– Należy siÄ™ spodziewać, że w Polsce w ciÄ…gu najbliższych dwóch–trzech tygodni wzroÅ›nie liczba osób zakażonych, w szczególnoÅ›ci objawowo – mówi dr Aneta Afelt z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW. Sytuacja epidemiczna może siÄ™ jeszcze zaostrzyć jesieniÄ…, kiedy odporność spoÅ‚eczna – nabyta dziÄ™ki szczepieniom lub przebyciu COVID-19 – zacznie siÄ™ obniżać. To zaÅ› może siÄ™ przeÅ‚ożyć na wzrost liczby hospitalizacji i zgonów. – Natomiast można przypuszczać, że teraz sytuacja faktycznie jeszcze nie bÄ™dzie dla nas aż tak groźna – mówi ekspertka. JednoczeÅ›nie przyznaje, że realna liczba zakażonych SARS-CoV-2 w Polsce jest w tej chwili trudna do oszacowania i może być nawet 20-krotnie wyższa niż oficjalne statystyki.
– Z pewnoÅ›ciÄ… nie można myÅ›leć, że jesteÅ›my już w koÅ„cówce pandemii – podkreÅ›la w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes dr Aneta Afelt z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego, czÅ‚onkini ZespoÅ‚u ds. COVID-19 przy Polskiej Akademii Nauk. – JesteÅ›my dopiero na poczÄ…tku egzystencji tego wirusa w naszym spoÅ‚eczeÅ„stwie i z pewnoÅ›ciÄ… zostaniemy z nim na dÅ‚ugo. A w tym dokÅ‚adnie momencie, latem 2022 roku, jesteÅ›my w trakcie narastania fali zakażeÅ„ wirusem SARS-CoV-2, wariant omikron BA.4 i BA.5.
Statystyki Ministerstwa Zdrowia pokazujÄ…, że liczba zakażonych SARS-CoV-2 w Polsce sukcesywnie wzrasta. W poprzednim tygodniu – po raz pierwszy od ponad dwóch miesiÄ™cy – przekroczyÅ‚a 1 tys. potwierdzonych przypadków w ciÄ…gu dnia. Z kolei Å›rednia dzienna liczba nowych zakażeÅ„, obliczana na podstawie danych z ostatnich siedmiu dni, w piÄ…tek 8 lipca przekroczyÅ‚a 720, podczas gdy jeszcze 18 czerwca wynosiÅ‚a 170.
– DziÅ› bardzo trudno jest odpowiedzieć na pytanie, ilu faktycznie jest w Polsce zakażonych, bo nie mamy formalnego systemu monitoringu – mówi ekspertka. – Te dane, które publikuje Ministerstwo Zdrowia, sÄ… danymi bardzo mocno przybliżonymi. Mój kolega, dr Franciszek Rakowski [z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW – red.], sugeruje, że liczba osób zakażonych może być nawet 20–25-krotnie wyższa i jestem gotowa siÄ™ z tym zgodzić.
W Chinach, z powodu nowych ognisk koronawirusa SARS-CoV-2, już dziesiÄ…tki milionów osób sÄ… objÄ™te lockdownem, a w dużych miastach ponownie wprowadzone sÄ… surowe restrykcje. Liczba zakażeÅ„ wywoÅ‚anych przez bardzo zakaźne subwarianty omikronu BA.4 i BA.5 od tygodni roÅ›nie też w Europie. Ta fala rozpoczęła siÄ™ w Portugalii na przeÅ‚omie maja i czerwca, ale teraz wzrost liczby chorych notujÄ… kolejne kraje Europy Zachodniej – WÅ‚ochy, Niemcy (po ok. 90 tys. przypadków dziennie) czy Francja (ponad 120 tys. zakażeÅ„). Coraz częściej mówi siÄ™ o powrocie do noszenia maseczek.
– BiorÄ…c pod uwagÄ™ to, w jakiej sytuacji epidemicznej sÄ… kraje poÅ‚ożone na zachód od Polski, u nas też należy siÄ™ spodziewać przyrostu liczby osób zakażonych. My jesteÅ›my opóźnieni wzglÄ™dem tych paÅ„stw o okoÅ‚o dwa–trzy tygodnie, wiÄ™c u nas należy siÄ™ spodziewać, że w ciÄ…gu najbliższych dwóch–trzech​ tygodni również wzroÅ›nie liczba osób zakażonych, w szczególnoÅ›ci zakażonych objawowo – prognozuje dr Aneta Afelt. – Ponieważ zgodnie z rytmem przebiegu Å‚aÅ„cucha zakażeÅ„ mamy do czynienia z takÄ… sytuacjÄ…, w której rozwój liczby osób zakażonych objawowo potrzebuje pewnej, dużej liczby osób zakażonych, a pamiÄ™tajmy o tym, że duża liczba osób ma przebieg bezobjawowy i one najczęściej nie sÄ… Å›wiadome tego, że sÄ… nosicielami i nastÄ™pnie roznosicielami tego wirusa.
