– Rozmawiamy z wieloma producentami różnych biznesów: zaczÄ™liÅ›my od ratowania jedzenia, ale widzimy, że coraz wiÄ™cej zasobów jest spisanych na straty. Dlatego zaczÄ™liÅ›my ratować również kwiaty, które wiÄ™dnÄ… w kwiaciarniach, a wciąż mogÄ… udekorować czyjÅ› salon, jedzenie dla zwierzÄ…t czy kosmetyki z drogerii, które też majÄ… okreÅ›lonÄ… datÄ™ przydatnoÅ›ci – mówi Mateusz Kowalczyk, wspóÅ‚zaÅ‚ożyciel i prezes start-upu Foodsi. Podstawowym celem aplikacji wciąż jest jednak przeciwdziaÅ‚anie marnowaniu żywnoÅ›ci. ÅÄ…czy w tym celu sklepy i restauracje majÄ…ce nadwyżki jedzenia, z użytkownikami, którzy chcÄ… je kupić w promocyjnej cenie. Liczba uratowanych paczek siÄ™ga już miliona, a twórcy aplikacji przygotowujÄ… siÄ™ powoli do zagranicznej ekspansji.
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) podaje, że każdego roku na Å›wiecie marnuje siÄ™ ok. 1,3 mld t żywnoÅ›ci, która wciąż nadaje siÄ™ do spożycia. Natomiast w Polsce – jak pokazuje ubiegÅ‚oroczny raport NIK i przytaczane w nim dane – każdego roku na Å›mietnik trafia prawie 5 mln t jedzenia, czyli Å›rednio 150 kg w każdej sekundzie. NajwiÄ™cej (ok. 60 proc.) stanowi żywność z gospodarstw domowych. Badania prowadzone w ramach „Programu racjonalizacji strat i ograniczania marnotrawstwa żywnoÅ›ci” (PROM) pokazaÅ‚y, że Polacy najczęściej wyrzucajÄ… jedzenie z powodu jego zepsucia albo przeoczenia daty ważnoÅ›ci. Jednak wiÄ™cej niż co czwarty konsument przyznaÅ‚, że zdarza mu siÄ™ wyrzucać jedzenie, ponieważ przygotowaÅ‚ jego zbyt dużą ilość.
– Skala marnowania żywnoÅ›ci jest zbyt duża. OkoÅ‚o 1/3 tego, co produkujemy, co trafia do sklepów, lokali i na nasze stoÅ‚y, ostatecznie lÄ…duje w Å›mietniku – mówi agencji Newseria Biznes Mateusz Kowalczyk, wspóÅ‚zaÅ‚ożyciel i prezes Foodsi.
Z wyliczeÅ„ NIK wynika, że istotny udziaÅ‚ w skali problemu majÄ… jednak nie tylko konsumenci. Nieco ponad 31 proc. marnowanej w Polsce żywnoÅ›ci pochodzi z przetwórstwa i produkcji rolniczej, 7 proc. – ze sklepów i sektora handlu, a blisko 1,3 proc. – z gastronomii. I choć procentowo wydaje siÄ™ to relatywnie niewiele, to z badaÅ„ przeprowadzonych w ramach PROM wynika, że w samym tylko sektorze handlu co roku marnuje siÄ™ 337 tys. t jedzenia. Tylko niewielkÄ… jego część udaje siÄ™ zagospodarować: w 2020 roku w ramach ustawy o przeciwdziaÅ‚aniu marnowaniu żywnoÅ›ci organizacje pozarzÄ…dowe dostaÅ‚y od sprzedawców w sumie nieco ponad 18,5 tys. t produktów spożywczych, które niemal w caÅ‚oÅ›ci przekazaÅ‚y potrzebujÄ…cym (dane GIOÅš). To zaledwie ok. 5,5 proc. żywnoÅ›ci marnowanej w handlu i ok. 0,4 proc. caÅ‚ej żywnoÅ›ci marnowanej w Polsce.
– Foodsi adresuje problem marnowania żywnoÅ›ci, staramy siÄ™ sprawić, żeby jedzenie przestaÅ‚o marnować siÄ™ w tak dużej skali. Ale też staramy siÄ™ również wpÅ‚ywać na Å›wiadomość naszych odbiorców, edukować ich, pokazujÄ…c wagÄ™ problemu i to, jak mu zapobiegać – mówi prezes start-upu. – Kwestia marnowania żywnoÅ›ci jest nam bliska. ObserwowaliÅ›my ten problem, pracujÄ…c w gastronomii w czasach studenckich. Później dodatkowo siÄ™ doksztaÅ‚ciliÅ›my, co też otworzyÅ‚o nam oczy na to zjawisko i finalnie doprowadziÅ‚o do stworzenia projektu, który na poczÄ…tku byÅ‚ dla zabawy, a potem przerodziÅ‚ siÄ™ w szybko rozwijajÄ…cy siÄ™ biznes.
