NajwiÄ™ksze polskie miasta i ich obszary metropolitalne zostaÅ‚y potraktowane jak beneficjenci drugiej kategorii – to stanowisko prezydentów miast zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich dotyczÄ…ce rzÄ…dowego Krajowego Planu Odbudowy. W toku trwajÄ…cych konsultacji postulujÄ… włączenie dużych miast do różnych obszarów projektów, z których zostaÅ‚y one wyłączone, m.in. dotyczÄ…cych transportu szynowego czy ochrony Å›rodowiska. Konsultacje dokumentu potrwajÄ… do 2 kwietnia.
– Krajowy Plan Odbudowy jest dokumentem, który w dużej mierze opiera siÄ™ na wsparciu za poÅ›rednictwem organów centralnych. W naszej ocenie efektywniejsze i dużo skuteczniejsze bÄ™dzie dziaÅ‚anie poprzez samorzÄ…dy i o takie rozwiÄ…zania bÄ™dziemy zabiegać – mówi agencji Newseria Biznes Grzegorz KamiÅ„ski, dyrektor Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta UrzÄ™du Miasta Poznania. – Konsultacje jeszcze trwajÄ…, ale skÅ‚adamy stosowne postulaty poprzez UniÄ™ Metropolii Polskich, jako samorzÄ…d oraz za poÅ›rednictwem innych podmiotów, które z nami wspóÅ‚pracujÄ… i sÄ… w te dziaÅ‚ania zaangażowane.
Krajowy Plan Odbudowy opracowany przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej to dokument, który ma być podstawÄ… do wydatkowania przyznanych Polsce funduszy pomocowych Unii Europejskiej w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i ZwiÄ™kszania OdpornoÅ›ci. W tej chwili trwajÄ… jego konsultacje spoÅ‚eczne. Prezydenci miast Unii Metropolii Polskich ocenili go krytycznie, argumentujÄ…c, że nie uwzglÄ™dnia on w wystarczajÄ…cym stopniu potrzeb najwiÄ™kszych miast Polski oraz ich obszarów metropolitalnych. Stwierdzili także, że pominiÄ™cie najwiÄ™kszych polskich miast w dostÄ™pie do Å›rodków finansowych UE na niskoemisyjny transport czy zielone i niebieskie inwestycje może spowodować, że wykorzystanie funduszy i zrealizowanie celów UE bÄ™dzie niemożliwe.
– ZaskakujÄ…ce jest to, że wsparcie jest skoncentrowane bardziej na podmiotach maÅ‚ych lub Å›rednich. OczywiÅ›cie mamy Å›wiadomość potrzeb, jakie wystÄ™pujÄ… w maÅ‚ych samorzÄ…dach, i konieczność finansowania zadaÅ„, które sÄ… w maÅ‚ych i Å›rednich miastach, a także na wsiach, ale duże miasta wojewódzkie sÄ… motorem napÄ™dowym lokalnych gospodarek. PominiÄ™cie ich w niektórych obszarach KPO stanowi bardzo duży problem i bÄ™dziemy próbowali nadal dyskutować ze stronÄ… rzÄ…dowÄ…, aby te relacje odwrócić – zapowiada Grzegorz KamiÅ„ski.
Jak podkreśla, dyskryminujące dla dużych miast są m.in. zapisy dotyczące komunikacji i transportu. Zakładają one wsparcie tylko dla inwestycji w obszarze komunikacji autobusowej, opartej na wodorze czy pojazdach elektrycznych, ale zupełnie pomijają transport szynowy.
– Duże miasta miaÅ‚yby zrezygnować z tramwajów na rzecz autobusów? Nie ukrywam, że ja sobie tego nie wyobrażam – kwituje ekspert z UrzÄ™du Miasta Poznania.
Zaznacza, że poza transportem w dużych metropoliach jest wiele innych obszarów, które wymagajÄ… wsparcia. Należy do nich np. ochrona jakoÅ›ci powietrza. W tej kwestii potrzebna jest pomoc finansowa zarówno dla mieszkaÅ„ców na wymianÄ™ źródeÅ‚ ciepÅ‚a, jak i dla miast na budowÄ™ sieci ciepÅ‚ownictwa miejskiego oraz tworzenie obszarów zielonych.
– Emisja z transportu, ograniczenie emisji pyÅ‚ów z tzw. kopciuchów może wpÅ‚ynąć na poprawÄ™ jakoÅ›ci życia mieszkaÅ„ców, ale także na atrakcyjność inwestycyjnÄ… miasta – wyjaÅ›nia dyrektor Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta w poznaÅ„skim urzÄ™dzie. – Kolejny obszar to wsparcie dla przedsiÄ™biorców. Jeżeli KPO ma być planem popandemicznym, to powinniÅ›my w dużej mierze wspierać lokalnÄ… gospodarkÄ™. Z pewnoÅ›ciÄ… wzroÅ›nie bezrobocie, szczególnie w tych branżach, które sÄ… najbardziej dotkniÄ™te przez lockdown i pandemiÄ™, zatem należy stworzyć ofertÄ™ pomocowÄ… dla przedsiÄ™biorców i mieszkaÅ„ców, np. instrumenty wsparcia w zakresie najmu lokali lub zachÄ™ty do tworzenia nowych firm – wymienia.
PoznaÅ„ liczy również na dofinansowanie nowoczesnych rozwiÄ…zaÅ„ w edukacjÄ™ zdalnÄ… i kolejne e-usÅ‚ugi dla mieszkaÅ„ców.
– To wszystko może dać mieszkaÅ„com i przedsiÄ™biorcom z dużych oÅ›rodków szansÄ™ na szybszy wzrost po pandemii – podkreÅ›la Grzegorz KamiÅ„ski. – Każde Å›rodki finansowe, które bÄ™dÄ… wydane w Wielkopolsce, bÄ™dÄ… pieniÄ™dzmi dobrze zainwestowanymi. Od wielu lat widzimy, że rzÄ…dowe finansowanie koncentruje siÄ™ na regionach wschodnich. OczywiÅ›cie mamy Å›wiadomość potrzeb w tych regionach, ale niestety w ten sposób tworzymy potencjaÅ‚ inwestycyjny na Wschodzie, tracÄ…c ten, który jest na Zachodzie. Mimo tego, że regiony zachodnie nadal dynamicznie siÄ™ rozwijajÄ…, moglibyÅ›my osiÄ…gnąć wiÄ™cej, rozwijać siÄ™ jeszcze szybciej, tworzyć jeszcze lepszÄ… przestrzeÅ„ i dawać szansÄ™ do bogacenia siÄ™ mieszkaÅ„ców i przedsiÄ™biorców.
Krajowy Plan Odbudowy powstaÅ‚ w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej we wspóÅ‚pracy z resortami odpowiedzialnymi za poszczególne obszary. 26 lutego rozpoczęły siÄ™ konsultacje spoÅ‚eczne projektu, a od kilku dni równolegle trwajÄ… również wysÅ‚uchania KPO. ZakoÅ„czÄ… siÄ™ one 2 kwietnia, a do 30 kwietnia KPO trafi do Komisji Europejskiej, która bÄ™dzie mieć dwa miesiÄ…ce na jego zaakceptowanie. Dokument bÄ™dzie podstawÄ… do skorzystania z Funduszu Odbudowy, w ramach którego Polska otrzyma 58 mld zÅ‚ w postaci dotacji i pożyczek.