– Borykamy siÄ™ z najwiÄ™kszym kryzysem w branży lotniczej. Spadek ruchu jest bardzo gÅ‚Ä™boki, w poÅ‚Ä…czeniach regularnych na niektórych lotniskach siÄ™ga prawie 100 proc. – mówi Artur Tomasik, prezes zarzÄ…du ZwiÄ…zku Regionalnych Portów Lotniczych oraz Katowice Airport, i podkreÅ›la, że minie kilka lat, zanim porty lotnicze odbudujÄ… ruch pasażerski i powrócÄ… do kondycji finansowej sprzed pandemii. Kryzys w przewozach ominÄ…Å‚ transport towarowy. Lotnisko w Katowicach w pierwszym kwartale tego roku zanotowaÅ‚o w tym segmencie 30-proc. wzrost.
Jak podaje ZwiÄ…zek Regionalnych Portów Lotniczych, w pierwszych trzech kwartaÅ‚ach 2020 roku 13 lotnisk obsÅ‚użyÅ‚o ok. 8 mln podróżnych, czyli o 15,3 mln mniej niż w analogicznym okresie 2019 roku (w caÅ‚ym 2019 roku podróżnych byÅ‚a rekordowa liczba – 30,2 mln). Najgorszy byÅ‚ II kwartaÅ‚, który przyniósÅ‚ prawie caÅ‚kowite zatrzymanie ruchu lotniczego. Zakaz lotów wprowadzony wiosnÄ… obowiÄ…zywaÅ‚ do koÅ„ca czerwca, czyli ponad 100 dni. Sezon wakacyjny w okresie pandemii pozwoliÅ‚ tylko częściowo odbudować ruch na lotniskach. W efekcie w trzecim kwartale 2020 roku polskie porty lotnicze obsÅ‚użyÅ‚y tylko jednÄ… trzeciÄ… liczby pasażerów z tego okresu w 2019 roku, a dodatkowo druga fala pandemii w czwartym kwartale ponownie przyniosÅ‚a spadki na poziomie 90 proc.
– Niektóre porty lotnicze nie obsÅ‚ugujÄ… obecnie żadnych poÅ‚Ä…czeÅ„ w ruchu regularnym. W ujÄ™ciu rocznym spadek w tym segmencie wyniósÅ‚ w 2020 roku ponad 90 proc. W ruchu czarterowym sytuacja jest różna w poszczególnych portach. W Pyrzowicach w ubiegÅ‚ym roku obsÅ‚użyliÅ›my 60 proc. ruchu w czarterach w porównaniu z wynikiem z 2019 roku. Kryzys jest bardzo gÅ‚Ä™boki i bardzo dÅ‚ugo bÄ™dziemy z niego wychodzić – podkreÅ›la w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes Artur Tomasik.
W ramach ruchu regularnego i czarterowego na pyrzowickim lotnisku obsÅ‚użono w ubiegÅ‚ym roku prawie 1,45 mln podróżnych, czyli o prawie 3,4 mln mniej niż w 2019 roku (-70,1 proc.). Spadek w liczbie operacji startów i lÄ…dowaÅ„ samolotów byÅ‚ nieco mniejszy i wyniósÅ‚ ok. 47 proc. – odnotowano ich 21,9 tys., czyli o prawie 19,7 tys. mniej niż rok wczeÅ›niej.
Znaczny spadek liczby operacji utrzymuje siÄ™ również w pierwszych miesiÄ…cach 2021 roku. WedÅ‚ug danych Polskiej Agencji Å»eglugi Powietrznej na wszystkich polskich lotniskach w lutym tego roku byÅ‚o ich 7157, o 78 proc. mniej niż przed rokiem (31 844). Również marcowe statystyki pokazujÄ… spadki, mimo że od poÅ‚owy marca ub.r. byÅ‚y już odczuwalne restrykcje rzÄ…du – liczba operacji w tym roku wyniosÅ‚a w marcu 8017 vs. 16 248 w marcu 2020 roku (33 041 w marcu 2019 roku).
Jedyny segment lotniczych usÅ‚ug przewozowych, który nie ucierpiaÅ‚ znacznie w czasie pandemii, to transport towarowy. UrzÄ…d Lotnictwa Cywilnego podaÅ‚, że w pierwszych trzech kwartaÅ‚ach 2020 roku w polskich portach przewieziono 71,4 tys. ton cargo lotniczego, co stanowi spadek o 20,3 proc. w porównaniu do analogicznego okresu 2019 roku. Wynika on ze zmniejszenia wolumenu lotów samolotów pasażerskich, na których pokÅ‚adach przewożona jest duża część cargo obsÅ‚ugiwanego przez polskie porty lotnicze, szczególnie do Kataru czy Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Liczba operacji lotniczych cargo w pierwszych trzech kwartaÅ‚ach 2020 roku spadÅ‚a jednak w stosunku do analogicznego okresu 2019 roku o zaledwie 1,5 proc.
