Polacy gubią się w systemie selektywnej zbiórki odpadów. Wsparciem w ich prawidłowej segregacji są nowe technologie [DEPESZA]

Coraz wiÄ™cej Polaków deklaruje, że dba o Å›rodowisko i segreguje odpady. Jednak to wciąż przysparza pewnych problemów – wiele osób nadal nie wie, do jakiego koloru pojemnika powinny trafiać odpadki, i segreguje je bÅ‚Ä™dnie albo – pomimo szczerych chÄ™ci – gubi siÄ™ w systemie selektywnej zbiórki. – Polacy chcieliby wrzucać odpady do odpowiednich koszy, ale brakuje im klarownej informacji, albo starajÄ… siÄ™ solidnie gromadzić odpady, ale przegapiÄ… termin odbioru i zostajÄ… z gromadÄ… Å›mieci na zbyt dÅ‚ugi czas – mówi Magdalena Dziczek, autorka aplikacji Sorteusz, która pomaga w rozwiÄ…zaniu tego problemu. Wspólny projekt ekologiczny – zainicjowany przez BiedronkÄ™, Nestle Polska, Rekopol i FundacjÄ™ PlasticsEurope – nie tylko wspiera we wÅ‚aÅ›ciwej segregacji, ale peÅ‚ni też funkcjÄ™ edukacyjnÄ….

– Temat ochrony Å›rodowiska, odpadów i recyklingu staje siÄ™ coraz ważniejszy. Coraz wiÄ™cej osób zwraca też uwagÄ™ na to, jak sortować Å›mieci, i zastanawia siÄ™, co siÄ™ z nimi później stanie. Åšwiadomość roÅ›nie, a wraz z niÄ… potrzeba uzyskania rzetelnych informacji w tym obszarze – mówi Magdalena Dziczek, autorka aplikacji Sorteusz. – Wciąż jest też duża grupa osób, które otwarcie przyznajÄ… siÄ™ do tego, że odpadów nie sortujÄ…, bo nie widzÄ… w tym sensu. Niestety to podejÅ›cie jest widoczne w instalacjach przetwarzajÄ…cych odpady – znaczÄ…cy odsetek wszystkich odebranych od mieszkaÅ„ców odpadów to wciąż odpady zmieszane.

GÅ‚ównym wyzwaniem w gospodarce odpadami na najbliższe lata jest przejÅ›cie na model cyrkularny, którego celem jest minimalizowanie iloÅ›ci wytwarzanych odpadów i poddawanie ich recyklingowi, aby przeksztaÅ‚cić je w surowiec do ponownego wykorzystania. WedÅ‚ug danych Eurostatu w Polsce poziom recyklingu sukcesywnie roÅ›nie – w 2020 roku wyniósÅ‚ 38,7 proc., a zgodnie z unijnymi wymogami do 2025 roku powinien siÄ™gnąć już co najmniej 55 proc.

Ten rosnÄ…cy poziom recyklingu to zarówno efekt legislacji, jak i coraz wiÄ™kszej Å›wiadomoÅ›ci spoÅ‚ecznej. WedÅ‚ug ubiegÅ‚orocznego badania, zrealizowanego na potrzeby kampanii edukacyjnej HASHrePETujemy, już 66 proc. Polaków deklaruje, że segreguje odpady w swoich domach, a 89 proc. dostrzega sens takich dziaÅ‚aÅ„. Jednak prawidÅ‚owe sortowanie odpadów ciÄ…gle przysparza pewnych problemów. 29 proc. badanych segreguje tylko ich część – zwykle szkÅ‚o, papier i tworzywa sztuczne – a wielu wciąż nie wie, do jakiego koloru pojemnika powinny trafiać odpadki i segreguje je bÅ‚Ä™dnie.

– To, gdzie powinno trafiać np. szkÅ‚o, jest dość jasne, ale już w przypadku drobnych opakowaÅ„ foliowych, odpadów wielomateriaÅ‚owych albo przypominajÄ…cych papier ta oczywistość zaczyna siÄ™ rozmywać – mówi Magdalena Dziczek.

Jak wskazuje, w efekcie wciąż duża część Å›mieci trafia do czarnego pojemnika na odpady zmieszane.

– Wyrzucanie mnóstwa odpadów do czarnego pojemnika na odpady zmieszane zamiast do selektywnej zbiórki jest jednym z najczÄ™stszych bÅ‚Ä™dów. Dzieje siÄ™ tak również z przekonania, że coÅ› najpewniej nie nadaje siÄ™ do recyklingu, a to niekoniecznie jest prawdÄ… – mówi autorka aplikacji Sorteusz. – Innym powodem jest też przekonanie, że sortownie te wszystkie zmieszane odpady posortujÄ… i dopiero potem wyÅ›lÄ… do recyklingu. Niestety Å›rednio tylko ok. 8 proc. odpadów zmieszanych udaje siÄ™ przekazać do takich instalacji. CaÅ‚a reszta bezpowrotnie traci swój recyklingowy potencjaÅ‚.

