Gminy górskie, które ucierpiaÅ‚y w wyniku pandemii, dostanÄ… od rzÄ…du dodatkowy 1 mld zÅ‚ pomocy finansowej. Åšrodki trafiÄ… do ok. 200 samorzÄ…dów i bÄ™dÄ… mogÅ‚y zostać wykorzystane m.in. na infrastrukturÄ™ turystycznÄ…. Prezes TatrzaÅ„skiej Izby Gospodarczej Agata Wojtowicz wskazuje, że nie bÄ™dÄ… mieć jednak wpÅ‚ywu na trudnÄ… sytuacjÄ™ przedsiÄ™biorców utrzymujÄ…cych siÄ™ z turystyki, którzy w tym roku stracili praktycznie caÅ‚y sezon zimowy. Ci coraz częściej zapowiadajÄ…, że otworzÄ… swoje biznesy mimo rzÄ…dowych obostrzeÅ„ i lockdownu. – Ta niepokora jest dopiero namiastkÄ… tego, co za chwilÄ™ zacznie dziać siÄ™ w caÅ‚ej Polsce – mówi Agata Wojtowicz.
– Bardzo siÄ™ cieszymy, że w ogóle jakakolwiek pomoc zostaÅ‚a wyasygnowana dla gmin z regionów górskich. Tym bardziej że ich kasa bÄ™dzie w tym roku pusta. My jako przedsiÄ™biorcy nie bÄ™dziemy zasilać ich swoimi podatkami, bo nie pracujÄ…c i nie uzyskujÄ…c przychodów, nie bÄ™dziemy nic pÅ‚acić – mówi agencji Newseria Biznes Agata Wojtowicz, prezes TatrzaÅ„skiej Izby Gospodarczej.
W ubiegÅ‚ym tygodniu Rada Ministrów przyjęła uchwaÅ‚Ä™, która przyznaje dodatkowÄ… pomoc gminom z rejonów górskich (Sudety Wschodnie, Åšrodkowe i Zachodnie, Beskidy Åšrodkowe i Zachodnie, Obniżenie Orawsko-PodhalaÅ„skie, ÅaÅ„cuch TatrzaÅ„ski i Beskidy Lesiste) poszkodowanym w wyniku pandemii. WiÄ™kszość z nich znalazÅ‚a siÄ™ w bardzo trudnej sytuacji finansowej na skutek rzÄ…dowych obostrzeÅ„ i lockdownu, przez który hotele i stoki narciarskie bÄ™dÄ… zamkniÄ™te co najmniej do koÅ„ca stycznia.
Dodatkowa pomoc obejmie ponad 200 górskich gmin, które bÄ™dÄ… mogÅ‚y skorzystać z dwóch instrumentów wsparcia w ramach RzÄ…dowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Pierwszym jest dofinansowanie 40 proc. Å›redniorocznej wartoÅ›ci wydatków gminy na inwestycje w latach 2016–2020 (jednak nie wiÄ™cej niż 8 mln zÅ‚ na jednÄ… gminÄ™). Drugi instrument to rekompensaty za zwolnienie przedsiÄ™biorców z podatku od nieruchomoÅ›ci w I kwartale br. Chodzi o zwolnienia z tej daniny gruntów, budynków i budowli zwiÄ…zanych z prowadzeniem usÅ‚ug hotelarskich i infrastruktury turystycznej (kolejki linowe, wyciÄ…gi, etc.). RzÄ…dowe dofinansowanie ma pokryć 80 proc. utraconych przez gminy dochodów.
Prezes TatrzaÅ„skiej Izby Gospodarczej ocenia, że to dodatkowe wsparcie od rzÄ…du podreperuje budżety samorzÄ…dów, ale nie bÄ™dzie mieć dużego przeÅ‚ożenia na sytuacjÄ™ przedsiÄ™biorców z regionów górskich, którzy stracili w tym roku caÅ‚y zimowy sezon turystyczny.
– Instrumenty pomocowe samorzÄ…dów dla przedsiÄ™biorców sÄ… niestety bardzo ograniczone prawem. SamorzÄ…dy nie mogÄ… w jakikolwiek sposób finansować dziaÅ‚alnoÅ›ci firm. JedynÄ… rzeczÄ…, jakÄ… mogÄ… zrobić, jest wÅ‚aÅ›nie zwolnienie, odroczenie lub zmniejszenie wpÅ‚at na podatek od nieruchomoÅ›ci. To może być także ograniczenie podatku od gruntu lub rezygnacja z opÅ‚at czynszowych, np. w lokalach, których wÅ‚aÅ›cicielem jest gmina. SÄ… tylko te trzy instrumenty, którymi gmina może siÄ™ posÅ‚użyć, chcÄ…c pomóc przedsiÄ™biorcom. Z drugiej strony jest też gros różnych przedsiÄ™biorców, którzy nie pÅ‚acÄ… podatku od nieruchomoÅ›ci, np. przewodnicy, piloci wycieczek, i oni nie dostanÄ… tej pomocy – mówi.