Minister zdrowia Adam Niedzielski poinformowaÅ‚, że rosnÄ…ca liczba zakażeÅ„ w Polsce nie stanowi na razie ryzyka dla wydolnoÅ›ci systemu opieki zdrowotnej. To może siÄ™ jednak zmienić, jeżeli nastÄ…pi radykalny wzrost nowych zachorowaÅ„, ponieważ – jak wskazuje dr Aneta Afelt – subwarianty omikron BA.4, BA.5 majÄ… bardziej zjadliwy przebieg.
– W tej chwili wszystkie dane, które napÅ‚ywajÄ… z krajów zachodnich, wskazujÄ…, że te dwa warianty powodujÄ… jednak dużo bardziej istotne skutki zdrowotne niż ten pierwotny wariant omikron – mówi czÅ‚onkini ZespoÅ‚u ds. COVID-19 przy Polskiej Akademii Nauk. – W krajach takich jak Francja, Wielka Brytania czy Niemcy system jest gotowy do opieki nad pacjentami covidowymi, którzy ciężko przechodzÄ… zakażenie, ale pojawiajÄ… siÄ™ zgony. W tej chwili w Niemczech, w ciÄ…gu ostatnich czterech tygodni, byÅ‚o już ponad 190 zgonów wywoÅ‚anych wÅ‚aÅ›nie tym najnowszym wariantem omikron.
Jak podkreÅ›la ekspertka, latem sytuacja nie powinna siÄ™ zaostrzyć, ponieważ jesteÅ›my relatywnie „Å›wieżo” po fali zakażeÅ„ z jesieni ub.r. oraz zimy i wiosny br., a także po dawce przypominajÄ…cej. Mamy wiÄ™c jeszcze zachowanÄ… odporność populacyjnÄ… na Å›wieże zachorowania. Z czasem jednak wyczerpuje siÄ™ odporność nabyta dziÄ™ki szczepieniom lub przebyciu COVID-19.
– PatrzÄ…c na tegorocznÄ… jesieÅ„, na odlegÅ‚ość w czasie miÄ™dzy zaszczepieniem albo naturalnym zakażeniem, coraz wiÄ™ksza liczba osób bÄ™dzie tracić odporność immunologicznÄ… na kontakt z nowym wariantem wirusa. A pamiÄ™tajmy, że ten wariant BA.5 umyka naszemu systemowi immunologicznemu, co oznacza, że nasz organizm nie rozpoznaje w pierwszej kolejnoÅ›ci ataku tego wirusa jako czegoÅ›, co zna – mówi dr Aneta Afelt.
JednoczeÅ›nie ekspertka negatywnie ocenia decyzje Ministerstwa Zdrowia o tym, aby nie wprowadzać na razie Å›rodków zaradczych, np. w postaci przywrócenia obowiÄ…zku noszenia maseczek. Minister Adam Niedzielski zapowiedziaÅ‚, że nie ma na razie w planach żadnych restrykcji, dopóki liczba hospitalizacji nie przekroczy 5 tys. Obecnie w szpitalach jest kilkaset osób z COVID-19. Ministerstwo liczy bowiem, że dziÄ™ki szczepieniom i wysokiej odpornoÅ›ci spoÅ‚ecznej zwiÄ™kszona liczba zachorowaÅ„ nie przeÅ‚oży siÄ™ na masowe hospitalizacje i zgony.
– Nie sÄ… podejmowane kroki dotyczÄ…ce przywrócenia biernej ochrony epidemiologicznej, a wiÄ™c np. noszenia maseczek w miejscach takich jak transport publiczny, kina, restauracje i inne, gdzie jest duża gÄ™stość osób – mówi czÅ‚onkini ZespoÅ‚u ds. COVID-19 przy PAN. – Z punktu widzenia ochrony nas, obywateli, przed konsekwencjÄ… zakażeÅ„ jest to decyzja, która jest nieroztropna. Wariant omikron w każdej z form jest wariantem wysoce zakaźnym na poziomie zakaźnoÅ›ci odry, a wiÄ™c jest rekordowo Å‚atwo przenaszalny. Nie wracamy do restrykcji dystansowania, wracamy do biur, jesteÅ›my w trakcie wakacji, bardzo chÄ™tnie Polacy ruszyli na wakacje zagraniczne, tymi destynacjami sÄ… kraje, w których w tej chwili jest duża liczba zachorowaÅ„, to oznacza, że wracajÄ…c do Polski, możemy przyjechać zakażeni.