Od 1 listopada br. na liÅ›cie refundacyjnej znajdzie siÄ™ nowa, innowacyjna terapia dla pacjentek z potrójnie ujemnym rakiem piersi, które dÅ‚ugo czekaÅ‚y na skuteczne leczenie. – Możemy dziÅ› z czystym sumieniem powiedzieć, że Polki chore na ten nowotwór sÄ… leczone na europejskim poziomie – mówi Krystyna Wechmann, prezes Federacji StowarzyszeÅ„ „Amazonki”. Jak wskazuje, metody leczenia raka piersi sÄ… już dziÅ› na tyle zaawansowane, że ten nowotwór – o ile zostanie wczeÅ›nie wykryty – może być niemal w 100 proc. uleczalny. Chore kobiety rzadko partycypujÄ… jednak w doborze terapii i Å›cieżki leczenia. CzÄ™sto nie sÄ… nawet informowane przez swoich lekarzy prowadzÄ…cych odnoÅ›nie do tego, jakie opcje leczenia sÄ… dla nich dostÄ™pne i że majÄ… w tej kwestii wybór.
W Polsce rak piersi od lat jest najczęściej wystÄ™pujÄ…cym nowotworem zÅ‚oÅ›liwym wÅ›ród kobiet i drugÄ… gÅ‚ównÄ… przyczynÄ… zgonów nowotworowych wÅ›ród Polek, zaraz po raku pÅ‚uca. WedÅ‚ug ostatnich danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2019 roku zdiagnozowano ponad 19,6 tys. nowych przypadków i blisko 7 tys. wywoÅ‚anych nim zgonów. W październiku – czyli MiesiÄ…cu ÅšwiadomoÅ›ci Raka Piersi – podejmowane sÄ… tematy zwiÄ…zane z profilaktykÄ…, diagnostykÄ… i dostÄ™pem do nowoczesnego leczenia tego nowotworu.
– W tym roku październik, czyli miesiÄ…c różowej wstążki, to dla nas podwójne Å›wiÄ™to, ponieważ od 1 listopada br. na liÅ›cie refundacyjnej znajdzie siÄ™ terapia umożliwiajÄ…ca leczenie potrójnie ujemnego raka piersi, który jest tym najgorzej rokujÄ…cym i dÅ‚ugo czekaÅ‚ na swojÄ… terapiÄ™ – mówi agencji Newseria Biznes Krystyna Wechmann, prezeska Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych i prezeska Federacji StowarzyszeÅ„ „Amazonki”.
Nowotwory piersi dzieli siÄ™ m.in. ze wzglÄ™du na wystÄ™powanie konkretnych mutacji, zależnoÅ›ci hormonalnej lub wystÄ™powanie pewnych receptorów. Rokowania pacjentki i jej szanse na przeżycie różniÄ… siÄ™ w zależnoÅ›ci od podtypu. Jednym z rzadszych jest potrójnie ujemny rak piersi, który odpowiada za 10–15 proc. zachorowaÅ„. Jednak jest on również jednym z najbardziej zÅ‚oÅ›liwych, cechuje siÄ™ szybkim podziaÅ‚em i progresjÄ… choroby.
DotÄ…d lekarze mieli do wyboru tylko leczenie przedoperacyjne z wykorzystaniem chemioterapii oraz cytostatyki, żeby zapobiegać rozsiewowi choroby. Natomiast pacjentki z potrójnie ujemnym rakiem piersi od lat czekaÅ‚y na leczenie, które przyniesie przeÅ‚om. Ten nastÄ…pi wÅ‚aÅ›nie od 1 listopada br., kiedy na liÅ›cie refundacyjnej znajdÄ… siÄ™ nowe innowacyjne leki. Jest wÅ›ród nich terapia dla pacjentek chorujÄ…cych na potrójnie ujemnego raka piersi z obecnoÅ›ciÄ… mutacji w genach BRCA 1/2, dajÄ…ca szansÄ™ na poprawÄ™ rokowaÅ„ i wydÅ‚użenie czasu przeżycia.
– Czekamy na kolejne leki, bo szykujÄ… siÄ™ innowacje w innych podtypach tego nowotworu, w zaawansowanym raku piersi, ale to, co mamy dzisiaj, pozwala z czystym sumieniem mówić, że Polki leczone sÄ… na europejskim poziomie – mówi ekspertka.