– Handel w internecie kwitnie i firmy, które w tym handlu uczestniczÄ…, prosperujÄ… bardzo dobrze. W efekcie wykorzystywana jest także nasza infrastruktura. W Pyrzowicach w pierwszym kwartale tego roku odnotowaliÅ›my ponad 30-proc. wzrost w przewozach cargo. MyÅ›lÄ™, że w innych portach, które oferujÄ… transport towarowy, jest podobnie. Na pewno po pandemii bÄ™dziemy silniejsi w zakresie obsÅ‚ugi cargo i liczÄ™ na to, że bÄ™dzie to pozytywny efekt, który pozostanie po czasach COVID-19 – zaznacza prezes Katowice Airport.
Również ubiegÅ‚y rok w przewozach cargo byÅ‚ korzystny dla katowickiego lotniska. Przewieziono 20 375 ton frachtu, czyli o 252 tony wiÄ™cej (1,2 proc.) w porównaniu z 2019 rokiem. JednoczeÅ›nie w tym segmencie odnotowano rekordowy wynik w liczbie startów i lÄ…dowaÅ„ frachtowców. W 2020 roku obsÅ‚użono dokÅ‚adnie 3 27 operacji samolotów cargo. Jest to wynik o 4 proc. lepszy niż w 2019 roku.
– Odtworzenie ruchu pasażerskiego potrwa co najmniej dwa, trzy, może cztery lata, ale dÅ‚użej potrwa odbudowa finansów w naszych przedsiÄ™biorstwach. JesteÅ›my w bardzo gÅ‚Ä™bokim kryzysie, który spowodowaÅ‚, że aby utrzymać dziaÅ‚alność, musieliÅ›my zaciÄ…gnąć kredyty, pożyczki u swoich wÅ‚aÅ›cicieli, które trzeba bÄ™dzie spÅ‚acać. To może potrwać nawet pięć lat – mówi Artur Tomasik.
Polskie lotniska liczÄ… na to, że część strat uda siÄ™ odbudować podczas tegorocznego sezonu letniego, bo Polacy sÄ… spragnieni podróżowania. WiÄ™kszość portów wystartowaÅ‚a już z ofertÄ… wakacyjnÄ….
– Siatki poÅ‚Ä…czeÅ„ na sezon letni szybko siÄ™ odbudujÄ…, ale warunkiem jest powrót do normalnoÅ›ci i odporność stadna uzyskana w wyniku szczepieÅ„. W Katowicach bÄ™dzie dostÄ™pnych ponad 130 poÅ‚Ä…czeÅ„ regularnych i czarterowych, czyli podobnie jak w 2019 roku. MyÅ›lÄ™, że w innych dużych i Å›rednich portach bÄ™dzie analogicznie. W najgorszej sytuacji bÄ™dÄ… maÅ‚e porty, które wczeÅ›niej obsÅ‚ugiwaÅ‚y do 500 tys. pasażerów. Tam siatka poÅ‚Ä…czeÅ„ lotniczych bÄ™dzie odbudowywana o wiele dÅ‚użej – zauważa prezes ZwiÄ…zku Regionalnych Portów Lotniczych.
W sezonie letnim z Katowic będą latać dwie nowe linie lotnicze: grecka Lumiwings oraz ukraińska SkyUp. Mimo rozbudowanej siatki połączeń ze względu na obecną sytuację epidemiologiczną w Europie nie wszystkie kierunki będą dostępne już w momencie uruchomienia letniego rozkładu.
– W Pyrzowicach stacjonuje LOT-owski dreamliner latajÄ…cy bezpoÅ›rednio na DominikanÄ™ i do Meksyku. JesteÅ›my jedynym portem regionalnym, w którym ruch obsÅ‚uguje samolot szerokokadÅ‚ubowy, co umożliwia loty bezpoÅ›rednie na dalekie dystanse – podkreÅ›la Artur Tomasik. – Na pewno w innych portach też pojawi siÄ™ sporo nowoÅ›ci oraz nowi przewoźnicy. To sÄ… pozytywne elementy, które wpÅ‚ynÄ… na szybkość odbudowy ruchu po trudnej covidowej sytuacji.
Od 30 marca obowiÄ…zujÄ… nowe zasady kwarantanny dla osób przekraczajÄ…cych polskÄ… granicÄ™, zarówno transportem drogowym, kolejowym, jak i lotniczym. Podróżni przybywajÄ…cy do Polski ze strefy Schengen podlegajÄ… obowiÄ…zkowej kwarantannie, chyba że przedstawiÄ… negatywny wynik testu na COVID-19, wykonanego nie później niż 48 godzin przed przekroczeniem granicy. Z kolei przybywajÄ…cy spoza strefy Schengen sÄ… kierowani na kwarantannÄ™ niezależnie od wyniku takiego testu. Może ich z niej zwolnić tylko negatywny wynik testu wykonanego już w Polsce. ObowiÄ…zkowej kwarantannie nie podlegajÄ… także osoby zaszczepione.
