Czterodniowy tydzień pracy może się sprawdzić na polskim rynku. Pracownicy pracują krócej, ale są bardziej zmotywowani i efektywni

Badania pokazujÄ…, że Polacy sÄ… coraz mniej szczęśliwi i usatysfakcjonowani z pracy, za to coraz częściej borykajÄ… siÄ™ z wypaleniem zawodowym. Okazuje siÄ™, że obok czynników takich jak wysokość pensji, nieprzyjazna atmosfera, brak rozwoju czy przepracowanie wpÅ‚yw ma na to również elastyczność czasu pracy. – Czas zyskaÅ‚ na wartoÅ›ci, staÅ‚ siÄ™ najbardziej pożądanym benefitem – mówi Beata Adamczyk-Nowak z Wyższej SzkoÅ‚y Bankowej w Chorzowie. Jak wskazuje, sytuacjÄ™ pracowników na polskim rynku mogÅ‚oby poprawić wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy, które sprawdziÅ‚o siÄ™ już w wielu innych krajach. Testy tego modelu ma też za sobÄ… wiele firm, zwÅ‚aszcza z branży IT i nowych technologii. – Rezultaty wszÄ™dzie okazywaÅ‚y siÄ™ bardzo budujÄ…ce – mówi ekspertka.

Wyniki szóstej edycji badania „Szczęście w pracy Polaków”, zrealizowanego przez Jobhouse i Great Digital, pokazujÄ…, że w porównaniu z ubiegÅ‚ym rokiem poziom szczęścia Polaków w Å¼yciu zawodowym spadÅ‚ z 7,9 do 6,9 pkt w 10-stopniowej skali. GÅ‚ównym czynnikiem, który na to wpÅ‚ywa, jest przede wszystkim poziom wynagrodzenia (89 proc. wskazaÅ„). Na dalszych miejscach znaleźli siÄ™ wspóÅ‚pracownicy (83 proc.), możliwoÅ›ci rozwoju zawodowego (81 proc.) i przyjazna atmosfera (80 proc.). Jednak okazuje siÄ™, że na poziom szczęścia Polaków wpÅ‚ywa także możliwość wykonywania pracy w formie zdalnej (78 proc.). Ponad 2/3 badanych stwierdziÅ‚o, że wymiar oferowanej pracy zdalnej ma duży lub wrÄ™cz bardzo duży wpÅ‚yw na ich poczucie szczęścia w pracy.

– Ludzie bardzo sobie ceniÄ… swój czas – mówi agencji Newseria Biznes Beata Adamczyk-Nowak, psycholog i trener biznesu, wykÅ‚adowca w Wyższej Szkole Bankowej w Chorzowie. – To wynika, po pierwsze, z ogromnych zmian kulturowych i spoÅ‚ecznych. Widać je chociażby na przykÅ‚adzie nowego pokolenia, które wchodzi na rynek pracy i dba o swój czas prywatny. OgromnÄ… rolÄ™ odegraÅ‚a tu też pandemia COVID-19, w której mieliÅ›my okazjÄ™ zasmakować zupeÅ‚nie innego modelu. Nasz czas pracy byÅ‚ elastyczny, mogliÅ›my pracować z domu, nie poÅ›wiÄ™caliÅ›my czasu na to, żeby dojechać do pracy, ubrać siÄ™. Innymi sÅ‚owy nie zaprzÄ…taÅ‚a nam gÅ‚owy logistyka domowa. ZobaczyliÅ›my, że potrafimy pracować w takich warunkach i zyskujemy wiÄ™cej czasu prywatnego.

Elastyczność czasu pracy to jeden z gÅ‚ównych trendów, wokóÅ‚ których krÄ™cÄ… siÄ™ oczekiwania pracowników, co potwierdza też opublikowany pod koniec sierpnia br. raport ManpowerGroup („Czego pragnÄ… pracownicy”). Wynika z niego, że w Polsce aż 73 proc. pracowników chciaÅ‚oby przejść na czterodniowy model pracy z zachowaniem peÅ‚nego wynagrodzenia.

– Co wiÄ™cej, aż 93 proc. talentów, czyli pracowników o wysokim potencjale, którzy sÄ… bardzo wartoÅ›ciowi dla firmy, wskazaÅ‚o, że jakość ich pracy wzrosÅ‚a w czasie pandemii, kiedy mieli możliwość elastycznego czasu pracy i mogli pracować hybrydowo lub z domu – zauważa ekspertka.

MiesiÄ…c temu do Sejmu trafiÅ‚ projekt ustawy autorstwa Lewicy, który skraca w Polsce tygodniowy czas pracy z 40 do 35 godzin, bez jednoczesnego obniżenia wynagrodzenia. Nowe przepisy majÄ… m.in. wpÅ‚ynąć na poprawÄ™ zdrowia psychicznego polskich pracowników. Spodziewanym skutkiem skrócenia czasu pracy jest też wzrost jej wydajnoÅ›ci – napisano w projekcie. WiÄ™kszość Polaków to rozwiÄ…zanie popiera. Z badania przeprowadzonego dla Pracuj.pl wynika, że 79 proc. chciaÅ‚oby pracować dla firmy oferujÄ…cej czterodniowy tydzieÅ„ pracy, pod warunkiem zachowania peÅ‚nego wynagrodzenia, a najbardziej skÅ‚onne do podjÄ™cia pracy w takim modelu sÄ… osoby majÄ…ce od 25 do 34 lat (84 proc.).

