Platformy, na których dziÄ™ki algorytmom każdy może stworzyć Å›cieżkÄ™ dźwiÄ™kowÄ…, zyskujÄ… dużą popularność. Sztuczna inteligencja może tym samym niedÅ‚ugo zdominować rynek muzyki komercyjnej, np. reklamowej, a w przyszÅ‚oÅ›ci wkroczy też do branży artystycznej – oceniajÄ… eksperci Dyspensa.AI. Niekoniecznie musi to oznaczać zagrożenie dla artystów i twórców, ale z pewnoÅ›ciÄ… zmieni to charakter ich dotychczasowej pracy. Rozwój sztucznej inteligencji w tym obszarze niesie ze sobÄ… wiele wyzwaÅ„, w tym zwiÄ…zanych z prawem autorskim i tantiemami.
NarzÄ™dzia audio korzystajÄ…ce ze wsparcia sieci neuronowych rozwijajÄ… siÄ™ bardzo szybko i automatyzujÄ… wiele procesów w wiÄ™kszym stopniu niż do tej pory. Oznacza to wiele nowych wyzwaÅ„ przed branżą muzycznÄ…. Tym zmianom przyglÄ…da siÄ™ Dyspensa.AI, pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie oÅ›rodek badawczy monitorujÄ…cy rozwój sztucznej inteligencji w muzyce.
– Do tej pory zawsze czÅ‚owiek odgrywaÅ‚ gÅ‚ównÄ… rolÄ™ przy komponowaniu, produkowaniu, graniu, a teraz już możemy usÅ‚yszeć utwory, które zostaÅ‚y skomponowane, zagrane i wyprodukowane przez sztucznÄ… inteligencjÄ™. OczywiÅ›cie one jeszcze nie brzmiÄ… idealnie i nie sÄ… na najwyższym poziomie, ale sÄ… już na tyle dobre, że można zacząć siÄ™ obawiać o przyszÅ‚ość – mówi agencji Newseria Innowacje Wojciech UrbaÅ„ski, kompozytor i prezes Dyspensa.AI. – Na pewno bardzo mocno zmieni siÄ™ rynek muzyki komercyjnej, która jest potrzebna na szybko, niekoniecznie na najwyższym poziomie, czyli muzyki do reklam, zsynchronizowanej z multimediami lub grajÄ…cej w supermarketach. JeÅ›li chodzi o rynek muzyczny stricte artystyczny, to wciąż jeszcze lubimy bardziej prawdziwych artystów.
Ekspert zauważa, że na sztucznej inteligencji najbardziej skorzystajÄ… platformy streamingowe i to one bÄ™dÄ… inwestować w rozwój AI. Ma to zwiÄ…zek z prawem autorskim. Platformy muszÄ… pÅ‚acić za odtworzenia artystom, a z utworów wygenerowanych przez sztucznÄ… inteligencjÄ™ korzystajÄ… bezpÅ‚atnie. Trzeba jednak wziąć pod uwagÄ™, że algorytmy uczÄ… siÄ™ na utworach stworzonych przez czÅ‚owieka, dlatego rozwiÄ…zania prawne w tym zakresie wydajÄ… siÄ™ konieczne.
– Toczy siÄ™ wiele dyskusji o tym, do kogo należy muzyka stworzona przez sztucznÄ… inteligencjÄ™. Nad tym problemem pochylajÄ… siÄ™ ustawodawcy w Europie i Stanach Zjednoczonych. WiodÄ…cym nurtem jest to, aby wytwory sztucznej inteligencji byÅ‚y powiÄ…zane z artystami, na których siÄ™ uczyÅ‚a. Jeżeli wiÄ™c daÅ‚oby siÄ™ przeÅ›ledzić, że sztuczna inteligencja czerpaÅ‚a z twórczoÅ›ci konkretnych artystów, to z eksploatacji jej utworu powinni oni otrzymywać tantiemy – wyjaÅ›nia Wojciech UrbaÅ„ski.
Część artystów obawia siÄ™ konkurencji ze strony sztucznej inteligencji. Poprzednie rewolucje w Å›wiecie muzycznym – jak np. wejÅ›cie na rynek platform streamingowych – polegaÅ‚y raczej na dostarczaniu artystom nowych narzÄ™dzi, które jednak wymagaÅ‚y obsÅ‚ugi przez wykwalifikowanych ludzi. IstniejÄ…ce teraz na rynku programy do tworzenia muzyki nie wymagajÄ… takich kwalifikacji, a nawet talentu muzycznego.
