuzywa rocznie ok. 1800 kWh energii. Dla pozostalych grup odbiorc?w wysokosc oplaty mocowej bedzie uzalezniona od ilosci energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach w ciagu doby (w dni robocze od 7:00 do 21:59) i wyniesie 0,0762 zl/kWh.
Radca prawny wskazuje, ze gospodarstwa domowe maja ograniczone mozliwosci przeciwdzialania podwyzkom rachunk?w za energie, kt?re sprowadzaja sie w zasadzie tylko do zmiany sprzedawcy. Duzo szersze mozliwosci maja jednak przedsiebiorcy.
– Zyskujacym na popularnosci instrumentem sa chociazby tzw. Corporate Power Purchase Agreements, czyli umowy CPPA, kt?re pozwalaja na zakup energii niemal bezposrednio od wytw?rcy. Takie umowy sa zawierane na okolo 15 lat, dzieki czemu stabilizujemy sobie cene energii dla naszego zakladu, a jednoczesnie uciekamy od odpowiedzialnosci za to, co sie bedzie dzialo na rynku energii w najblizszych latach. Transformacje energetyczna ktos bedzie musial sfinansoc? i na pewno w czesci beda to odbiorcy, przede wszystkim biznesowi, o charakterze przemyslowym – m?wi Jan Saklawski.
Jak wskazuje, nie bedzie tez w tym roku obiecanych przez rzad rekompensat za wzrost cen energii. Minister aktyw?w panstwowych Jacek Sasin zapowiedzial ustawe, kt?ra miala wprowadzic rekompensaty za podwyzki w 2020 roku, ale Ministerstwo Klimatu i Srodowiska zdecydowalo o wycofaniu projektu. W zamian ma pojawic sie rozwiazanie w postaci dodatku energetycznego dla gospodarstw o najmniejszych dochodach, do wprowadzenia kt?rego Polska – jako kraj czlonkowski UE – jest zobligowana w ramach wdrazania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z 2019 roku w sprawie wsp?lnych zasad rynku wewnetrznego energii elektrycznej.
– W kontekscie planowanego uwolnienia cen energii i wyjecia ich spod taryfowania na pewno beda musialy pojawic sie jakies mechanizmy stabilizujace cene dla tych najbardziej zagrozonych ub?stwem energetycznym – m?wi wsp?lnik w Kancelarii Brysiewicz, Bokina, Saklawski i Wsp?lnicy. – Wydaje sie natomiast, ze dla przedsiebiorstw nie nalezy teraz spodziec? sie jakiegokolwiek wsparcia. Oplata mocowa zostala pomyslana w taki spos?b, zeby to wsparcie bylo udzielane duzej, systemowej energetyce wlasnie przez biznes, przez konsument?w energii elektrycznej, kt?rzy potrzebuja jej na potrzeby wlasnej dzialalnosci gospodarczej. Dlatego nie spodziewalbym sie tutaj radykalnych zmian. Aczkolwiek czas pokaze, poniewaz nasza transformacja energetyczna bedzie musiala niedlugo bardzo mocno przyspieszyc. Byc moze takie mechanizmy sie jednak pojawia, zeby odciazyc przedsiebiorc?w i zeby dac im nieco oddechu w kontekscie finansowania tej transformacji.