– Z prób wdrożenia czterodniowego dnia pracy w wielu innych krajach wynika, że ludzie bardzo doceniajÄ… ten odzyskany, piÄ…ty dzieÅ„ na rzeczy, które nie sÄ… zwiÄ…zane z pracÄ…. Raport „Four Better or Four Worse” pokazuje, że 66 proc. najchÄ™tniej przeznaczyÅ‚oby go na spÄ™dzenie czasu z rodzinÄ…, 54 proc. – na zrobienie zakupów, a 25 proc. chciaÅ‚oby siÄ™ zaangażować w pracÄ™ wolontariackÄ…. Inne badania wskazujÄ…, że pracownicy chcieliby siÄ™ zająć swoimi pasjami, rozwojem osobistym i zawodowym albo po prostu przeznaczyliby ten czas na odpoczynek i relaks – mówi psycholog i trener biznesu.

W Polsce już teraz niektóre firmy wprowadzajÄ… testy czterodniowego modelu pracy. Zazwyczaj sÄ… to jednak mÅ‚ode biznesy albo firmy z branży IT i nowych technologii. Zdaniem ekspertki one sÄ… do tego lepiej przygotowane technologicznie. Wprowadzenie w firmie skróconego czasu pracy wymaga bowiem dobrego przygotowania, w tym m.in. zbudowania zaangażowania pracowników, poprawienia procesów wewnÄ™trznych czy zainwestowania w lepsze narzÄ™dzia i technologie, które skrócÄ… czas realizacji zadaÅ„.

– Mamy chociażby aplikacje do zarzÄ…dzania, które oszczÄ™dzajÄ… czas i sÄ… bardzo pomocne w organizowaniu pracy. Ale kluczowe jest to, żeby nauczyć ludzi produktywnej, efektywnej pracy, umieć diagnozować, co jest „pożeraczem” czasu, oraz zachÄ™cać pracowników do tego, żeby chcieli planować i zgodnie z tymi planami dziaÅ‚ać – wymienia Beata Adamczyk-Nowak. – Wiele organizacji, które chcÄ… wdrożyć ten model, zaczyna od tego, że skraca czas, liczbÄ™ spotkaÅ„ oraz osób, które w nich uczestniczÄ…. Okazuje siÄ™, że to wÅ‚aÅ›nie te spotkania okazujÄ… siÄ™ zmorÄ… dzisiejszych czasów, sprawiajÄ…c, że ludzie nie majÄ… czasu na realizowanie swoich zadaÅ„. Eliminacja tego czynnika powoduje, że Å‚atwiej jest skrócić sumaryczny czas pracy.

Prowadzone dotychczas badania pokazaÅ‚y, że skrócenie tygodnia pracy przynosi wymierne korzyÅ›ci zarówno firmie, jak i jej pracownikom. W opublikowanym niedawno raporcie Henley Business School („Four Better or Four Worse?”) aż 78 proc. firm zadeklarowaÅ‚o, że dziÄ™ki zmniejszeniu wymiaru godzin ich pracownicy czuli siÄ™ mniej zestresowani. Co istotne, aż 66 proc. pracodawców oferujÄ…cych taki czterodniowy tydzieÅ„ pracy odnotowaÅ‚o redukcjÄ™ kosztów.

– Dyrektorzy niektórych firm mówiÄ… wrÄ™cz o tym, że sprzedaż albo wyniki wzrosÅ‚y. To zadziwiajÄ…ce, że w krótszym czasie da siÄ™ osiÄ…gnąć wiÄ™cej. Ma to jednak swoje uzasadnienie, bo motywacja, którÄ… jest ten dodatkowy, odzyskany dzieÅ„ w tygodniu, powoduje, że ludzie zaczynajÄ… bardziej skupiać siÄ™ na tym, co jest ważne do zrobienia w pracy. Łatwiej im oprzeć siÄ™ pokusom typu przeglÄ…danie internetu, pogaduszki czy kolejna kawa – mówi wykÅ‚adowca w Wyższej Szkole Bankowej w Chorzowie.  – Ponadto wypoczÄ™ty umysÅ‚ jest bardziej kreatywny, bardziej zdolny do myÅ›lenia abstrakcyjnego, co jest kluczowe w pracy umysÅ‚owej. PrzychodzÄ…c do pracy bardziej wypoczÄ™ci, mamy wiÄ™cej energii, jesteÅ›my bardziej skupieni na zadaniach, lepiej skoncentrowani.

Krótszy tydzieÅ„ pracy to rozwiÄ…zanie, które byÅ‚o lub jest testowane w wielu innych krajach, m.in. w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Nowej Zelandii, Japonii, Szkocji i na Islandii. Jak wskazuje Beata Adamczyk-Nowak, w każdym z tych paÅ„stw wyniki eksperymentu byÅ‚y bardzo budujÄ…ce.

– Produktywność pracowników byÅ‚a przynajmniej na takim samym poziomie jak w przypadku piÄ™ciodniowego tygodnia pracy – mówi psycholog. – Na Islandii, która jest niewielkim krajem, próbie poddano 2,5 tys. pracowników, czyli 1 proc. zatrudnionych. Skrócono im czas pracy z 40 do 35 godzin, żeby sprawdzić, co dobrego przynosi taka zmiana. OkazaÅ‚o siÄ™, że caÅ‚y ten projekt zostaÅ‚ uznany za bardzo udany, bo we wszystkich najważniejszych dla firm i pracowników wskaźnikach odnotowano wzrost. Podobne efekty daÅ‚y też badania prowadzone w Wielkiej Brytanii, gdzie 86 proc. pracowników pozostaÅ‚o w trybie skróconego czasu pracy.