W ostatnich latach technologia oparta na sztucznej inteligencji zagoÅ›ciÅ‚a na rynku w formie aplikacji, które umożliwiajÄ… tworzenie muzyki w różnych stylach i jej komercyjne wykorzystanie bez opÅ‚at licencyjnych. Takie narzÄ™dzia wypuÅ›ciÅ‚y na rynek m.in. OpenAI czy Google. Inny przykÅ‚ad to projekt AIVA skierowany zarówno do profesjonalnych muzyków, jak i nowicjuszy, którym zależy na wygenerowaniu muzyki do gier czy filmów. AIVA jest narzÄ™dziem opartym na systemie uczenia maszynowego. Algorytmy SI wyszukujÄ… wzorce w bazie kompozycji stworzonych przez najwiÄ™kszych twórców i stosujÄ… szereg zasad matematycznych, by stworzyć nowe linie melodyczne. AIVA jest pierwszym kompozytorem SI, który uzyskaÅ‚ wynagrodzenie za skomponowanie utworów: w 2017 roku z okazji obchodów Å›wiÄ™ta narodowego w Luksemburgu oraz hymnu dla Dubaju. Jest też pierwszym „wirtualnym artystÄ…” uznanym przez SACEM, bÄ™dÄ…cy francuskim odpowiednikiem polskiego ZAiKS-u.
– Jest jeszcze bardzo wczeÅ›nie, żeby realnie ocenić, jakie zagrożenia idÄ… za tÄ… rewolucjÄ… albo jakie szanse ona daje, natomiast pewne jest, że bardzo dużo siÄ™ zmienia. Kiedy jakość muzyki wytwarzanej przez sztucznÄ… inteligencjÄ™ zacznie siÄ™ podnosić do bardzo dobrej artystycznej wartoÅ›ci, a to jest pewnie kwestia czasu, wtedy te zmiany zacznÄ… dotyczyć też artystów i ludzi, którzy nagrywajÄ… pÅ‚yty, grajÄ… koncerty. MyÅ›lÄ™ wiÄ™c, że czekajÄ… nas bardzo ciekawe lata – mówi kompozytor. – Sztuczna inteligencja może i już zaczyna odbierać pracÄ™ artystom, ale oczywiÅ›cie tym najzdolniejszym, którzy majÄ… najwiÄ™kszÄ… wÅ‚asnÄ… sygnaturÄ™, pewnie bÄ™dzie trudno odebrać pracÄ™. ObroniÄ… siÄ™ ci najzdolniejsi, którzy majÄ… pomysÅ‚ na siebie, którzy w swojej muzyce mówiÄ… nie tylko dźwiÄ™kiem, ale też idzie za nimi jakaÅ› historia.
Prawdopodobnie rola kompozytora bÄ™dzie coraz częściej polegaÅ‚a na wybieraniu muzyki stworzonej komputerowo, zestawianiu ze sobÄ… motywów czy zsynchronizowaniu jej z obrazem. Wydaje siÄ™, że przyszÅ‚ość wielu ludzi w tej branży bÄ™dzie zależaÅ‚a od tego, w jakim stopniu opanujÄ… umiejÄ™tnoÅ›ci zwiÄ…zane z generowaniem muzyki przez AI.
– RzeczywiÅ›cie w ciÄ…gu kilku lat wiÄ™kszość kompozytorów może stracić pracÄ™. Jak wielu, to jest kwestia dyskusyjna. I oczywiÅ›cie oni stracÄ… takÄ… pracÄ™, jakÄ… majÄ… obecnie, jej charakter może siÄ™ po prostu zmieniać – podkreÅ›la prezes Dyspensa.AI. – Raczej bÄ™dziemy takimi ludźmi, którzy biorÄ… odpowiedzialność za to, dlaczego taka muzyka jest w danym miejscu, dlaczego jest taka, a nie inna, ale samo wytwarzanie strumienia dźwiÄ™ku po prostu bÄ™dzie coraz mocniej wspomagane przez maszyny.
Dyspensa.AI to start-up, który monitoruje rozwój nowych technologii w branży i stara siÄ™ przygotować do technologicznych zmian Å›rodowisko muzyczne. Poza tym jest też wytwórniÄ… muzycznÄ… i studiem produkcji muzyki. Pracuje również nad narzÄ™dziami opartymi na sztucznej inteligencji, które bÄ™dÄ… miaÅ‚y za zadanie wesprzeć artystów w pracy, a nie ich wyprzeć.