Zgodnie z rzÄ…dowÄ… uchwaÅ‚Ä… dodatkowe Å›rodki dla gmin bÄ™dÄ… mogÅ‚y sfinansować infrastrukturÄ™ turystycznÄ… i komunalnÄ… zwiÄ…zanÄ… z usÅ‚ugami turystycznymi, czyli na przykÅ‚ad budowÄ™ i modernizacjÄ™ szlaków turystycznych, placów, parków, punktów widokowych, parkingów, muzeów, obiektów kultury regionalnej i innych atrakcji turystycznych, a także dróg czy chodników.
– Åšrodki, które majÄ… popÅ‚ynąć do samorzÄ…dów, sÄ… przeznaczone gÅ‚ównie na różne inwestycje. Wiadomo, że realizujÄ…c je, gmina musi ogÅ‚osić przetarg. Miejscowi mogÄ… do niego stanąć, ale nie wiadomo, czy wygrajÄ… i ile firm bÄ™dzie te projekty realizowaÅ‚o. Te wyasygnowane pieniÄ…dze nie sÄ… przecież aż tak duże, żebyÅ›my mogli mówić o jakimÅ› boomie inwestycyjnym. Dlatego najprawdopodobniej te Å›rodki w każdej gminie zostanÄ… przeznaczone na dokoÅ„czenie dotychczasowych inwestycji. Nie ma co oczekiwać, że to jest kanaÅ‚ pomocowy dla przedsiÄ™biorców – mówi Agata Wojtowicz.
W górach turystyka jest dominujÄ…cÄ… aktywnoÅ›ciÄ… gospodarczÄ…. WiÄ™kszość przedsiÄ™biorców utrzymuje siÄ™ wÅ‚aÅ›nie z turystów i zarabia gÅ‚ównie zimÄ…. Jednak w tym roku sezon narciarski zostaÅ‚ odwoÅ‚any, a stoki sÄ… puste. Ich wÅ‚aÅ›ciciele – podobnie jak m.in. hotelarze i restauratorzy – z każdym miesiÄ…cem ponoszÄ… dotkliwe straty. Prezes TIG wskazuje, że część spoÅ›ród tych firm może już nie stanąć na nogi, dlatego w nadchodzÄ…cym czasie można spodziewać siÄ™ fali upadÅ‚oÅ›ci i bankructw.
– Już widzimy, że firmy siÄ™ zamykajÄ…, część upadnie, na pewno wyjdzie z tej sytuacji bardzo okaleczona. Niektórzy pewnie wrócÄ… na rynek szybciej, niektórzy bÄ™dÄ… wracali wolniej. JesteÅ›my w sytuacji, w której wyczerpaliÅ›my już wszystkie swoje zasoby, wiÄ™c naprawdÄ™ trudno mówić o jakichÅ› inwestycjach czy o dynamice rozwoju w tych firmach – mówi .
Z turystyki utrzymujÄ… siÄ™ nie tylko gminy górskie, ale też te poÅ‚ożone nad BaÅ‚tykiem czy na Mazurach. One również zaapelowaÅ‚y już do rzÄ…du o przyznanie im dodatkowego wsparcia. Tamtejsi przedsiÄ™biorcy, chcÄ…c uniknąć upadÅ‚oÅ›ci, coraz częściej deklarujÄ… też, że otworzÄ… swój biznes mimo rzÄ…dowych obostrzeÅ„ i lockdownu.
– Po góralsku nazywa siÄ™ to „poruseÅ„stwo”. Ta niepokora jest dopiero namiastkÄ… tego, co za chwilÄ™ zacznie dziać siÄ™ w caÅ‚ej Polsce. Jeżeli ktoÅ› już teraz nie zacznie o tym myÅ›leć, to za miesiÄ…c bÄ™dzie już za późno. BÄ™dziemy mieli o wiele wiÄ™ksze problemy spoÅ‚eczne i coraz wiÄ™cej ludzi bÄ™dzie wypowiadać posÅ‚uszeÅ„stwo. ZresztÄ… dobrze wiemy, że ono ma miÄ™kkie podstawy prawne, coraz wiÄ™cej przedsiÄ™biorców zdaje sobie z tego sprawÄ™ i przestaje siÄ™ obawiać, bo niewiele ma już do stracenia. To bÄ™dzie narastać jak kula Å›nieżna. Ona zostaÅ‚a ulepiona tutaj, na poÅ‚udniu, ale można jÄ… potoczyć pod sam BaÅ‚tyk – przestrzega Agata Wojtowicz.