Metody leczenia raka piersi sÄ… już dziÅ› na tyle zaawansowane, że ten nowotwór – o ile zostanie wczeÅ›nie wykryty – może być niemal w 100 proc. uleczalny. Terapie sÄ… dobierane przede wszystkim do typu nowotworu i jego stopnia zaawansowania, ale w procesie leczenia uwzglÄ™dnia siÄ™ też indywidualnÄ… sytuacjÄ™ pacjentki, jej możliwoÅ›ci i plany na przyszÅ‚ość. Chore kobiety rzadko partycypujÄ… jednak w doborze terapii i Å›cieżki leczenia. CzÄ™sto nie sÄ… nawet informowane przez swoich lekarzy prowadzÄ…cych odnoÅ›nie do tego, jakie opcje leczenia sÄ… dla nich dostÄ™pne i że majÄ… w tej kwestii wybór. Dlatego – z inicjatywy Federacji StowarzyszeÅ„ „Amazonki”, Fundacji Spa for Cancer – Friends for Cancer oraz firmy Pfizer – w Polsce od roku jest prowadzona kampania Masz Wybór, która ma na celu edukowanie kobiet z rakiem piersi i ich rodzin na temat możliwoÅ›ci wyboru terapii w leczeniu tego typu nowotworu.
– Kampania Masz Wybór uczy narracji miÄ™dzy lekarzem a pacjentkÄ…, uczy Å›wiadomoÅ›ci choroby i przede wszystkim tego, że powinniÅ›my mieć odwagÄ™ pytać o wÅ‚asne leczenie – mówi Anna Hencka-Zyser z Fundacji Spa for Cancer – Friends for Cancer. – Wybór to Å›wiadomość, wiedza, wsparcie, pod tym sÅ‚owem kryje siÄ™ wiele znaczeÅ„. Ale przede wszystkim to zainteresowanie wÅ‚asnÄ… chorobÄ…, bycie jej częściÄ…, a nie tylko obserwatorem. Wyborów dokonujemy codziennie i powinnyÅ›my nauczyć siÄ™ tego również w trakcie chorowania – zaczynajÄ…c od wybrania konsultacji u specjalisty lub konsultowania siÄ™ z kilkoma lekarzami, wybrania najlepszego oÅ›rodka i najlepszej dla siebie Å›cieżki leczenia.
Co istotne, Polki wciąż przykÅ‚adajÄ… zbyt maÅ‚Ä… wagÄ™ do profilaktyki i diagnostyki raka piersi. Zbyt rzadko wykonujÄ… samobadanie piersi, które pozwala zauważyć pierwsze niepokojÄ…ce zmiany, i za późno zgÅ‚aszajÄ… siÄ™ na badania do lekarza, co znacznie pogarsza rokowania.
– Mamy badania przesiewowe, mammografiÄ™, czÄ™sto też finansowane przez samorzÄ…dy uzupeÅ‚nienie mammografii, darmowe badania ultrasonograficzne. Polki dostajÄ… też informacjÄ™ pocztÄ… o tym, że mogÄ… zgÅ‚aszać siÄ™ na takie badania. Trzeba siÄ™ zapisać i po prostu z tego korzystać. Nie ma innej drogi – mówi poseÅ‚ Tomasz Latos, przewodniczÄ…cy sejmowej Komisji Zdrowia. – OczywiÅ›cie mamy też sytuacje szczególne, kiedy w rodzinie już wczeÅ›niej wystÄ™powaÅ‚y przypadki raka piersi. Wtedy należaÅ‚oby poszerzać diagnostykÄ™ o badania genetyczne, zasiÄ™gnąć porady w specjalistycznym oÅ›rodku. DziÅ› na temat raka piersi i innych nowotworów kobiecych wiemy już znacznie wiÄ™cej niż jeszcze kilkanaÅ›cie lat temu.
Eksperci wskazujÄ… jednak, że Polki wciąż nie wiedzÄ…, gdzie szukać rzetelnych informacji albo zgÅ‚osić siÄ™ po pomoc. Pytania, których chore pacjentki nie zadaÅ‚y lekarzowi, sÄ… czÄ™sto zadawane na forach internetowych albo w oknie wyszukiwarki. To najmniej pewne źródÅ‚a informacji, dlatego organizacje pacjenckie starajÄ… siÄ™ wypeÅ‚nić lukÄ™ w edukacji.
– W październiku wydaliÅ›my książkÄ™, w której grono specjalistów – od profesorów i lekarzy po fizjoterapeutów i psychologów – uczy pacjentkÄ™ tego, co powinna wiedzieć w drodze po swoje zdrowie. SÄ… tam m.in. informacje, których ona czÄ™sto nie dowie siÄ™ na wizycie lekarskiej, bo ona jest za krótka, a kobieta jest w stresie i emocjach, które nie pozwalajÄ… jej zadać wszystkich pytaÅ„. Kolejny krok to platforma, która ruszy już w listopadzie. ZnajdÄ… siÄ™ na niej krótkie filmiki nagrane przez specjalistów, lekarzy, profesorów, psychologów, którzy bÄ™dÄ… opowiadali o leczeniu w krótki i przystÄ™pny sposób – mówi Anna Hencka-Zyser.
Z danych Åšwiatowej Organizacji Zdrowia wynika, że rocznie na caÅ‚ym Å›wiecie diagnozuje siÄ™ ponad 2 mln przypadków nowotworu piersi. W 2020 roku zmarÅ‚o z jego powodu niemal 700 tys. osób.