W ubiegÅ‚ym roku zarówno produkcja, jak i sprzedaż sprzÄ™tu AGD spadÅ‚a w Polsce po raz pierwszy od kilku lat. To m.in. efekt rosnÄ…cych cen i niestabilnego otoczenia gospodarczego, które przekÅ‚adajÄ… siÄ™ na spadek popytu na dobra trwaÅ‚e. Jak wskazujÄ… nowe dane GUS, także w tym roku popyt na kategoriÄ™ „meble, RTV i AGD” spadÅ‚ o blisko 13 proc. To budzi duży niepokój o kondycjÄ™ branży. – Widać, że konsument caÅ‚y czas nie jest pewny odnoÅ›nie do przyszÅ‚oÅ›ci i sytuacji materialnej – mówi Zygmunt Åopalewski z Whirlpool Company Polska. Jak wskazuje, na rynku widać też zdecydowanÄ… zmianÄ™ w preferencjach klientów, którzy sÄ… bardziej skÅ‚onni do naprawiania zepsutych sprzÄ™tów AGD zamiast kupowania nowych.
Rosyjska agresja na UkrainÄ™, kryzys energetyczny i dwucyfrowa inflacja to czynniki, które spowodowaÅ‚y, że w ubiegÅ‚ym roku mocno spadÅ‚ popyt na dobra trwaÅ‚e. Dodatkowo przez caÅ‚y 2022 rok miaÅ‚ miejsce drastyczny spadek sprzedaży nowych mieszkaÅ„. W efekcie – po raz pierwszy od 10 lat – zmniejszyÅ‚a siÄ™ liczba sprzedanych urzÄ…dzeÅ„ AGD. Z danych APPLiA Polska, czyli zwiÄ…zku pracodawców AGD, w Polsce sprzedaÅ‚o siÄ™ 7,2 mln sztuk tego sprzÄ™tu, czyli o 4 proc. mniej r/r. Z kolei w ujÄ™ciu wartoÅ›ciowym polscy konsumenci wydali w zeszÅ‚ym roku na sprzÄ™t AGD 17,7 mld zÅ‚, czyli o 10 proc. wiÄ™cej r/r, co oznacza, że na ten wzrost przekÅ‚ada siÄ™ rosnÄ…ca inflacja. Trend spadkowy jest kontynuowany także w tym roku. Od stycznia do koÅ„ca lipca, jak wynika z danych GUS, sprzedaż detaliczna w kategorii „meble, RTV, AGD” spadÅ‚a o 12,9 proc.
– Spowolnienie w branży AGD jest widoczne nie tylko w Polsce, ale w caÅ‚ej Europie, co ma niestety wpÅ‚yw na dziaÅ‚alność wszystkich naszych zakÅ‚adów – mówi agencji Newseria Biznes Zygmunt Åopalewski. – Trzeba pamiÄ™tać, że Polska jest najwiÄ™kszym producentem sprzÄ™tu AGD w Europie, wiÄ™c spadki sprzedaży na poszczególnych rynkach oddziaÅ‚ujÄ… bezpoÅ›rednio na caÅ‚Ä… branżę – nie tylko na zakÅ‚ady, ale i na naszych dostawców, których wiÄ™kszość też dziaÅ‚a na terenie Polski.
Polska odpowiada za 32 proc. wartoÅ›ci produkcji AGD w Unii Europejskiej i za 40 proc. pod wzglÄ™dem iloÅ›ci. Dla przykÅ‚adu 60 proc. sztuk sprzÄ™tu tzw. WET, czyli zmywarek, pralek i suszarek, 40 proc. piekarników i ok. 30 proc. lodówek produkowanych w Unii powstaje wÅ‚aÅ›nie w Polsce. Sektor generuje okoÅ‚o 2 proc. polskiego PKB. Zatrudnia bezpoÅ›rednio ok. 34 tys. osób i dodatkowo ok. 75 tys. osób zatrudnionych jest poÅ›rednio w branżach wspóÅ‚pracujÄ…cych – od produkcji materiaÅ‚ów i komponentów po logistykÄ™ i recykling.
