Nadmierne spożycie alkoholu to problem spoÅ‚eczny, który może być potÄ™gowany przez fobiÄ™ spoÅ‚ecznÄ…. Zaburzenie to wÅ‚Ä…cza siÄ™ w sytuacjach konfrontacji z innymi ludźmi, gdy dana osoba może być przez nich obserwowana czy oceniana. – Mamy ewidentne potwierdzenie, że fobia spoÅ‚eczna jest czynnikiem ryzyka choroby alkoholowej – mówi Tom H. Rosenström z Uniwersytetu HelsiÅ„skiego, który przeanalizowaÅ‚ dotyczÄ…ce obu tych problemów dane z Norwegii i USA.
– Problemy zwiÄ…zane z konsumpcjÄ… alkoholu i zaburzenia z tym zwiÄ…zane sÄ… nadal bardzo poważne. Już w 2009 roku badacze oszacowali sumaryczny wpÅ‚yw spożycia alkoholu na zdrowie i ustalili, że odpowiada on za 3,8 proc. zgonów na Å›wiecie oraz utratÄ™ 4,6 lat życia skorygowanych ze wzglÄ™du na niepeÅ‚nosprawność. Koszty zwiÄ…zane ze spożyciem alkoholu wynoszÄ… ponad 1 proc. produktu krajowego brutto w krajach o wysokich i Å›rednich dochodach, a jego spożycie odpowiada za szereg problemów spoÅ‚ecznych – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Tom H. Rosenström.
W 2019 roku naukowiec ten wziÄ…Å‚ udziaÅ‚ w badaniu Farteina Aska Torvika, norweskiego doktora psychologii. Objęło ono ponad 2,8 tys. bliźniaków z Norwegii i wykazaÅ‚o, że fobia spoÅ‚eczna jest czynnikiem predysponujÄ…cym do spożywania alkoholu.
– Później jednak zauważyÅ‚em, że w tym samym roku zostaÅ‚o opublikowane opracowanie innych autorów, które bazowaÅ‚o na dwóch bardzo dużych próbach populacji z USA i nie potwierdziÅ‚y one, że fobia spoÅ‚eczna poprzedza alkoholizm – wyjaÅ›nia ekspert. – Późniejsze badania przeglÄ…dowe wskazywaÅ‚y jednak, że niejednoznaczne wnioski budziÅ‚y niejasnoÅ›ci wÅ›ród przedstawicieli dyscypliny, podczas gdy ja byÅ‚em przekonany co do rzetelnoÅ›ci analizy przeprowadzonej przez Torvika. Mam dostÄ™p do danych jednego z autorów badaÅ„ z USA, wiÄ™c podjÄ…Å‚em inicjatywÄ™, w wyniku której przeprowadziliÅ›my kolejnÄ… wnikliwÄ… analizÄ™ pozornie sprzecznych danych ankietowych z USA. Na jej podstawie stwierdziliÅ›my, że byÅ‚a ona w peÅ‚ni zgodna z naszÄ… poprzedniÄ… analizÄ… danych norweskich. SformuÅ‚owaliÅ›my również wiarygodne sugestie co do tego, gdzie inni badacze mogli dokonać bÅ‚Ä™dnej interpretacji danych.
Fobia spoÅ‚eczna to zaburzenie, które polega na odczuwaniu silnego lÄ™ku w sytuacjach, gdy osoba może być obserwowana i oceniana przez innych ludzi. Schorzenie to utrudnia normalne funkcjonowanie i prowadzi do stopniowego izolowania siÄ™ od innych i wycofywania z życia spoÅ‚ecznego. Do objawów fobii spoÅ‚ecznej należą m.in. czerwienienie siÄ™, drżenie rÄ…k, parcie na mocz.
– Jest to dość czÄ™ste zaburzenie, wedÅ‚ug oszacowaÅ„ czÄ™stość jego wystÄ™powania wynosi prawdopodobnie 2–9 proc., chociaż jest to trudne do oszacowania. Fobia spoÅ‚eczna jest częściej spotykana w USA niż w wiÄ™kszoÅ›ci krajów europejskich. Åšredni wiek pojawienia siÄ™ zaburzenia to 10–13 lat, rzadko pojawia siÄ™ po ukoÅ„czeniu 25. roku życia – wyjaÅ›nia Tom Rosenström. – JeÅ›li zaburzenie wystÄ…piÅ‚o, podstawowÄ… metodÄ… leczenia jest terapia poznawczo-behawioralna. Jest ona ukierunkowana na nieracjonalne przekonania pacjenta oraz na objawy, może również obejmować takie elementy jak edukacja psychologiczna i ćwiczenia polegajÄ…ce na wystawieniu na bodziec wywoÅ‚ujÄ…cy lÄ™k. Aby zapobiegać fobii spoÅ‚ecznej, należy zwalczać zjawisko zastraszania i negatywne doÅ›wiadczenia spoÅ‚eczne, które mogÄ… u niektórych osób wywoÅ‚ać taki stan.
WedÅ‚ug naukowca badanie jest ważne, bo wskazuje argumenty za leczeniem fobii spoÅ‚ecznej nawet u osób, które nie domagajÄ… siÄ™ lub nie chcÄ… takiego leczenia.
– Mamy dziÅ› ewidentne potwierdzenie, że fobia spoÅ‚eczna jest czynnikiem ryzyka choroby alkoholowej. Chociaż to ryzyko może nie być wyjÄ…tkowo wysokie w ujÄ™ciu iloÅ›ciowym, zdecydowanie ono istnieje. Z kolei zwiÄ…zek miÄ™dzy innymi zaburzeniami lÄ™kowymi i chorobÄ… alkoholowÄ… można obalić – nie ma podobnego zwiÄ…zku przyczynowego potwierdzonego w okreÅ›lonym czasie – podkreÅ›la naukowiec z Uniwersytetu HelsiÅ„skiego.