Ministerstwo Klimatu i Srodowiska pracuje nad krajowa strategia wodorowa, kt?ra ma zostac opublikowana na poczatku przyszlego roku. Polska juz w tej chwili jest liczacym sie producentem, ale wodoru szarego, produkowanego z paliw kopalnych. Przyszlosc rynku to wod?r zielony, niskoemisyjny, produkowany z odnawialnych źr?del. – To na tym bardzo konkurencyjnym rynku Polska bedzie musiala odnaleźc swoja nisze – m?wi dr hab. inz. Jakub Kupecki z Instytutu Energetyki. Niskoemisyjny wod?r nie tylko zastapi ten produkowany z paliw kopalnych, ale tez pobudzi rozw?j zupelnie nowych rynk?w. Bedzie jednak wymagal szeregu nowych inwestycji.
– Prace nad strategia wodorowa trwaja. Ten dokument jest niezbedny, bo wskaze kierunki i wyznaczy ramy dzialan niezbednych, zeby osiagnac konkretne cele zwiazane ze standardami emisyjnosci, a docelowo tez z neutralnoscia klimatyczna. Bedzie punktem odniesienia dla tych, kt?rzy juz realizuja pewne dzialania, aby potwierdzic slusznosc tych koncepcji. Mowa tu o strategiach duzych koncern?w, ale tez mniejszych firm. Natomiast dla tych, kt?rzy jeszcze maja watpliwosci, ta strategia bedzie forma drogowskazu – m?wi agencji Newseria Biznes dr hab. inz. Jakub Kupecki, profesor Instytutu Energetyki, kierownik Centrum Technologii Wodorowych.
Nad strategia wodorowa, kt?ra ma zostac opublikowana w I kwartale 2021 roku, pracowal zesp?l przy Ministerstwie Klimatu, a nastepnie Ministerstwie Klimatu i Srodowiska. Dokument jest obecnie w fazie uzgodnien miedzyresortowych. Rzad liczy, ze rozw?j rynku wodoru w Polsce zapewni bodziec do rozwoju gospodarczego, ale tez przyczyni sie do transformacji energetycznej i ograniczenia krajowej emisji gaz?w cieplarnianych. Rzadowy plan zaklada m.in. wsp?lprace z panstwowymi sp?lkami, kt?re beda inwestoc? w wod?r, i wykorzystanie mechanizm?w finansowych przewidzianych w Europejskim Zielonym Åadzie.
– Strategia nie ma byc encyklopedia wiedzy o technologiach wodorowych, jest to na og?l dokument dosc skondensowany. Ona nie powinna wskazyc? konkretnych rozwiazan technologicznych. To jest dokument z zalozenia wyznaczajacy kierunki. Do roku 2030 czy 2040 na pewno trzeba spodziec? sie duzych zmian w uwarunkowaniach rynkowych, dlatego ten dokument bedzie musial odniesc sie do tego, co bedzie dzialo sie na rynku za kilka czy kilkanascie lat – m?wi kierownik Centrum Technologii Wodorowych.
Jak podkresla, powstanie strategii wodorowej dla Polski bedzie impulsem dla rozwoju nowych inwestycji, m.in. w energetyce, ale takze w sektorze transportu, w chemii i petrochemii.
– Przedsiebiorstwa musza zaczac dostosowyc? sie do nowych standard?w i musza byc otwarte na nowe technologie. Wszyscy mamy swiadomosc, ze niekoniecznie beda to technologie najbardziej oplacalne ze stricte ekonomicznego punktu widzenia, ale docelowo, w dlugofalowym horyzoncie beda oferowaly znacznie wiecej. I tak na to nalezy patrzec. Dzis musimy zainwestoc? troche wiecej niz w klasyczne technologie, ale dzieki temu w horyzoncie dekady czy dw?ch unikniemy jeszcze wiekszych inwestycji, od kt?rych w?wczas nie bedzie juz odwrotu – m?wi Jakub Kupecki.