Turbulencje w Å‚aÅ„cuchach dostaw, kilkukrotne wzrosty cen surowców i sÅ‚abnÄ…ca konsumpcja dóbr trwaÅ‚ych w caÅ‚ej Europie przeÅ‚ożyÅ‚y siÄ™ również na spadek produkcji AGD w Polsce, co też miaÅ‚o miejsce po raz pierwszy od kilkunastu lat. W sumie w 2022 roku wyprodukowano w Polsce 25,8 mln sztuk dużego AGD, czyli o 15 proc. mniej r/r. Z uwzglÄ™dnieniem maÅ‚ego AGD wielkość produkcji siÄ™gnęła Å‚Ä…cznie ok. 29,6 mln urzÄ…dzeÅ„. Natomiast wartość produkcji sprzedanej w obu tych segmentach wyniosÅ‚a ok. 25,2 mld zÅ‚ i również byÅ‚a niższa (o 4 proc.) wzglÄ™dem poprzedniego roku.
– Spadki sÄ… dla nas mocno niekorzystne i czekamy na pobudzenie popytu. Natomiast widać, że konsument caÅ‚y czas nie jest pewny odnoÅ›nie do przyszÅ‚oÅ›ci i swojej sytuacji materialnej. I tu nawet nie chodzi o inflacjÄ™, ale o niepewność jutra, zmianÄ™ stylu życia, wojnÄ™ w Ukrainie, która caÅ‚y czas ma wpÅ‚yw na decyzje konsumenckie. To wszystko powoduje, że jesteÅ›my mniej skorzy do wymiany sprzÄ™tu AGD – mówi dyrektor ds. komunikacji korporacyjnej Whirlpool Company Polska.
Jak wskazuje, na spadki z ostatnich miesiÄ™cy wpÅ‚ywa także sytuacja z okresu pandemii COVID-19. Lockdowny to byÅ‚ czas rekordowych zakupów sprzÄ™tu AGD. PrzejÅ›cie na pracÄ™ zdalnÄ… skÅ‚oniÅ‚o wielu Polaków do remontów, czyli także wymiany wyposażenia. Poza tym konsumenci mogli w ten sposób ulokować Å›rodki, których z powodu lockdownów i obostrzeÅ„ nie mogli rozdysponować w inny sposób, np. na podróże. Teraz ta sytuacja drastycznie siÄ™ zmieniÅ‚a.
– Wciąż sÄ… segmenty, w których dynamika jest pozytywna – to sÄ… na przykÅ‚ad odkurzacze bezprzewodowe, które polubiliÅ›my i jesteÅ›my skÅ‚onni na nie wydać dobre pieniÄ…dze. JeÅ›li chodzi o maÅ‚e AGD, caÅ‚y czas hitem sÄ… też ekspresy do kawy, które sÄ… bardzo popularne, polubiliÅ›my dobrÄ… kawÄ™ w domu i to rzeczywiÅ›cie jest widoczne – mówi Zygmunt Åopalewski. – Z kolei we wszystkich segmentach dużego sprzÄ™tu AGD widzimy duże spowolnienie. Trzeba też zauważyć, że konsument – jeÅ›li już zdecyduje siÄ™ na taki zakup – wybiera sprzÄ™ty coraz bardziej ekonomiczne i przyjazne Å›rodowisku. To rzeczywiÅ›cie jest trend. Widzimy, że jest w stanie wydać nawet trochÄ™ wiÄ™cej na sprzÄ™t, który przyniesie mu realne korzyÅ›ci w dÅ‚uższej perspektywie. Mówimy tutaj o takich segmentach jak pralki czy lodówki, które w gospodarstwach domowych pobierajÄ… najwiÄ™cej prÄ…du, dziaÅ‚ajÄ…c 24 godz. na dobÄ™.