Pomimo troski o Å›rodowisko wielu Polaków gubi siÄ™ w systemie selektywnej zbiórki – chcieliby wrzucać odpady do odpowiednich koszy, ale brakuje im wiedzy i klarownej informacji o tym, które z nich sÄ… wÅ‚aÅ›ciwe i jakie Å›mieci powinny do nich trafiać. W odpowiedzi na tÄ™ potrzebÄ™ powstaÅ‚a wÅ‚aÅ›nie aplikacja ekologiczna Sorteusz – wspólny projekt zainicjowany przez BiedronkÄ™, Nestle Polska, OrganizacjÄ™ Odzysku OpakowaÅ„ Rekopol i FundacjÄ™ PlasticsEurope. AplikacjÄ™ stworzyÅ‚a Magdalena Dziczek, od kilkunastu lat zwiÄ…zana z branżą odpadowÄ… i opakowaniowÄ….

– Wiele osób troszczÄ…cych siÄ™ o Å›rodowisko, pomimo szczerych chÄ™ci i zaangażowania, gubi siÄ™ w systemie selektywnej zbiórki. Chcieliby wrzucać odpady do odpowiednich koszy, ale brakuje im klarownej i dostÄ™pnej „od rÄ™ki” informacji, albo starajÄ… siÄ™ solidnie gromadzić odpady, ale przegapiÄ… termin odbioru i zostajÄ… z gromadÄ… surowców na zbyt dÅ‚ugi czas. To wszystko może być zniechÄ™cajÄ…ce – mówi Magdalena Dziczek. – Aplikacja Sorteusz przeznaczona jest dla wszystkich chcÄ…cych solidnie sortować Å›mieci i fajnie siÄ™ przy tym bawić. Ma za zadanie uÅ‚atwić życie – także w zakresie monitorowania odbioru odpadów z nieruchomoÅ›ci – i dostarczać przygotowywanej przez ekspertów porcji wiedzy na temat ochrony klimatu, recyklingu i obiegu surowców.

Sorteusz jest aplikacjÄ…, która podpowie np., gdzie wyrzucić karton po mleku, zepsutÄ… zabawkÄ™, pudeÅ‚ko po pizzy, przeterminowane leki, foliÄ™ po chipsach czy odpady ze styropianu. W tym celu wystarczy zeskanować kod kreskowy opakowania, które ma trafić do Å›mietnika, albo wpisać w wyszukiwarce odpowiedniÄ… frazÄ™. Za każde zeskanowanie produktu lub wyszukanie odpadu przyznawane sÄ… punkty – podobnie jak za dodawanie nowych kodów kreskowych, których nie ma jeszcze w bazie. Wyniki gromadzone sÄ… w rankingach, a najbardziej zaangażowani użytkownicy mogÄ… liczyć na ciekawe nagrody.

– Korzystanie z aplikacji jest bardzo proste – wystarczy zeskanować kod kreskowy produktu lub wyszukać odpad po frazie, żeby uzyskać odpowiedź dotyczÄ…cÄ… wÅ‚aÅ›ciwego koloru pojemnika, zgodnego z obowiÄ…zujÄ…cym w Polsce systemem piÄ™ciopojemnikowym. A jeÅ›li danego kodu kreskowego nie ma jeszcze w bazie, wystarczy dodać zdjÄ™cie opakowania i wysÅ‚ać je Sorteuszowi, który przyporzÄ…dkuje odpad do odpowiedniego koloru pojemnika, a zaangażowanego użytkownika nagrodzi punktami za aktywność – precyzuje autorka aplikacji Sorteusz.

AplikacjÄ™ można pobrać za darmo ze sklepów Google Play lub AppStore. Oprócz funkcji uÅ‚atwiajÄ…cych segregowanie Å›mieci zawiera też kalendarz, w którym można Å‚atwo dodać termin odbioru odpadów z nieruchomoÅ›ci – w tym celu wystarczy wybrać odpowiedni kolor Å›mieciarki w danym dniu. DziÄ™ki temu Sorteusz dzieÅ„ wczeÅ›niej i rano w dniu odbioru przypomni, że czas wystawić worki.

– Sorteusz nie tylko informuje, ale też edukuje  – rozprawia siÄ™ z mitami na temat wÅ‚aÅ›ciwego postÄ™powania z odpadami, pokazuje, na czym polega recykling, tÅ‚umaczy, dlaczego warto sortować, i pokazuje, że plastiki to też cenny materiaÅ‚, który warto przywracać do obiegu, oraz przywoÅ‚uje konkretne dane dotyczÄ…ce surowców oraz odpadów surowcowych – mówi Magdalena Dziczek.

WedÅ‚ug danych przytaczanych przez PARP w 2019 roku wytworzono w Polsce 12 753 tys. t odpadów komunalnych, co stanowiÅ‚o wzrost o 2,1 proc. r./r. W tym samym czasie w miastach zebrano selektywnie Å›rednio 115 kg odpadów na mieszkaÅ„ca, zaÅ› na obszarach wiejskich – 86 kg odpadów na mieszkaÅ„ca. Na polski rynek co roku trafia Å›rednio ok. 5,5 mln t opakowaÅ„, które nastÄ™pnie stajÄ… siÄ™ odpadem.