Polska juz w tej chwili – z produkcja na poziomie ok. 1 mln ton rocznie (globalnie ok. 74 mln ton) – jest liczacym sie graczem na rynku tzw. szarego wodoru, produkowanego z paliw kopalnych. Stosuje sie go gl?wnie jako surowiec w chemicznych procesach produkcji (np. amoniaku) i procesach rafineryjnych (najwiekszym producentem jest Grupa Azoty). Przyszlosc rynku to jednak tzw. wod?r zielony, niskoemisyjny, produkowany z odnawialnych źr?del. W tej chwili stanowi on raptem 5 proc. calkowitej globalnej produkcji tego surowca – wytwarzanie zielonego wodoru wciaz jest drozsze od innych form. Rozw?j tego segmentu rynku jest na razie w poczatkowej fazie rozwoju, ale chcac pobudzic innowacje i ograniczyc emisje, Polska r?wniez bedzie musiala sie na nim odnaleźc.
– Potencjal wykorzystania wodoru w Polsce jest bardzo duzy. Zielony wod?r, kt?ry sie pojawi, bedzie w duzym stopniu zastepowal ten klasycznie wytwarzany w procesie reformingu parowego metanu. Bedzie to tez wod?r dla nowych rynk?w, m.in. mobilnosci, wysokosprawnych uklad?w kogeneracyjnych i poligeneracyjnych, kt?re perspektywicznie tez beda zasilane tym paliwem. Te rynki dopiero w tej chwili sa kreowane – m?wi profesor Instytutu Energetyki. – Na pewno bedzie to cala czesc zwiazana z infrastruktura dla hydrogen mobility, czyli mobilnosci wodorowej, ale r?wniez wszystko wok?l tego, tzn. sektor uslug, gdzie beda sie pojawialy nowe rozwiazania w obszarze IT, nowe materialy, nowe rurociagi do przetlaczania mieszanin wodoru z gazem ziemnym. Wiele sektor?w przemyslu bedzie musialo inwestoc?, zeby utrzymac swoja pozycje na rynku.
Polska bedzie musiala wprowadzic przyjazne regulacje i zapewnic srodki finansowe na inwestycje, zeby zaistniec na globalnym rynku wodoru. Co istotne, bedzie musiala tez znaleźc na nim swoja nisze. Trudno bedzie jej konkuroc? z najwiekszymi producentami, krajami czy regionami, jak Katar czy Bliski Wsch?d. Wedlug prognoz Esperis („Gra o wod?r. Kto zdominuje rynek wodoru na swiecie?”) do 2050 roku to azjatycki rynek bedzie najwiekszym producentem na swiecie, a Chiny, Japonia, Singapur i Korea Poludniowa beda lacznie odpowiadac za ok. 2/3 globalnego zapotrzebowania i nawet do 75 proc. zuzycia wodoru. Aby rozwijac sie na tym rynku, Polska bedzie musiala sprostac rosnacej globalnej konkurencji i znaleźc swoja specjalizacje.
– Widzimy duzy potencjal w niszach technologicznych zwiazanych z technologia elektrolizy, ale takze z ukladami wykorzystania zielonego wodoru. Na pewno nie bedziemy konkurowali ze swiatowymi koncernami, kt?re juz dzisiaj oferuja wiele rozwiazan, bo tego typu wyscig bedzie praktycznie od razu skazany na kleske. Niemniej jednak w tych obszarach high-tech polski potencjal jest bardzo duzy, jestesmy juz do tego przygotowani, realizujemy przedsiewziecia w tym obszarze i ten kierunek wydaje sie sluszny – m?wi Jakub Kupecki.
Rynek wodoru jako perspektywiczny postrzega tez Komisja Europejska, kt?ra na poczatku lipca br. opublikowala swoja strategie wodorowa. Dokument ma stanowic impuls do rozwoju tego rynku w Europie, kt?rej szacunkowe zapotrzebowanie na wod?r w 2030 roku siegnie 16,5 mln ton. Unijna strategia wodorowa przewiduje wsparcie finansowe i instytucjonalne. R?wnolegle KE zainicjowala Europejski Sojusz na rzecz Czystego Wodoru (The European Clean Hydrogen Alliance), kt?ry ma pom?c w realizacji strategii i do 2030 roku zapewnic inwestycje na poziomie 430 mld euro. Unijny plan zaklada, ze w latach 2030–2050 technologie produkcji zielonego wodoru powinny osiagnac dojrzalosc i byc wdrazane na duza skale we wszystkich sektorach trudnych do dekarbonizacji.