WedÅ‚ug danych APPLiA w ubiegÅ‚ym roku wzrost wielkoÅ›ci sprzedaży miaÅ‚ miejsce tylko w dwóch kategoriach – zmywarek (o 5 proc. r/r) oraz kuchenek mikrofalowych (o 20 proc. r/r). Zmywarki sÄ… już statystycznie w co drugim gospodarstwie domowym w Polsce (ok. 7 mln szt.). NajwiÄ™kszÄ… kategoriÄ… produktowÄ… pozostajÄ… urzÄ…dzenia chÅ‚odnicze, jednak w ubiegÅ‚ym roku w segmencie no frost miaÅ‚ miejsce pierwszy spadek sprzedaży od czasu pojawienia siÄ™ tej technologii w lodówkach. Zatrzymany zostaÅ‚ także dynamiczny rozwój kategorii suszarek do ubraÅ„, których sprzedaż spadÅ‚a o 13 proc. r/r.
– Jeszcze 10 czy 15 lat temu zmywarka w polskich domach byÅ‚a rzadkoÅ›ciÄ…, w tej chwili nastÄ…piÅ‚a ogromna zmiana. Trendem, który obserwujemy, jest też coraz wiÄ™ksze zainteresowanie konsumentów sprzÄ™tami do zabudowy zamiast wolnostojÄ…cymi – wymienia ekspert.
Zauważalnym na rynku trendem jest również coraz wiÄ™ksza skÅ‚onność konsumentów do naprawiania zepsutych sprzÄ™tów AGD zamiast kupowania nowych. Z badania Whirlpool Corporation wynika, że 55 proc. zawsze podejmuje w pierwszej kolejnoÅ›ci próbÄ™ naprawy. Kolejnych 25 proc. rozważa oddanie sprzÄ™tu do naprawy, choć nie zawsze to robi. Jedynie 4 proc. deklaruje, że od razu kupi nowy sprzÄ™t.
– Do ok. 25 proc. wartoÅ›ci sprzÄ™tu klienci sÄ… w stanie zapÅ‚acić za naprawÄ™ w serwisie. Powyżej tej granicy zaczynajÄ… siÄ™ zastanawiać, czy wymienić go na nowy – mówi Zygmunt Åopalewski.
Dane APPLiA pokazujÄ…, że pomimo spowolnienia w produkcji dane o rekordowych inwestycjach producentów AGD Å›wiadczÄ… o ich dÅ‚ugofalowych planach. Ten sektor inwestuje w Polsce każdego roku ponad 1 mld zÅ‚ w rozwój nowoczesnych linii produkcyjnych, cyfryzacjÄ™ i automatyzacjÄ™ procesów produkcyjnych, globalne i regionalne centra B+R, centra biznesowe, zakupowe oraz informatyczne. Tylko w 2022 roku firmy AGD zainwestowaÅ‚y ponad 2 mld zÅ‚, a w ciÄ…gu ostatnich piÄ™ciu lat – prawie 7 mld zÅ‚.
– Bardzo trudno robić prognozy na kolejne miesiÄ…ce i lata. Jako branża nie planujemy już w tej chwili Å›rednioterminowo, staramy siÄ™ być jak najbardziej elastyczni, badać trendy konsumenckie i je zaspokajać. Å»yczylibyÅ›my sobie, żeby to spowolnienie skoÅ„czyÅ‚o siÄ™ jeszcze w tym roku, ale trudno powiedzieć, czy to zacznie siÄ™ odbijać w III lub IV kwartale, a może caÅ‚y 2023 rok bÄ™dzie nie najlepszy i dopiero w kolejnym bÄ™dzie widoczna poprawa sytuacji. Dlatego nie czekamy, jako branża próbujemy dziaÅ‚ać proaktywnie, staramy siÄ™ walczyć o to, aby móc stymulować ten rynek wraz z politykami, którzy z dużą uwagÄ… przysÅ‚uchujÄ… siÄ™ naszym propozycjom idÄ…cym w kierunku pobudzenia popytu – mówi dyrektor ds. komunikacji korporacyjnej Whirlpool Company Polska.