Foodsi to polski start-up w duchu zero waste, który powstaÅ‚ w 2019 roku. Rozwija aplikacjÄ™ umożliwiajÄ…cÄ… spożytkowanie nadwyżek jedzenia, które każdego dnia powstajÄ… w restauracjach, piekarniach, sklepach i punktach gastronomicznych. Jej użytkownicy mogÄ… kupić takie produkty, pÅ‚acÄ…c za nie minimum 50 proc. taniej. DziÄ™ki temu w niskiej cenie zyskujÄ… wciąż peÅ‚nowartoÅ›ciowe produkty żywnoÅ›ciowe lub gotowe dania, których punkty gastronomiczne nastÄ™pnego dnia już nie bÄ™dÄ… mogÅ‚y sprzedać. Dla przedsiÄ™biorców to dodatkowe źródÅ‚o przychodów i oszczÄ™dność kosztów zwiÄ…zanych z utylizacjÄ… produktów. Finalnie znacznie mniej jedzenia trafia na Å›mietnik.
– Zainteresowanie po stronie sklepów i restauracji jest coraz wiÄ™ksze, ponieważ edukacja rynku postÄ™puje. Na poczÄ…tku, kiedy startowaliÅ›my, wyglÄ…daÅ‚o to trochÄ™ inaczej. Wtedy nasi potencjalni partnerzy czuli siÄ™ wrÄ™cz obrażeni tym, że sugerujemy, iż u nich siÄ™ coÅ› wyrzuca. Natomiast w tej chwili jesteÅ›my coraz popularniejszym narzÄ™dziem – mówi wspóÅ‚zaÅ‚ożyciel Foodsi. – UdaÅ‚o nam siÄ™ uratować już bardzo dużo jedzenia. Nasze lokale partnerskie chÄ™tnie korzystajÄ… z aplikacji. Niebawem przekroczymy milion uratowanych paczek żywnoÅ›ciowych, co zajęło nam dwa lata pracy, ale myÅ›lÄ™, że kolejny milion zamknie siÄ™ w kilka miesiÄ™cy.
Jak wskazuje, liczba użytkowników aplikacji mobilnej Foodsi sukcesywnie roÅ›nie. To gÅ‚ównie mieszkaÅ„cy dużych miast, bo na nich skupia siÄ™ dziaÅ‚alność start-upu, ale niebawem siÄ™ to zmieni.
– BÄ™dziemy docierać również do mniejszych miejscowoÅ›ci, które też majÄ… na swojej mapie piekarnie, kawiarnie, restauracje czy sklepy, w których istnieje problem marnowania żywnoÅ›ci – zapowiada Mateusz Kowalczyk. – W ostatnim czasie trochÄ™ inaczej spoglÄ…damy na rynek. Rozmawiamy z wieloma producentami różnych biznesów, bo widzimy, że coraz wiÄ™cej zasobów jest spisanych na straty. Dlatego zaczÄ™liÅ›my ratować również kwiaty, które wiÄ™dnÄ… w kwiaciarniach, a wciąż mogÄ… udekorować czyjÅ› salon, jedzenie dla zwierzÄ…t czy kosmetyki z różnych drogerii, które też majÄ… okreÅ›lonÄ… datÄ™ przydatnoÅ›ci.
Niedawno start-up pozyskaÅ‚ 6 mln zÅ‚ finansowania, które zapewniÅ‚y m.in. fundusze CofounderZone i Satus Starter oraz inwestorzy prywatni – w tym zaÅ‚ożyciele Pyszne.pl. Zastrzyk finansowania ma pomóc w dalszym rozwoju aplikacji, pozyskiwaniu nowych lokali i zwiÄ™kszeniu dotarcia w Polsce, a także przygotowaniu do zagranicznej ekspansji.
– Plany na dalszy rozwój to przede wszystkim docieranie do coraz wiÄ™kszej liczby miejsc, które ratujÄ… jedzenie, jak i użytkowników, którzy bÄ™dÄ… je ratować. Chcemy to robić coraz szerzej, docierać do wiÄ™kszej liczby mniejszych miast, a w dalszej kolejnoÅ›ci na kolejne rynki – zapowiada wspóÅ‚zaÅ‚ożyciel Foodsi.
