Wydawcy czasopism dla dzieci nie czują konkurencji ze strony mediów elektronicznych. Prasa wciąż pełni ważną funkcję w rozwoju najmłodszych

W dobie wszechobecnych smartfonów i gier wideo prasa dzieciÄ™ca nie czuje siÄ™ zagrożona. – Czasopisma peÅ‚niÄ… zupeÅ‚nie innÄ… funkcjÄ™ – używanie papieru, czytanie, wypeÅ‚nianie okienek, rysowanie to kompetencje potrzebne na pewnym etapie rozwoju dziecka – mówi MaÅ‚gorzata WÄ™grzecka, redaktorka naczelna „Åšwierszczyka”. Magazyn dla najmÅ‚odszych, obecny na rynku od 1945 roku, sprzedaje siÄ™ dziÅ› w kilkukrotnie wyższym nakÅ‚adzie niż jeszcze dwie dekady temu. Tradycyjnie publikuje ciekawe historie i opowiadania, Å‚amigÅ‚ówki i komiksy, ale idzie też z duchem czasu, zamieszczajÄ…c na platformie online materiaÅ‚y interaktywne dla prenumeratorów. Na rynku niewiele jest jednak podobnych wydawnictw. 

– Na rynku prasy dla dzieci królujÄ… przede wszystkim magazyny, które wÅ‚aÅ›ciwie trudno nazwać czasopismami. To sÄ… magazyny, które zwykle promujÄ… zabawki albo postacie z filmów czy gier. W zwiÄ…zku z tym „Åšwierszczyk” jest jednym z bardzo niewielu czasopism, które mogÄ… nosić to miano. Jest czasopismem, które nie ma gadżetów, w zwiÄ…zku z tym chwali siÄ™ swojÄ… treÅ›ciÄ…, tym, co ma w Å›rodku, i tym zachÄ™ca dzieci do czytania – mówi agencji Newseria Biznes MaÅ‚gorzata WÄ™grzecka, która od 2008 roku jest redaktorkÄ… naczelnÄ… „Åšwierszczyka”.

„Åšwierszczyk” jest tworzony dla dzieci w wieku od piÄ™ciu do dziewiÄ™ciu lat i z zaÅ‚ożenia Å‚Ä…czy edukacjÄ™, zabawÄ™ i rozwój dzieci w jednym. ZnajdujÄ… siÄ™ w nim nie tylko ciekawe opowiadania, ale też zagadki, Å‚amigÅ‚ówki, wiersze, komiksy i konkursy. Czasopismo w tym roku obchodzi 78. urodziny. Pięć lat  temu z dwutygodnika zmieniÅ‚ siÄ™ w miesiÄ™cznik, a jego objÄ™tość zwiÄ™kszyÅ‚a siÄ™ z 32 do 52 stron. W 2005 roku, kiedy wydawanie magazynu przejęła specjalizujÄ…ca siÄ™ w materiaÅ‚ach edukacyjnych Nowa Era, sprzedaż wynosiÅ‚a kilka tysiÄ™cy egzemplarzy. DziÅ› siÄ™ga ona ponad 28 tys. egzemplarzy. To pokazuje, że zapotrzebowanie na prasÄ™ – również wÅ›ród najmÅ‚odszych i ich rodziców – wciąż jest aktualne.

– Prasa kontra elektronika – czÄ™sto pojawiajÄ… siÄ™ takie sformuÅ‚owania. MyÅ›lÄ™ sobie, że w Å¼yciu, zarówno dzieci, jak i dorosÅ‚ych, warto pamiÄ™tać o różnorodnoÅ›ci. Nie uciekniemy od elektroniki, bo jest nam potrzebna. Trudno sobie wyobrazić teraz życie bez komputera czy telefonu komórkowego. Niemniej w przypadku dzieci czasopisma peÅ‚niÄ… zupeÅ‚nie innÄ… funkcjÄ™, bo używanie papieru, czytanie, wypeÅ‚nianie okienek na papierze, rysowanie to sÄ… kompetencje, które sÄ… potrzebne na pewnym etapie rozwoju i sÄ… potrzebne do tego, żeby lepiej sobie radzić w szkole – mówi redaktorka.

W pierwszych latach dziaÅ‚alnoÅ›ci czasopismo zastÄ™powaÅ‚o zniszczone podczas wojny podrÄ™czniki, pomagajÄ…c w nauce czytania i dzieciom, i dorosÅ‚ym. Do dziÅ› zresztÄ… pomaga nie tylko w tym, lecz również uczy kojarzenia faktów, porównywania i wnioskowania, rozwija zdolnoÅ›ci matematyczne, logiczne myÅ›lenie i spostrzegawczość, uczy wÅ‚aÅ›ciwej interpretacji treÅ›ci, pomaga trenować pamięć. Jak podkreÅ›la ekspertka, mimo tradycyjnego podejÅ›cia „Åšwierszczyk” również wszedÅ‚ w strefÄ™ elektronicznÄ…. Na platformie online dla prenumeratorów dostÄ™pne sÄ… interaktywne zabawy dla dzieci i dorosÅ‚ych. SÄ… też profile w mediach spoÅ‚ecznoÅ›ciowych, które stanowiÄ… dziÅ› gÅ‚ówny kanaÅ‚ kontaktu z czytelnikami.

