Oddech, tÄ™tno czy pocenie siÄ™ to cechy pozwalajÄ…ce zidentyfikować, jak bardzo rozmówca jest zaangażowany w prowadzonÄ… konwersacjÄ™. Naukowcy z Uniwersytetu w Cincinnati opracowali algorytm, który z 75-proc. skutecznoÅ›ciÄ… potrafi ocenić przebieg rozmowy na podstawie reakcji fizjologicznych zbieranych przez wearables. – Możemy wyciÄ…gać wnioski z dość dużą dokÅ‚adnoÅ›ciÄ…, a kolejnym krokiem jest ustalenie, jak możemy wykorzystać te dane, aby ulepszyć przebieg rozmów – podkreÅ›lajÄ… naukowcy. ZespóÅ‚ badawczy zapowiada udoskonalanie rozwiÄ…zania, które docelowo może pomóc m.in. w terapii psychologicznej osób w spektrum autyzmu.
– Z pewnoÅ›ciÄ… sÄ… takie rozmowy, w których jedna osoba myÅ›li, że wszystko idzie Å›wietnie, a druga ma bardzo krytyczne zdanie o jej przebiegu. Tak jest w przypadku wielu pierwszych randek. Mamy nadziejÄ™, że w takich sytuacjach komputer może być dobrym źródÅ‚em informacji. My sami nie zwracamy na pewne rzeczy uwagi lub nie jesteÅ›my w stanie zrozumieć rozmówcy w takim stopniu, który pozwalaÅ‚by na takie spostrzeżenia – mówi agencji Newseria Innowacje Vesna Novak, adiunktka w zakresie inżynierii elektrycznej i komputerowej Uniwersytetu w Cincinnati.
Naukowcy nauczyli komputer rozpoznawać – na podstawie pomiarów dokonywanych przez aparaturÄ™ EKG i urzÄ…dzenia ubieralne (wearables) – reakcje rozmówców. Konkretnie chodzi o zjawisko synchronizacji fizjologicznej, w którym czÄ™stość akcji serca, oddychanie i inne reakcje autonomicznego ukÅ‚adu nerwowego u ludzi synchronizujÄ… siÄ™ w czasie rozmowy lub w trakcie wspóÅ‚pracy. Efekt ten jest silniejszy, gdy dwie osoby gÅ‚Ä™boko angażujÄ… siÄ™ w rozmowÄ™ lub Å›ciÅ›le wspóÅ‚pracujÄ… przy zadaniu. Co istotne, synchronizacja pojawia siÄ™ także wtedy, kiedy dwie osoby rozmawiajÄ… online.
Dane zebrane przez urzÄ…dzenia byÅ‚y nastÄ™pnie przetwarzane przez algorytmy uczenia maszynowego. Komputer byÅ‚ w stanie rozróżnić cztery scenariusze przebiegu rozmów z dokÅ‚adnoÅ›ciÄ… 75 proc.
– Obecnie jesteÅ›my w stanie rozróżnić pewne cechy rozmowy, takie jak jej wyrównanie – czy obydwaj rozmówcy majÄ… równy wkÅ‚ad w rozmowÄ™, czy może jeden z nich ma wiÄ™kszy udziaÅ‚, czy dana osoba ma pozytywny, czy negatywny wkÅ‚ad w rozmowÄ™. SÄ… to elementy, które byliÅ›my w stanie zaobserwować z rozmów, ale, jak wiadomo, scenariusze rozmów mogÄ… być dużo bardziej zróżnicowane w porównaniu do tych, nad którymi dotychczas pracowaliÅ›my – podkreÅ›la Iman Chatterjee, doktorant w dziedzinie informatyki na Uniwersytecie w Cincinnati. – ChcielibyÅ›my kontynuować pracÄ™ w tym kierunku w przyszÅ‚oÅ›ci, aby udoskonalić obecne badanie – to nasz kolejny krok.
Jak zapowiadajÄ… naukowcy, dalsze badania bÄ™dÄ… siÄ™ skupiać także na tym, jak na rozmówców wpÅ‚ynęłyby informacje zwrotne otrzymywane w czasie rzeczywistym. Wyniki bÄ™dzie można porównać do scenariuszy, w których wykorzystywane byÅ‚yby takie rozwiÄ…zania jak na przykÅ‚ad rozpoznawanie mowy lub wyrazu twarzy.
Różne badania wskazujÄ…, że synchronizacja fizjologiczna pomaga ocenić, jak dwie dane osoby bÄ™dÄ… ze sobÄ… wspóÅ‚pracować. Dlatego takie testy mogÅ‚yby sÅ‚użyć dobieraniu czÅ‚onków zespoÅ‚u pod kÄ…tem kompatybilnoÅ›ci. Kolejny obszar zastosowania to terapia psychologiczna – komputer mógÅ‚by badać, czy pacjent dostrzega empatiÄ™ u terapeuty.
– Można także wziąć pod uwagÄ™ inne sytuacje, na przykÅ‚ad w komunikacji ludzie majÄ… różne sposoby wyrażania siÄ™. PrzykÅ‚adowo osoby w spektrum autyzmu majÄ… inny jÄ™zyk ciaÅ‚a niż osoby spoza spektrum. Jest wiele scenariuszy, w których informacje zwrotne uzyskiwane dziÄ™ki sztucznej inteligencji mogÄ… siÄ™ okazać użyteczne przy gromadzeniu spostrzeżeÅ„ na temat rozmowy – przekonuje Iman Chatterjee.
– Terapia jest z pewnoÅ›ciÄ… jednym z zastosowaÅ„, szczególnie wÅ›ród populacji, które nie wyrażajÄ… emocji w sposób zrozumiaÅ‚y dla terapeuty, na przykÅ‚ad w przypadku osób z autyzmem czy depresjÄ…. Poza tym nasz system może znaleźć szerokie zastosowanie w rozwiÄ…zywaniu konfliktów w przypadku osób skÅ‚óconych, które nie mogÄ… dojść do porozumienia. Należy tu też wymienić edukacjÄ™ – jest to inny scenariusz, ale z pewnoÅ›ciÄ… nauczyciel mógÅ‚by dziÄ™ki temu obserwować uczniów i odbierać informacje o tym, które osoby uważajÄ… na lekcji, a które nie – dodaje Vesna Novak.