– To, co jest najważniejsze w tym wszystkim, to to, żeby pamiÄ™tać o równowadze, żeby przede wszystkim dzieci nie spÄ™dzaÅ‚y za dużo czasu przy elektronicznych urzÄ…dzeniach, ale żeby miaÅ‚y dużo czasu dla siebie przy czymÅ›, co jest wartoÅ›ciowe, edukacyjne, ale jednoczeÅ›nie peÅ‚ne humoru i wciÄ…gajÄ…ce – podkreÅ›la redaktorka naczelna „Åšwierszczyka”.

Czasopismo idzie z duchem czasu także treÅ›ciowo i graficznie. Pięć lat temu jego szata graficzna zostaÅ‚a odÅ›wieżona. Każdy numer zawiera edukacyjnÄ… grÄ™ planszowÄ… stanowiÄ…cÄ… integralnÄ… część pisma.

– Zmiany w trendach dotyczÄ… psychologii i pedagogiki. To jest taka dziedzina, która znaczÄ…co siÄ™ zmieniÅ‚a od XX wieku. W „Åšwierszczyku” na pewno nikt nie znajdzie zdania „Nie zÅ‚ość siÄ™”, raczej zdanie „WidzÄ™, że siÄ™ zÅ‚oÅ›cisz", bo dziecko w XXI wieku nie może być traktowane przedmiotowo, tylko podmiotowo – mówi MaÅ‚gorzata WÄ™grzecka. – Każdy numer jest przygotowywany na bieżąco i teksty nadążajÄ… za bieżącymi wydarzeniami, które siÄ™ dziejÄ… na Å›wiecie. Piszemy o ważnych sprawach, emocjach, o tym, jak sobie z nimi radzić, jak rozwiÄ…zywać konflikty, w jaki sposób funkcjonować w Å›wiecie, jak być tolerancyjnym, jak dostrzegać inność. To sÄ… ważne tematy i ważne trendy wspóÅ‚czesnoÅ›ci, które realizujemy.

Na przestrzeni oÅ›miu dekad nie zmieniÅ‚o siÄ™ to, że na Å‚amach czasopisma ukazujÄ… siÄ™ teksty i grafiki najwybitniejszych twórców literatury dzieciÄ™cej i ilustratorów. W „Åšwierszczyku” ukazywaÅ‚y siÄ™ prace m.in. Wandy Chotomskiej, StanisÅ‚awa Grochowiaka, Ludwika Jerzego Kerna, Marii Kownackiej, Danuty WawiÅ‚ow, Bohdana Butenki, Jerzego Flisaka, Józefa Wilkonia i Grzegorza Wasowskiego.

– Oczekiwania dzieci w stosunku do czasopism sÄ… dokÅ‚adnie takie same jak oczekiwania dorosÅ‚ych: absolutnie każdy z nas czeka na ciekawÄ… historiÄ™, która go wciÄ…gnie, zafrapuje, skÅ‚oni do refleksji albo rozbawi. DokÅ‚adnie takie historie można znaleźć w „Åšwierszczyku” – mówi jego redaktorka naczelna. – Przed nami wciąż takie same wyzwania. Chodzi o to, żeby jakość czasopisma byÅ‚a caÅ‚y czas na tym samym poziomie, żeby to byÅ‚y najlepsze teksty i najlepsze ilustracje, za każdym razem tak samo wciÄ…gajÄ…ce dla dzieci. Bo dla nich to robimy, to im ma sprawiać przyjemność i radość czytanie i rozwiÄ…zywanie.

„Åšwierszczyk” ukazuje siÄ™ nieprzerwanie od 1945 roku, towarzyszy wiÄ™c dzieciÅ„stwu już kolejnych pokoleÅ„. Wiele osób zachowuje historyczne egzemplarze z myÅ›lÄ… o swoich dzieciach i wnukach. Na poczÄ…tku lat 70. „Åšwierszczyk” biÅ‚ rekordy popularnoÅ›ci i systematycznie zwiÄ™kszaÅ‚ nakÅ‚ad. Wtedy ukazywaÅ‚ siÄ™ w 900 tys. egzemplarzy.

– Nasza przyszÅ‚ość to nie tylko magazyn literacki „Åšwierszczyk”, bo nasza rodzina rozrosÅ‚a siÄ™ w ostatnich latach i mamy inne czasopisma: magazyn „Åšwierszczyk Reportwe” dla mÅ‚odych przyrodników, wspaniaÅ‚e czasopismo z mnóstwem ciekawostek sprawdzonych przez ekspertów, „Åšwierszczyk Labirynty”, „Åšwierszczyk Znajdź Różnice”, „Åšwierszczyk Krzyżówki i ÅamigÅ‚ówki”. Każde z tych czasopism realizuje jakiÅ› edukacyjny cel, a jednoczeÅ›nie zaprasza do zabawy, czyli dzieci mogÄ… siÄ™ Å›wietnie bawić, a przy okazji nauczyć siÄ™ mnóstwa ciekawych rzeczy. Ta różnorodność to jest nasz znak rozpoznawczy – mówi MaÅ‚gorzata WÄ™grzecka.